Điểm sáng khi giải quyết tranh chấp kinh tế

Khắc Kiên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Những điểm mới trong Quy tắc tố tụng trọng tài VIAC 2017 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/3 tới đây đang được kỳ vọng sẽ là lựa chọn hiệu quả của DN khi có tranh chấp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, cũng như thể hiện niềm tin từ cộng đồng DN Việt Nam, đặc biệt là khối DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đối với phương thức trọng tài thương mại tại VIAC..

Tiết kiệm cho doanh nghiệp

Những thông tin bổ ích để áp dụng trong hoạt động giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại nói chung cũng như giải quyết tranh chấp tại VIAC nói riêng trong Quy tắc tố tụng trọng tài VIAC 2017 (Quy tắc VIAC 2017) là những nội dung được Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) công bố ngày 22/2.
Theo đó, với các quy định hoàn toàn mới tại Điều 6 và Điều 15 Quy tắc VIAC 2017, các tranh chấp phát sinh từ nhiều quan hệ pháp luật đã có thể được gộp vào để giải quyết trong một vụ tranh chấp, giúp tiết kiệm từ 15 - 37% phí trọng tài, giảm tối đa thời gian theo kiện của các bên (trước đây phải tham gia song song các vụ kiện tương tự nhau, nay chỉ cần tham gia một vụ kiện gộp) từ đó tiết kiệm các chi phí thuê luật sư, chi phí đi lại và các phí tổn khác cho DN.
 Buổi công bố thu hút sự quan tâm của các doanh nghiệp, luật sư
Thời gian giải quyết tranh chấp là một trong những điểm sáng trong giải quyết tranh chấp tại VIAC. Do đó, ông Trần Hữu Huỳnh - Chủ tịch VIAC khẳng định, khẩu hiệu hành động của VIAC là Thân thiện - Minh bạch - Hiệu quả. Tại Quy tắc VIAC 2017, VIAC bổ sung Thủ tục rút gọn (Expedited Procedure), đặc biệt là các tranh chấp trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, bảo hiểm, mua bán hàng hóa… “Trong những năm qua, VIAC chưa nhận được phản ánh nào về sự nhũng nhiễu, tham nhũng của trọng tài thành viên VIAC. VIAC cam kết với quy tắc VIAC 2017 sẽ nâng cao hơn nữa chất lượng các phán quyết” - ông Huỳnh nói. Đồng thời cho rằng, VIAC luôn đồng hành cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, mong muốn phổ biến rộng rãi kinh nghiệm đến cộng đồng DN Việt Nam để nâng cao năng lực cạnh tranh trong các tranh chấp quốc tế.

Coi đương sự như khách hàng

Tại buổi công bố, các chuyên gia, DN và luật sư đã có những trao đổi thẳng thắn về tính ứng dụng của Quy tắc VIAC 2017 trong thực tiễn. Cán bộ pháp chế Công ty Kiểm toán 319 đưa ra câu hỏi, trong quá trình bị đơn đã ký vào cam kết pháp lý nhưng vẫn cố tình chây ỳ, không hợp tác với nguyên đơn thì Toà trọng tài sẽ phải giải quyết như thế nào? Trả lời câu hỏi này, LS Trần Hữu Huỳnh cho biết, các bên phải theo trọng tài đến cùng khi đưa ra các phán quyết. Trường hợp nếu một bên không tuân thủ thì quá trình trọng tài vẫn được tiến hành. Một quá trình trọng tài diễn ra phù hợp thì phán quyết trọng tài có hiệu lực tương đương với hiệu lực phán quyết của tòa án.

Đi thẳng vào vấn đề liên quan đến tranh chấp trong lĩnh vực bảo hiểm, ông Khúc Hoàng Duy - Đại diện Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam nêu ý kiến, quy tắc mới có thủ tục rút gọn thì những vụ tranh chấp trong lĩnh vực bảo hiểm có thể áp dụng quy tắc rút gọn mà DN bảo hiểm và khách hàng không phải ngồi lại với nhau để thảo ra một thỏa thuận chi tiết về các bước trong quá trình giải quyết tranh chấp không? Về vấn đề này, ông Phan Trọng Đạt - Phó Tổng Thư ký VIAC, thành viên Viện Trọng tài London (MCIArb) lý giải, với quy định tại Điều 37 quy tắc mới của VIAC, Hội đồng trọng tài có thể tự động thực hiện chế độ giải quyết tranh chấp thông qua các phương tiện video conference và teleconference, trừ khi có sự phản đối của một bên” - ông Đạt thông tin và cho biết thêm, với trường hợp một bên tham gia không có động thái hợp tác và không phản hồi giải quyết tranh chấp thì Hội đồng trọng tài vẫn tiến hành giải quyết tranh chấp theo chế độ tự động như trên.

Đánh giá về quy tắc, ông Nguyễn Đức Mạnh - Luật sư thành viên Công ty Luật TNHH Bizlink khẳng định: Những bản phán quyết của VIAC luôn được đánh giá cao bởi có sự uy tín và công tâm. Tuy nhiên, để làm tốt hơn, ông Mạnh thẳng thắn, chúng ta cũng phải nhìn sang và học hỏi một số quốc gia khi coi đương sự đến với tòa như là khách hàng và tìm mọi cách để phục vụ, và sử dụng công nghệ giải quyết tranh chấp qua internet nhằm tiết kiệm chi phí cho các bên…
Trong năm 2016, VIAC đã tiếp nhận 155 vụ tranh chấp. Trong đó 41% là tranh chấp trong lĩnh vực mua bán, xuất nhập khẩu; 15% là tranh chấp trong lĩnh vực xây dựng, 11% là các tranh chấp trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, bảo hiểm, thuế... Năm 2016 cũng là năm đầu tiên số lượng các vụ tranh chấp nội địa tại VIAC chiếm trên 50% số vụ tranh chấp giải quyết tại VIAC, thể hiện niềm tin từ cộng đồng DN Việt Nam, đặc biệt là khối DN FDI đối với phương thức trọng tài thương mại tại VIAC.