Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới
Logo
Đăng ký ấn phẩm|Đăng nhập

Đường cái quan trên núi

Kinhtedothi - Đèo Ngang qua dãy Hoành Sơn được xây dựng năm 992, dưới sự chỉ đạo của Ngô Tử An, một quan đại thần thời tiền Lê. Con đèo với chiều dài 6km, cao 256m so với mực nước biển, đường dốc quanh co, hiểm trở, rất khó đi.
Phong cảnh đèo Ngang xuất hiện tựa như một bức tranh trầm mặc với cảnh chiều tà nhuộm nỗi buồn man mác, khiến bạn phải bâng khuâng bồi hồi.
Do tính chất địa lý và địa hình đặc biệt như vậy nên từ xưa Hoành Sơn và đèo Ngang luôn là chốt giữ hiểm yếu trên con đường thiên lý Bắc - Nam. Qua những thăng trầm của lịch sử và bao cuộc chiến tranh, ngày nay đèo Ngang là ranh giới giữa tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình.
 Đường cái quan đoạn qua Đèo Ngang.
Từ thời vua Lâm ấp đã cho xây lũy để chống giữ quân Tấn và đến thế kỷ XVII, quân Trịnh lại một lần nữa xây dựng hệ thống đồn lũy ở đây, gọi là lũy Đèo Ngang hay lũy ông Ninh. Khi Quang Trung Nguyễn Huệ thống nhất đất nước, đèo Ngang là cửa ngõ vào Nam ra Bắc.
Ngày trước, chúa Nguyễn Hoàng nghe lời sấm của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm “Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân”, đã vượt dãy Hoành Sơn vào trấn thủ Thuận Hóa (năm 1558), mở mang bờ cõi và lập nên nhà Nguyễn sau này.
Trong thời kỳ Trịnh - Nguyễn phân tranh giữa Đàng Ngoài - Đàng Trong (1570 - 1786), sông Gianh thuộc Quảng Bình là ranh giới phân chia Nam - Bắc, nhưng chốt án ngữ quan trọng của quân Trịnh ở bờ bắc chính là đèo Ngang.
Sau khi Nguyễn Ánh lên ngôi, lập nên triều Nguyễn và đóng đô ở Phú Xuân (Huế) thì đèo Ngang với dãy Hoành Sơn vẫn là một điểm trấn thủ quan trọng ở mặt bắc. Năm Minh Mạng thứ 14 (1833), vua cho xây Hoành Sơn quan trên đỉnh đèo Ngang, cao hơn 4m, hai bên có thành đăng dài hơn 30m, ở trên cửa đắp nổi ba chữ Hoành Sơn Quan. Hai phía Hoành Sơn Quan đào núi thành 1000 bậc. Nay Hoành Sơn Quan vẫn còn, không nguyên vẹn nhưng vẫn uy nghi, phong trần nơi đầu núi góc biển.
Cùng với Hải Vân quan ở mặt nam (trên đèo Hải Vân - ranh giới giữa Huế và Đà Nẵng) và Trấn Hải thành ở mặt đông (cửa biển Thuận An), Hoành Sơn quan ở mặt bắc là biểu tượng của cửa ngõ vào đất kinh sư. Năm Mậu Tuất, Minh Mạng thứ 19 (1838), vua cho đúc 9 đỉnh đồng lớn (cửu đỉnh) đặt ở Đại Nội (Huế), hình tượng Hoành Sơn - đèo Ngang được chọn khắc vào “Huyền đỉnh”.
“Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa

