Sáng 19/6, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội tổ chức Hội thảo về lao động trong khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).
Tiến sỹ Lê Văn Hùng (Viện Kinh tế Việt Nam) cho biết, tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam dần được cải thiện và đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, đặc biệt giai đoạn 2014 - 2016 đạt bình quân 5,5%/năm. Giữa các thành phần kinh tế, khu vực FDI luôn có năng suất lao động tuyệt đối cao nhất so với khu vực nhà nước, đặc biệt khi so sánh với khu vực ngoài nhà nước.Theo TS Hùng, yếu tố chính dẫn đến kết quả chênh lệnh này do khu vực FDI tập trung chủ yếu trong lĩnh vực công nghiệp chế biến trong khi khu vực nội địa lao động vẫn tập trung chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp và khu vực phi chính thức, những ngành có năng suất lao động tuyệt đối thấp. Tuy vậy, FDI chưa tạo được mối liên kết chặt chẽ với DN Việt Nam để cùng tham gia chuỗi giá trị, chưa thúc đẩy được công nghiệp hỗ trợ Việt Nam phát triển. Hoạt động chuyển giao công nghệ và kinh nghiệm quản lý chưa đạt như kỳ vọng. Đóng góp NSNN chưa tương xứng, một số DN có hiện tượng chuyển giá, trốn thuế hoặc vi phạm các quy định về xử lý môi trường…Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng cho biết, trong bối cảnh cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, cạnh tranh thu hút FDI ngày càng gay gắt, việc thu hút FDI thời gian tới đã được Việt Nam xác định phải chuyển đổi theo hướng từ thu hút số lượng sang chất lượng, thu hút công nghệ cao, thân thiện với môi trường và nhất là chuyển dần thu hút đầu tư nước ngoài với lợi thế giá nhân công rẻ sang cạnh tranh bằng nguồn lực chất lượng cao.“Do đó, chúng ta cần rà soát, đánh giá toàn diện thực trạng tình hình lao động của khu vực doanh nghiệp FDI thời gian qua về kết quả đạt được, hạn chế, yếu kém và nguyên nhân để từ đó đề ra những giải pháp phù hợp, có tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của lao động trong khu vực FDI, tận dụng tối đa dòng vốn FDI thế giới đang có xu hướng đổ về các nước châu Á; trong đó có Việt Nam”, Thứ trưởng Thắng chia sẻ.Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Nai, ông Phạm Văn Cộng cho rằng, cần chuyển hướng thu hút FDI trong thời gian tới theo hướng tăng chất lượng, tăng nhanh ngành dịch vụ công nghiệp kỹ thuật cao, đặc biệt chú trọng thu hút các dự án công nghiệp hỗ trợ. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, Nguyễn Văn Phong cho biết, sự gia tăng lao động làm việc tại các DN FDI trên địa bàn tỉnh liên tục đặt ra nhiều vấn đề xã hội như: nhà ở cho công nhân, y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng đô thị, giao thông… Do đó, việc thực hiện các giải pháp hỗ trợ người lao động làm việc tại các doanh nghiệp FDI là cần thiết.Ông Ngọ Duy Hiểu - Trưởng ban Quan hệ lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp FDI "sa thải" NLĐ trên 35 tuổi bởi một số ngành, nghề không còn phù hợp. Doanh nghiệp "sợ" phải trả lương cao, đóng BHXH cao hơn cho NLĐ có thâm niên. Bên cạnh đó, một số lao động sau tuổi 35 không đáp ứng được yêu cầu công việc, trong lúc nguồn lao động trẻ dồi dào. Hậu quả là NLĐ mất việc làm, bất ổn an sinh xã hội. Ông Hiểu đề xuất, Nhà nước nghiên cứu, ban hành các quy định của pháp luật thằm "thắt chặt", hạn chế tình trạng DN FDI sa thải NLĐ sau tuổi 35. Cần có quy định và mở rộng quyền lợi về BHXH, BHYT, BHTN khi lao động bị sa thải sau tuổi 35.
