Ngày 20/3, tin từ Văn phòng Bộ NN&PTNT, Cục Trồng trọt đã có văn bản báo cáo chính thức với Bộ trưởng Bộ NN&PTNT về hiện tượng giá một số mặt hàng rau, củ tươi trên thị trường các tỉnh phía Bắc giảm mạnh khiến nông dân bị thua lỗ. Trong đó có việc chặt bỏ rau không thu hoạch được xảy ra ở vùng trồng su hào Tứ Kỳ, Hải Dương và vùng trồng củ cải ở Tráng Việt, Mê Linh, Hà Nội.
Cụ thể, đối với vùng trồng củ cải ở Tráng Việt, vùng Tráng Việt có 90ha trồng chuyên canh củ cải, năm nay nông dân đã thu hoạch thắng lợi 3 lứa với lãi rất cao. Lứa rau đang cho thu hoạch là lứa 4, phần lớn sản lượng rau đã được tiêu thụ hết. Lượng rau tồn có diện tích xấp xỉ 10ha, phần lớn diện tích này đã được nông dân ký hợp đồng bao tiêu với thương lái với giá 35 triệu đồng/sào (tương đương 850 triệu đồng/ha). Một số diện tích chưa ký hợp đồng bao tiêu với thương lái phần lớn được bán cho các bếp ăn tập thể của các khu công nghiệp.Sau Tết khi giá rau giảm, nhiều thương lái muốn kéo dài thời gian thu hoạch để chờ giá cao hơn vào thời điểm gối vụ rau nhưng do thời tiết ấm nên củ cải đã nở hoa, củ nhanh bị già và xốp, chất lượng giảm nên không bán được, thương lái không quay lại thu sản phẩm, nên nông dân buộc phải nhổ bỏ để giải phóng đất, tiếp tục trồng các loại rau khác.Đối với vùng trồng su hào ở Tứ Kỳ, giá bán su hào trung bình trong vụ Đông xấp xỉ 3.500 đồng/củ, tương đương với 7 triệu đồng/sào/lứa hay 190 triệu đồng/ha/lứa. Trong khi chi phí vật tư như giống, phân bón, thuốc BVTV là 1 triệu đồng/ sào. Như vậy lãi chưa tính công lao động của nông dân xấp xỉ 6 triệu đồng/ sào/lứa (160 triệu đồng/ha). Đến hết vụ Đông, nông dân đã trồng 3 lứa, như vậy lãi chưa trừ công lao động xấp xỉ 500 triệu/ha. Sau khi trừ công lao động, nông dân còn lãi xấp xỉ 250 triệu – 300 triệu đồng/ha trong 3 lứa rau.Về hiện tượng chặt bỏ sản phẩm, tương tự như đối với cây củ cải ở Tráng Việt, diện tích bị chặt bỏ là diện tích trồng vào lứa 1 của vụ xuân. Tổng diện tích su hào lứa này của Hải Dương chỉ có 140ha, bằng 10% tổng diện tích su hào vụ Đông. Trong tổng diện tích 140ha su hào vụ Xuân chỉ có 10ha trồng sớm, cho thu hoạch trùng đúng vào thời điểm tận thu rau vụ đông nên giá bị giảm sâu.
Ngay trước Tết giá bán chỉ còn 1.500 đồng/củ, sau tết chỉ còn 1.000 đồng và từ 10/3 dương lịch chỉ còn 500 đồng/củ. Do giá thấp, nông dân có tâm lý chờ giá cao trở lại nên kéo dài thời gian thu hoạch, củ bị giảm chất lượng, xơ hoá khi gặp thời tiết ấm.Hiện tại, diện tích su hào còn lại đang trong thời kỳ phát triển củ, nông dân tiếp tục chăm sóc để thu hoạch. Từ 15/3, giá bán su hào, cải bắp đang tăng lên, su hào bán 1.000 - 1.200 đồng/củ, cải bắp 2.500 - 3.000 đồng/kg (Loại cải bắp trên 2kg đạt tiêu chuẩn xuất khẩu Công ty Hưng Việt thu mua 3.500 đồng/kg). Với giá bán này, nông dân hoàn toàn không bị lỗ.Dự báo trong thời gian tới giá rau sẽ tăng lên do lượng cung bị giảm, lượng rau cung cấp ra thị trường chủ yếu là trên đất chuyên trồng rau.Về nguyên nhân, giá rau giảm sâu, theo Cục Trồng trọt, theo quy luật đến cuối vụ Đông, đầu vụ Xuân, khi chuẩn bị kết thúc thời vụ cấy lúa Xuân nông dân đều tận thu toàn bộ rau trên các vùng không chuyên canh để giải phóng ruộng nên lượng rau đến kỳ thu hoạch cung cấp ra thị trường là rất lớn, vượt quá nhu cầu của thị trường. Đối với giải pháp, Cục trưởng Cục Trồng trọt Nguyễn Hồng Sơn đề xuất, tăng cường chỉ đạo các mô hình liên kết có bao tiêu sản phẩm trên cơ sở xây dựng các Đề án phát triển sản xuất hàng hoá tập trung nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững của tỉnh, TP. Đặc biệt, trước tình hình tiêu thụ rau khó khăn trong vụ Xuân 2018, cần tăng cường thông tin về sản xuất rau, kêu gọi các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm rau để giảm bớt thiệt hại cho nông dân. “Trước mắt, Cục Trồng trọt sẽ có công văn chỉ đạo các địa phương tiếp tục rà soát diện tích, sản lượng, đánh giá việc thực hiện liên kết và bao tiêu sản phẩm, cân đối cung cầu, xác định thị trường tiêu thụ để có giải pháp chỉ đạo chặt chẽ” – ông Sơn cho biết.