Lom khom dưới núi tiều vài chú

Lác đác bên sông chợ mấy nhà”.
Không biết có phải từ bài thơ tuyệt tác viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật vần trắc của Bà Huyện Thanh Quan hay không, mà đèo Ngang trở nên gần gũi với du khách ưa khám phá. Ngoài bà Huyện, đèo Ngang là nguồn cảm hứng bất tận của bao thi nhân từ Lê Thánh Tông, Nguyễn Thiếp, Vũ Tông Phan, Ngô Thì Nhậm, Nguyễn Du, vua Thiệu Trị, Nguyễn Hàm Ninh, Nguyễn Phước Miên Thẩm, Nguyễn Văn Siêu, Cao Bá Quát… đã lưu dấu tại đèo Ngang với những tuyệt phẩm thơ cổ.
Leo lên đỉnh đèo Ngang, nếu tiết trời đẹp bạn sẽ có dịp phóng mắt ra tầm xa nhìn con đèo uốn lượn quanh. Bạn ngắm trọn núi rừng trên dãy Hoành Sơn, nơi con đèo vắt ngang, và cũng là một nhánh của dãy Trường Sơn hướng về phía Biển Đông. Phía xa xa biển cả là vịnh Hòn La, điểm du lịch sinh thái biển rất nổi tiếng.
Đến nay, đã có một đường hầm xuyên đèo, dài gần 500m, được xây dựng hiện đại và kiên cố với 6 làn xe lưu thông, song có rất nhiều người vẫn giữ thói quen phải đi qua đèo. Một lần đi qua đèo, là một lần tận hưởng sự khoáng đạt của cây cỏ đất trời, để cảm nhận những thanh âm trong trẻo từ tự nhiên đầy thi vị. Nếu đi bằng đường hầm kia dù có thể rút ngắn được thời gian vượt đèo, nhưng lại không thể nào tự trả lời được câu hỏi: Điều gì khiến đèo Ngang đã làm nguồn cảm hứng cho thi ca?
Đèo Ngang cách TP Hà Tĩnh (tỉnh Hà Tĩnh) 75km về phía bắc, và thành phố Đồng Hới (tỉnh Quảng Bình), cách 80km về phía nam. Bạn có thể khám phá “đường quan đi trên núi” này bằng xe hơi, thậm chí xe máy. Trong một ngày đến với Hoành Sơn Quan bạn có thể viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp, đền Thánh mẫu Liễu Hạnh và bãi biển Đá Nhảy.
Nếu có mặt vào trời chiều tại đèo Ngang, bạn sẽ có dịp “Dừng chân đứng lại trời, non, nước” như bà Huyện nổi tiếng thi ca năm nào.
Đọc nhiều
HỎI ĐÁP THÔNG MINH

CẢM NHẬN CỦA BẠN VỀ BÀI VIẾT NÀY

  • Rất hay
  • Thích
  • Giải trí
  • Cần cải thiện

BÌNH LUẬN (0)

Đừng bỏ lỡ
Người lao động được tạm ứng tiền lương khi nghỉ phép

Người lao động được tạm ứng tiền lương khi nghỉ phép

04 Jul, 06:57 AM

Kinhtedothi – Thời điểm trả lương cho người lao động là do người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận và phải được ấn định vào một thời điểm có tính chu kỳ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khi chưa tới kỳ trả lương thì người lao động vẫn có thể tạm ứng tiền lương để phục vụ cho các nhu cầu của bản thân và gia đình.

Kết quả xổ số 3 miền Bắc - Trung - Nam hôm nay 3/7/2025

Kết quả xổ số 3 miền Bắc - Trung - Nam hôm nay 3/7/2025

03 Jul, 07:44 PM

Kinhtedothi - Kết quả xổ số kiến thiết 3 miền hôm nay 3/7/2025 - xổ số hôm nay - XS - KQXS · Xổ số Miền Bắc thứ Năm ngày 3/7/2025 · Xổ số miền Năm thứ Tư 3/7/2025 · Xổ số miền Trung thứ Năm ngày 3/7/2025.

Hà Nội: lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy chủ động triển khai nhiệm vụ cấp bách

Hà Nội: lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy chủ động triển khai nhiệm vụ cấp bách

03 Jul, 05:33 PM

Kinhtedothi - Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ - Công an TP Hà Nội cho biết, Đội chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khu vực số 18 đã chủ động triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách trong giai đoạn hiện nay với công an 3 phường: Bồ Đề, Long Biên, Phúc Lợi.

Thanh Hóa: Nhiều hộ dân “sốc” vì tiền điện tháng 6 tăng gấp đôi

Thanh Hóa: Nhiều hộ dân “sốc” vì tiền điện tháng 6 tăng gấp đôi

03 Jul, 05:27 PM

Kinhtedothi - Những ngày qua, nhiều hộ dân tại Thanh Hóa không khỏi ngỡ ngàng khi hóa đơn tiền điện tháng 6 tăng vọt, có trường hợp tăng gấp đôi dù nhu cầu sử dụng không thay đổi nhiều. Thực tế này đang khiến dư luận bức xúc và băn khoăn về cách tính tiền điện.

Tin mới
VIDEO
Tin Tài Trợ