Đề xuất tăng kịch khung thuế BVMT xăng dầu: Câu hỏi về sự “nhất trí cao”

Đinh Nguyễn
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Liên quan đến đề nghị tăng kịch trần thuế bảo vệ môi trường (BVMT) với nhiều mặt hàng xăng dầu, Bộ Tài chính cho biết đã nhận được 60 ý kiến tham gia (trong đó 40/60 ý kiến nhất trí hoàn toàn với sự cần thiết và nội dung của dự thảo Nghị quyết).

Tuy nhiên, một số chuyên gia bày tỏ băn khoăn về sự “nhất trí cao” này. Theo đó, tăng thuế BVMT với xăng dầu cần có sự đánh giá tác động toàn diện, vì đây là “đầu vào” của cả nền kinh tế.
Một số chuyên gia cho rằng, nếu thông tin này là thuyết phục thì cũng chỉ từ một phía, đó là cơ quan mà họ lấy ý kiến, chứ không phải ý kiến của người dân hay các chuyên gia. Ngoài ra, PGS.TS Ngô Trí Long cũng bày tỏ băn khoăn về sự “nhất trí cao” của các bộ ngành, địa phương trong vấn đề này. “Tôi được biết trước kia rất nhiều bộ ngành không đồng tình, nhưng không hiểu sao trong dự thảo lần này lại có tới 2/3 đồng tình” – ông Long nhấn mạnh. Cũng theo vị chuyên gia này, khi cần ra một chính sách mới thì đơn vị xây dựng chính sách sẽ phải xin ý kiến các bộ ngành, đơn vị và các cơ quan liên quan. Những ý kiến phản hồi phải có lý lẽ thuyết phục để giải thích vì sao đồng ý, vì sao không đồng ý thay vì chung chung theo cảm tính.

Mức thuế BVMT mà Bộ Tài chính đề xuất: Đối với xăng tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn tăng từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít… Nếu được thông qua, việc tăng thuế BVMT sẽ được áp dụng từ 1/7.

“Vì vậy, theo tôi ngoài hỏi ý kiến các cơ quan chức năng thì đơn vị soạn thảo còn cần phải hỏi ý kiến của người dân, các chuyên gia chuyên sâu về các lĩnh vực đó”- ông Long nêu quan điểm.

Nhiều chuyên gia cũng cho biết, họ không đồng tình với đề xuất của Bộ Tài chính và cho rằng lý lẽ của Bộ này là phiến diện, chưa thuyết phục. Xăng dầu là “đầu vào” của cả nền kinh tế, tác động đến mọi mặt đời sống. Giá xăng tăng thì tác động đến người tiêu dùng ra sao, hoạt động sản xuất của DN, năng lực cạnh tranh của nền kinh tế như thế nào?... Bộ Tài chính phải tổng hợp, có đánh giá cụ thể.

CEO Trường Doanh nhân Bizlight TS Bùi Quang Tín cho rằng, thuế BVMT với xăng dầu tăng sẽ tác động đến toàn bộ nền kinh tế khi nó kéo theo giá các loại hàng hóa khác đi lên, sức cầu giảm, sức cạnh tranh của DN đi xuống. Và hệ lụy là nguồn thu không được nuôi dưỡng có thể gây hậu quả ngược lại là giảm thu ngân sách. Bên cạnh đó, thuế BVMT để chi cho các hoạt động nhằm giảm thiểu tác động từ việc sử dụng xăng dầu tới môi trường. Bộ Tài cho rằng, việc tăng mức thuế BVMT góp phần khuyến khích sản xuất và sử dụng xăng sinh học, hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm môi trường là hoàn toàn không thuyết phục. “Muốn BVMT, khuyến khích người dân sử dụng nhiên liệu ít gây ô nhiễm môi trường, DN, cơ quan quản lý phải tuyên truyền và có những giải pháp cạnh tranh để người tiêu dùng thấy hiệu quả và sử dụng, không phải dùng “gậy” hành chính” - ông Tín nhấn mạnh. Cũng theo ông Tín, tìm giải pháp mở rộng nguồn thu, chống thất thu với các loại hình kinh doanh mới trong bối cảnh công nghiệp 4.0 như Grab, Uber, kinh doanh thương mại điện tử… cần được nghĩ đến nhiều hơn thay vì chỉ tính đến tăng thuế để tăng thuế.