Du lịch - phao cứu sinh cho kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ

Theo các số liệu chính thức, ngành du lịch đóng góp tới 13% giá trị nền kinh tế và chiếm 80% số việc làm của Ankara. Ngành công nghiệp không khói vốn đóng vai trò trọng yếu trong tiến trình phục hồi kinh tế của Thổ Nhĩ Kỳ sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2001, thời điểm đồng nội tệ mất giá thảm hại khi chứng kiến tỷ giá 1,5 triệu lira đổi một USD. Theo Bộ trưởng Văn hóa và Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ Nabi Avci, lượng du khách nước ngoài tới đây đã tăng mạnh từ 13 triệu lượt trong năm 2002 tới 40 triệu lượt vào năm 2015. Doanh thu du lịch cũng từ 12,5 tỷ USD lên 31,5 tỷ USD trong giai đoạn này. Tuy nhiên, dòng người di cư và tị nạn từ nước láng giềng Syria đã bắt đầu ảnh hưởng xấu đến ngành du lịch Thổ Nhĩ Kỳ trong nửa đầu năm 2015. Giai đoạn này đã chứng kiến một loạt vụ đánh bom liều chết đầu tiên tại Thổ Nhĩ Kỳ, xung đột tiếp tục bùng phát giữa lực lượng chính phủ và các phiến quân người Kurd cũng như tranh cãi ngoại giao với Moscow liên quan tới vụ rơi máy bay quân sự của Nga.

Tháng 11/2015, Nga đáp trả vụ bắn rơi máy bay quân sự bằng việc hủy các chuyến bay thương mại tới Thổ Nhĩ Kỳ, một điểm đến ưa thích của du khách Nga khiến lượng du khách từ xứ sở bạch dương tới Ankara lao dốc từ 3,65 triệu lượt năm 2015 xuống còn 866.000 lượt khách trong năm 2016, so với con số 4,5 triệu lượt năm 2014. Cuộc đảo chính quân sự bất thành vào tháng 7/2016, mà Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc là do những người ủng hộ giáo sĩ Hồi giáo Fethul­lah Gulen hiện lưu vong ở Mỹ gây ra, cũng tác động xấu đến ngành du lịch. Hậu quả là lượng du khách quốc tế đã giảm mạnh ngay sau đó. Theo Báo cáo "Năng lực Cạnh tranh Du lịch và Lữ hành" vừa công bố của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) Thổ Nhĩ Kỳ chỉ xếp vị trí 116 trong 136 nước về an toàn và an ninh, chỉ trên Cộng hòa Dân chủ Congo. Số liệu của Cơ quan thống Kê Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy, lượng du khách nước ngoài thăm nước này trong năm 2016 đã giảm 24% so với năm trước đó, tức giảm khoảng 10 triệu lượt khách. Doanh thu du lịch trong năm ngoái giảm 29% xuống còn 22 tỷ USD. Sự sa sút của ngành du lịch đã ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ.

Sau thời gian dài căng thẳng về ngoại giao, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ gần đây đã có nhiều cải thiện đáng kể trong mối quan hệ song phương giữa hai nước.Trong khi Ankara và Moscow đều ủng hộ các bên đối địch trong cuộc nội chiến Syria, hai nước đã cải thiện quan hệ ngoại giao và các chuyến bay thương mại từ Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ cũng được nối lại hồi tháng 8/2016. Nhờ đó, lượng khách Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng 2/2017 đã tăng 95% so với cùng kỳ năm ngoái. Thời gian gần đây đã xuất hiện dấu hiệu cho thấy sự trở lại của khách du lịch châu Âu - một trong những thị trường truyền thống lớn nhất của ngành du lịch Thổ Nhĩ Kỳ - do nhiều hãng lữ hành giảm giá tour để duy trì khả năng cạnh tranh. Hiện nay, Thổ Nhĩ Kỳ đang nỗ lực tìm cách đa dạng hóa ngành du lịch để thu hút du khách quốc tế tới chữa bệnh, khám phá cũng như luyện tập và thi đấu thể thao, ngoài các kỳ nghỉ truyền thống chỉ gắn với "nắng, biển và cát".