Điện một giá chưa hợp lý, Bộ Công Thương đề xuất rút phương án

Khắc Kiên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Tại cuộc họp về cải tiến cơ cấu biểu giá điện chiều 18/8, Cục trưởng Điều tiết điện lực Nguyễn Anh Tuấn cho hay, Bộ Công Thương đã nhận được 130/154 ý kiến góp ý từ các cơ quan bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và chuyên gia ủng hộ việc cần thiết điều chỉnh biểu giá điện bậc thang cho phù hợp với tình hình mới.

Đa số các ý kiến góp ý đều cho rằng, bên cạnh việc điều chỉnh rút gọn biểu giá điện bậc thang từ 6 bậc xuống còn 5 bậc, cần có thêm biểu giá điện một bậc cho các khách hàng lựa chọn.
Theo lãnh đạo Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương đã xây dựng phương án 1 theo hướng cải tiến từ phương án biểu giá cho mục đích sinh hoạt gồm 6 bậc thang sang biểu giá điện có 5 bậc thang, đảm bảo nguyên tắc giữ nguyên giá điện bình quân hiện hành cho mục đích sinh hoạt.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh chỉ đạo tại cuộc họp.
Tuy nhiên, theo ông Tuấn, sau khi đưa ra lấy ý kiến rộng rãi người dân, các địa phương, các chuyên gia, nhiều ý kiến cho rằng, biểu giá điện một bậc hiện đang quá cao. Cùng đó ý kiến cho rằng, phương án giá  điện 2A và 2B không khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm trong khi đây là chủ trương của Chính phủ. Vì vậy, Cục Điều tiết điện lực đề xuất cho rút phương án giá điện 2A và 2B. Cùng đó sẽ điều chỉnh mức độ trong các phương án giá điện bậc thang được đề xuất.
Về việc điều chỉnh tiếp biểu giá điện bậc thang, Cục trưởng Điện lực và Năng lượng Tái tạo (Bộ Công Thương) Hoàng Tiến Dũng cho rằng, phương án điện bậc thang 5 bậc là hợp lý và đảm bảo sự công bằng cho các đối tượng khách hàng sử dụng điện. Theo ông Dũng, với những bất cập được các chuyên gia góp ý thời gian qua, có thể cân nhắc việc bỏ phương án điện một giá.
Cùng quan điểm, Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm Năng lượng Phương Hoàng Kim nói, hoàn toàn có thể chưa đề xuất phương án điện một giá trong thời điểm hiện nay khi các yếu tố về kỹ thuật chưa đáp ứng được.
Còn theo Cục trưởng Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng Nguyễn Sinh Nhật Tân, so sánh và đối chiếu với 5 bậc thì có sự khác biệt về biểu giá điện. EVN rõ ràng là một bên liên quan đến biểu giá điện. Vì vậy, EVN cũng cần minh bạch, cũng cần giải thích về việc giá điện như vậy đã đủ hay chưa.
Vụ trưởng Vụ Pháp chế Nguyễn Anh Sơn cho rằng, cần lấy ý kiến người dân, đại diện các tổ dân phố về việc biểu giá điện đã hợp lý hay chưa. Việc càng làm minh bạch lấy đủ ý kiến người dân, bảo vệ người tiêu dùng cũng như bảo vệ hoạt động của các đơn vị sản xuất điện rất cần thiết. “Trong bối cảnh dịch Covid-19 như hiện nay, cần phải cân nhắc tính toán lại các phương án biểu giá điện làm sao đáp ứng đảm bảo quyền lợi cho đa số khách hàng, bảo vệ được người yếm thế trong xã hội” – vị này nói.
Công nhân EVN sửa chữa điện những ngày nắng nóng.
Chỉ đạo tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho rằng, với những ý kiến góp ý của các chuyên gia và dư luận, phương án 5 bậc thang đáp ứng được những yêu cầu chung về điều chỉnh giá điện đúng như chỉ đạo của Chính phủ. Cục Điều tiết đã tổng hợp và xây dựng thêm phương án điện một giá. Theo người đứng đầu Bộ Công Thương, hiện có những phản ánh, phân tích của các chuyên gia, qua phản ánh của báo chí, dư luận băn khoăn về cơ chế điện một giá.
