Cảnh báo thỏa thuận Mỹ - Trung sau bầu cử 2020: "1 tên 2 đích" của ông Trump?

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 11/5 báo động Bắc Kinh nên đạt thỏa thuận thương mại với Washington vào lúc này thay vì một ký kết "tồi tệ hơn nhiều" đối với Trung Quốc khi phải đàm phán vào "nhiệm kỳ thứ 2" của ông.

Ông chủ Nhà Trắng cho rằng, Trung Quốc có thể đang chờ đợi cuộc bầu cử tiếp theo vào năm 2020 "để xem liệu họ có thể may mắn hơn với một chiến thắng của đảng Dân chủ", đồng thời đặt ra khả năng một chính quyền Tổng thống mới có thể gây nên thiệt hại 500 tỷ USD mỗi năm với Washington trong mối quan hệ thương mại với Bắc Kinh.

"Vấn đề họ (Trung Quốc) nên biết là tôi sẽ giành chiến thắng", Tổng thống Mỹ đương nhiệm khẳng định trong một thông báo trên Twitter khi nhắc đến thành tựu kinh tế đã đạt được, bao gồm "số lượng việc làm và nền kinh tế tốt nhất trong lịch sử nước Mỹ", từ đó khuyên Bắc Kinh nên hành động ngay từ bây giờ thay vì một mức thuế lớn hơn nhiều tương lai.

Với lời cảnh báo này, ông chủ Nhà Trắng dường như không chỉ tạo sức ép mới lên Trung Quốc trong các cuộc đàm phán thương mại vẫn đang diễn ra, mà còn nhấn mạnh sức ảnh hưởng để hướng tới một chiến thắng tại cuộc bầu cử vào cuối năm sau.

Bloomberg dẫn lời các chuyên gia cũng cho rằng, ông Trump đang đặt cược rất cao vào cuộc bỏ phiếu năm 2020 với quyết định áp thuế mới nhất đối với Trung Quốc - chứng minh nền kinh tế Mỹ đủ mạnh cho một cuộc chiến thương mại toàn diện.

Lợi thế trong "con bài" kinh tế này của Tổng thống Trump càng trở nên rõ ràng khi một đại diện tranh cử tiềm năng của đảng Dân chủ đã lộ diện Joe Biden - cựu Phó Tổng thống Mỹ dưới thời ông Barack Obama - chính quyền bị đánh giá là đã khiến Mỹ "yếu đuối" hơn nhiều trước Trung Quốc thông qua loạt chính sách.

Tuy nhiên, rủi ro từ lựa chọn này cũng không nhỏ, bởi Bắc Kinh mới đây tuyên bố sẽ trả đũa thuế quan mới của Washington, mà nhiều khả năng nhắm vào khu trung tâm nông nghiệp của Mỹ là Trung Tây và Vành đai Rust - những nơi đã mang đến cho ông Trump chiếc ghế Tổng thống hồi 2016.

Các nhà nhập khẩu và kinh tế Mỹ lưu ý, bản chất vẫn là các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ - chứ không phải Bắc Kinh - đang chi trả cho mức thuế khủng hiện nay của chính quyền Trump.

"Một khoản thuế 25% đối với 200 tỷ hàng nhập khẩu của Trung Quốc có thể đẩy mức thuế đối với người tiêu dùng Mỹ lên tới 135 tỷ USD, dựa trên 543 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu năm 2018 làm cơ sở", Daniel Ikenson, một chuyên gia chính sách thương mại tại Viện Cato tính toán.

Chứng khoán Mỹ đóng cửa hôm thứ 6 đã tăng trở lại sau những mất mát nặng nề trong ngày, nhưng chỉ số S&P500 vẫn ở mức tồi tệ nhất kể từ trước Giáng sinh. Các nhà kinh tế trong tuần này đã cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại toàn diện giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ dẫn đến suy thoái trong khoảng thời gian bầu cử năm 2020.