Sau hơn 30 năm đổi mới, bên cạnh những thành quả đạt được, nền kinh tế đã bộc lộ một số hạn chế, trở thành lực cản phát triển. Một trong những nguyên nhân chính là chậm hoàn thiện thể chế hướng tới mục tiêu giải phóng năng lực sáng tạo, cống hiến của mọi thành phần trong xã hội. Sự chậm trễ ấy cơ bản là do hệ thống pháp luật về kinh tế thị trường chưa hoàn chỉnh, bộ máy hành chính chưa thoát khỏi tư duy “quản lý, kiểm soát”, thay vì phải là “quản trị, kiến tạo” phát triển.
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với người dân tại Khu nhà ở xã hội Đặng Xá, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Ảnh: Quang Hiếu |
Hệ thống pháp luật chưa hoàn chỉnh, mặt trái cơ chế thị trường cùng với sự buông lỏng quản lý là cơ hội cho một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức suy thoái đạo đức phẩm chất. Nghị quyết T.Ư 4, Khóa XII chỉ rõ: “Nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu chưa thể hiện tính tiên phong, gương mẫu; còn biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế, cơ sở... Công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái”.Những hệ lụy ghê gớm do ô nhiễm môi trường biển miền Trung, hàng loạt dự án lớn đắp chiếu, thua lỗ, làm thất thoát của Nhà nước hàng chục nghìn tỷ đồng; hàng loạt sếp lớn của các tập đoàn Nhà nước bị cách chức, ra tòa; hàng loạt cán bộ bị kỷ luật liên quan đến việc luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ… đều có nguyên nhân rất lớn từ sự yếu kém về năng lực và phẩm chất của một bộ phận cán bộ công chức mà ra. Nhìn lại những vụ án tham nhũng mà vụ sau luôn lớn hơn vụ trước bị phát hiện, xử lý gần đây; rồi thông tin về biệt phủ này, dinh thự nọ của một số lãnh đạo các địa phương; nhìn những cán bộ quyền uy một thời “nói có người nghe, đe có người sợ”, hắt hơi sổ mũi cũng được báo chí đưa tin, viết bài, tung hô lên tận mây xanh… giờ phải tra tay vào còng số 8, người dân đã thấy được thách thức to lớn cùng với quyết tâm của Đảng và Chính phủ trong việc xây dựng một bộ máy công quyền Liêm chính - Vì dân. Giữa lúc lòng dân đang khao khát có một Chính phủ hiệu quả, đổi mới mạnh mẽ, đột phá để đất nước phát triển, quyết tâm ấy đã được Nhân dân đồng tình ủng hộ. Còn Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thì nhiều lần khẳng định: Đó là Chính phủ nói không với tham nhũng, hướng về Nhân dân, tạo mọi điều kiện cho Nhân dân làm giàu và mưu cầu hạnh phúc, đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc lên trên hết. Một Chính phủ như vậy, sẽ không chấp nhận trong đó những con người cơ hội, luồn lách “đúng quy trình” để leo cao chắc ghế, rồi chỉ chăm chăm vun vén lợi ích cá nhân, phe nhóm. Đó phải là bộ máy của những cán bộ thân thiện với xã hội, với người dân, thị trường và DN; lấy sự ấm no của người dân, sự thành công của các DN làm phương châm hành động của mình.Chính phủ Liêm chính - Kiến tạo chỉ và sẽ là chính phủ mạnh, được vận hành bởi những con người có trí tuệ, kiến thức; có tầm nhìn chiến lược, có kỹ năng hành động, thiết kế cơ chế chính sách tốt, cũng như vận hành bộ máy, thực thi công vụ một cách hiệu lực và hiệu quả nhất. Chính phủ ấy phải gồm những con người biết lấy lợi ích quốc gia, dân tộc làm đích sống với phương thức hoạt động minh bạch, công khai, có khả năng giải trình, lấy kết quả thực tiễn, sự hài lòng của dân làm thước đo mức độ thực thi công vụ. Đó còn là chính phủ của những con người có tư duy đổi mới, nhạy bén, linh hoạt, biết tạo ra sự phát triển và chia sẻ cho xã hội; “quý hồ tinh bất quý hồ đa”, hoạt động trên nền tảng công nghệ cao theo hướng Chính phủ điện tử, Chính phủ số, Chính phủ của cách mạng công nghiệp 4.0…Đất nước đang đứng trước những thách thức to lớn khi hội nhập sâu rộng với thế giới. Quyết tâm xây dựng một Chính phủ liêm chính, nói không với tham nhũng là một quan điểm hết sức đúng đắn củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng trong công tác xây dựng chính quyền. Tăng trưởng kinh tế đã khó, nhưng tăng trưởng niềm tin của Nhân dân còn khó hơn. Thước đo sự liêm chính của Chính phủ chính là hiệu quả phục vụ Nhân dân, là lòng tin của Nhân dân! Điều đó phụ thuộc chủ yếu vào ý thức rèn luyện, tu dưỡng và đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ công chức.