“Hiện cơ chế điện một giá đang đánh đồng tất cả các khách hàng sử dụng điện, người dùng ít cũng như dùng nhiều. Điều này đã vi phạm nguyên tắc về khuyến khích sử dụng tiết kiệm điện” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho hay.
Nhiều chuyên gia cũng phân tích về điện một giá cần đi kèm với thị trường điện cạnh tranh và cần có các công cụ khác để hỗ trợ các hộ nghèo, hộ chính sách. Còn nếu không, thì sẽ có tác động rất lớn với những hộ nghèo, hộ chính sách. Vì vậy, phương án điện một giá như TP Hồ Chí Minh đề xuất, chúng ta đã xây dựng nhưng để áp dụng chung với phương án 5 bậc thang thì không phù hợp.
Góp ý cho việc bổ sung xây dựng biểu giá điện bán lẻ, ông Trần Tuấn Anh cho rằng, dù xây dựng phương án nào, các cơ quan chức năng phải không làm tăng giá điện bình quân. Chưa kể hiện người dân đang bị ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh, vì vậy việc xây dựng biểu giá điện sinh hoạt bán lẻ cần phải tính toán và cân nhắc lại.
“Hiện trong tổ xây dựng biểu giá điện bán lẻ chưa có đại diện của Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, cơ quan chủ quản của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, vào cùng tham gia xây dựng biểu giá điện. Uỷ ban Quản lý vốn là đơn vị chịu trách nhiệm về quản lý vốn của EVN vì vâỵ cần có thêm ý kiến của đại diện Uỷ ban tham gia xây dựng biểu giá điện. Việc xây dựng biểu giá cũng cần có ý kiến của Bộ LĐTB&XH để đánh giá tác động với các hộ sử dụng điện” - ông Trần Tuấn Anh nêu ý kiến.
Các phương án đưa ra của Bộ Công Thương
Phương án 1 (5 bậc), ghép bậc 1 và bậc 2 hiện hành thành bậc 1 mới (từ 0-100 kWh), giá bậc 1 mới được giữ nguyên bằng bậc 1 hiện hành; giữ nguyên giá cho các hộ có mức sử dụng điện phổ biến từ 101-200 kWh; ghép các bậc từ 201-300 kWh với 301-400 kWh thành bậc mới; tách bậc thang trên 401 kWh thành 2 bậc mới: 401-700 kWh và trên 700 kWh.
Phương án 2, cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt 5 bậc như trên và giá bán lẻ điện một giá. Khách hàng sử dụng điện được quyền lựa chọn áp dụng giá sinh hoạt 5 bậc hoặc giá bán lẻ điện một giá; trong đó, giá 4 bậc đầu tiên của biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt 5 bậc tại phương án 1 được giữ nguyên để không tác động đến các hộ sử dụng ở mức dưới 700 kWh là các khách hàng có mức thu nhập thấp hoặc trung bình.
Ở phương án 2 này, Bộ đưa ra 2 kịch bản (2A và 2B), với kịch bản 2A, Bộ Công Thương trình 5 bậc giá, lần lượt bằng 90% (bậc 1), 108% (bậc 2), 141% (bậc 3), 160% (bậc 4), 274% (bậc 5) so với giá bán lẻ điện bình quân. Nếu không chọn tính theo bậc thang, khách hàng có thể chọn điện một giá với mức giá bán bằng 145% so với giá bán lẻ điện bình quân.
Kịch bản 2B, Bộ Công Thương chia các bậc tương tự như phương án 1, nhưng giá bán thay đổi, lần lượt là: 90% (bậc 1), 108% (bậc 2), 141% (bậc 3), 160% (bậc 4), 185% (bậc 5) so với giá bán lẻ điện bình quân. Phương án điện một giá được đề xuất với giá bán lẻ bằng 155% so với giá bán lẻ điện bình quân...