Chủ động, kịp thời giải quyết tố cáo, khiếu nại liên quan đến bầu cử

Để bảo đảm thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) về bầu cử, Hội đồng Bầu cử quốc gia đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý những đơn, thư KNTC về bầu cử. Trong đó, các đơn vị liên quan đã chủ động xây dựng kế hoạch tiếp công dân, phân công cán bộ tiếp nhận, xử lý đơn thư để bảo đảm giải quyết kịp thời, khách quan, chính xác các đơn thư, phản ánh, tố cáo về nhân sự ứng cử, về công tác bầu cử; giải quyết dứt điểm các vụ khiếu kiện bức xúc, kéo dài để tránh ảnh hưởng tới cuộc bầu cử. Đồng thời, triển khai các phương án, kế hoạch từ cấp cơ sở để nắm chắc tình hình tại các địa bàn trọng điểm có thể xảy ra “điểm nóng” về khiếu kiện để chủ động có biện pháp giải quyết...

Tại Hà Nội, tiểu ban Chỉ đạo, giải quyết KNTC về bầu cử TP cũng đã triển khai kế hoạch đến các địa phương, trong đó lưu ý việc đảm bảo quyền KNTC của công dân và giải quyết kịp thời, đúng pháp luật các KNTC về bầu cử. Việc KNTC có thể ở nhiều vấn đề như về người ứng cử, việc lập danh sách người ứng cử, về kết quả bầu cử… Luật Bầu cử ĐB Quốc hội và ĐB HĐND cũng quy định rõ về cơ quan tiếp nhận, giải quyết các KNTC. Điển hình như KNTC liên quan đến người ứng cử ĐB Quốc hội, việc lập danh sách những người ứng cử được gửi đến Ban bầu cử ĐB Quốc hội, Ủy ban bầu cử ở tỉnh, Hội đồng bầu cử quốc gia. Trường hợp người KNTC, kiến nghị không đồng ý với kết quả giải quyết của Ban bầu cử, Ủy ban bầu cử thì có quyền khiếu nại đến Hội đồng bầu cử quốc gia. Quyết định của Hội đồng bầu cử quốc gia là quyết định cuối cùng.

Ủy ban bầu cử, Ban bầu cử đại biểu HĐND là các cơ quan chịu trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết các KNTC, kiến nghị liên quan đến người ứng cử ĐB HĐND, việc lập danh sách những người ứng cử ở cấp mình.

10 ngày trước bầu cử ngừng xem xét khiếu nại, tố cáo

Trong thời hạn 10 ngày trước ngày bầu cử (ngày 13/5/2021), Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban bầu cử, Ban bầu cử ngừng việc xem xét, giải quyết KNTC, kiến nghị về người ứng cử và việc lập danh sách những người ứng cử. Đối với trường hợp tố cáo thuộc thẩm quyền nhưng chưa xem xét, giải quyết được hoặc đang giải quyết nhưng không thể kết thúc trước 10 ngày tính đến ngày bầu cử, theo quy định, cơ quan chức năng kịp thời báo cáo Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp để báo cáo Hội đồng bầu cử quốc gia (đối với ĐB Quốc hội) hoặc thông báo với Ủy ban bầu cử cấp tương ứng (đối với ĐB HĐND) xem xét, quyết định theo quy định.

Về nguyên tắc, các KNTC, kiến nghị về tư cách của người ứng cử ĐB HĐND, liên quan đến việc điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các thông tin trong danh sách chính thức những người ứng cử thuộc thẩm quyền giải quyết của Ủy ban bầu cử nơi đã lập và công bố danh sách này. Khi tiếp nhận các KNTC, kiến nghị thuộc loại nói trên, Ban bầu cử phải chuyển ngay cho Ủy ban bầu cử để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền. Căn cứ vào kết quả xác minh, trả lời của các cơ quan hữu quan, Ủy ban bầu cử có thể quyết định xóa tên người ứng cử ĐB HĐND trong danh sách chính thức những người ứng cử hoặc thực hiện việc điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các nội dung cần thiết trong danh sách chính thức những người ứng cử ĐB HĐND. Quyết định của Ủy ban bầu cử là quyết định cuối cùng.

Ban bầu cử chỉ giải quyết những KNTC, kiến nghị mang tính kỹ thuật liên quan đến việc công bố, niêm yết danh sách chính thức những người ứng cử ở đơn vị bầu cử (ví dụ như về thời điểm niêm yết, vị trí, cách thức niêm yết danh sách, các sai sót in ấn trong danh sách đã niêm yết…). Trong trường hợp công dân không đồng ý với giải quyết của Ban bầu cử thì Ủy ban bầu cử cấp tương ứng giải quyết; trình tự giải quyết được căn cứ vào nội dung vụ việc khiếu nại hay tố cáo.

Qua giám sát của đoàn công tác tại các địa phương cho thấy, hiện hầu hết các địa phương chưa có KNTC liên quan đến công tác bầu cử. Tuy nhiên, việc tiếp tục duy trì và làm tốt công tác giải quyết KNTC của công dân, nhất là đơn thư liên quan đến người ứng cử ĐB là một nhiệm vụ luôn được nhấn mạnh. Việc kịp thời giải quyết các KNTC trong bầu cử sẽ bảo đảm cho các bước, các công đoạn trong quá trình tổ chức bầu cử được tiến hành đúng quy định của pháp luật.