Các loại hình cho vay tiêu dùng
Vay có tài sản thế chấp và không thế chấp hiện là 2 hình thức phổ biến tại Việt Nam. Vay tiêu dùng thế chấp là khoản vay mà người vay dùng tài sản có giá trị như xe hơi, nhà đất... Lãi suất thường thấp hơn so với vay không thế chấp. Tuy nhiên, người vay nên cẩn trọng với khả năng tài chính của mình để thanh toán các khoản vay nhằm tránh nguy cơ tài sản bị thu hồi nếu mất khả năng chi trả.
Đối với khoản vay không có thế chấp, khách hàng cần chứng minh với bên cho vay khả năng tài chính cũng như thu nhập ổn định đảm bảo có thể thanh toán nợ. Do bên cho vay chịu nhiều rủi ro nên lãi suất của hình thức này thường cao.
Theo chuyên gia tài chính, ngoài một số điểm then chốt ghi trong hợp đồng, người dân cần nắm rõ điều khoản quyền và nghĩa vụ của các bên đối với khoản vay tiêu dùng.
|
Người vay không cần thế chấp không có nghĩa là có thể trốn tránh trách nhiệm trả nợ. Bên cho vay có thể kiện ra tòa để thi hành án, bán tài sản của người vay và thu hồi các khoản tổn thất. Lịch sử tín dụng của người vay sẽ bị ghi vào sổ đen tại Trung tâm thông tin tín dụng tại các ngân hàng, bên vay sẽ khó tiếp cận tín dụng nếu có nhu cầu tiếp theo.
Phân biệt lãi suất
Hiện có 2 cách tính lãi suất khi vay tiêu dùng. Một là, lãi suất trên dư nợ gốc được tính trên số tiền vay ban đầu trong suốt thời hạn vay. Hai là, lãi suất trên dư nợ giảm dần, chỉ tính trên số tiền thực tế còn nợ, sau khi đã trừ đi phần tiền gốc đã trả trong các kỳ trước đó. Do chỉ phải trả số tiền lãi trên số tiền thực tế mà mình sử dụng nên cách này người vay sẽ có lợi hơn khi thỏa thuận với các ngân hàng.
Các hình thức áp lãi suất của khoản vay tiêu dùng gồm cố định và thả nổi theo thời gian. Cụ thể, lãi suất cố định được hiểu là trong suốt thời gian vay vốn, lãi suất sẽ không thay đổi. Mặc dù lãi suất cố định bảo vệ người vay trước các biến động, song các khoản chi trả cần được thanh toán theo đúng hợp đồng đến khi trả hết nợ. Nếu người vay muốn trả nợ trước hạn, họ có thể bị thu thêm phí nếu trong hợp đồng vay có thỏa thuận.
Vay lãi suất thả nổi sẽ thay đổi theo từng thời kỳ, phụ thuộc vào diễn biến thị trường. Người vay có thể hưởng lợi nếu lãi suất thị trường hạ thấp tuy nhiên, cũng có thể chịu lãi suất cao nếu lãi suất thị trường tăng lên.
Đọc kỹ điều khoản hợp đồng vay
Thực tế, không ít người tiêu dùng còn lạ lẫm với các thuật ngữ tài chính khi thực hiện hồ sơ yêu cầu khoản vay. Những trở ngại này, theo các chuyên gia ngân hàng, có thể khiến người dân ngần ngại khi tiếp cận với vay tiêu dùng, dễ dẫn đến khiếu nại, tranh chấp giữa người vay và bên cho vay.
Khi gặp bất kỳ thắc mắc nào trong quá trình thỏa thuận vay tiêu dùng cá nhân, bao gồm cả thuật ngữ tài chính, người dân đều có thể yêu cầu nhân viên tư vấn trực tiếp để hiểu rõ hơn những nội dung trước khi đặt bút ký. Ngoài ra, các tổ chức tài chính cũng cần có trách nhiệm nâng cao kiến thức cho khách hàng, minh bạch hóa các điều khoản và hỗ trợ kiến thức về vay tài chính cho khách hàng thông qua kênh nhân viên tư vấn tín dụng, chăm sóc khách hàng, website cung cấp kiến thức cơ bản và những câu hỏi thường gặp khi vay tiêu dùng.
Riêng với người dân, theo các chuyên gia tài chính ngân hàng, có 6 điểm then chốt trong hợp đồng mà người vay cần đặc biệt lưu ý gồm số tiền vay và cách thức giải ngân, mức tiền trả góp hàng tháng, lãi suất tiền vay, phương thức tính toán thu lãi tiền vay, phí phạt chậm trả, phí phải trả khi tất toán hợp đồng vay trước thời hạn. Ngoài ra, cần nắm rõ điều khoản về quyền và nghĩa vụ của bên vay và bên cho vay.
