GS. AHLĐ Nguyễn Anh Trí - Đại biểu Quốc hội khóa XIV (Đoàn Hà Nội): Hà Nội không chỉ cần phát triển mà còn phải văn minh, phải đẹp

Trần Hà (thực hiện)
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Trong một nhiệm kỳ vừa qua, Hà Nội đã đạt được kết quả rất toàn diện, nhưng vẫn có nhiều điều còn trăn trở để nâng cao hơn nữa chất lượng sống của người dân, đồng thời góp phần xây dựng Thủ đô hiện đại và giàu bản sắc văn hiến. Đây là những nội dung được Giáo sư, Anh hùng Lao động Nguyễn Anh Trí - Đại biểu Quốc hội khóa XIV (đoàn Hà Nội) nhấn mạnh khi trao đổi với báo Kinh tế & Đô thị.

Thành công, toàn diện, hiệu quả
Hiện Thành ủy Hà Nội đang lấy ý kiến góp ý vào Dự thảo Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ TP lần thứ XVII. Là một đại biểu Quốc hội thuộc Đoàn TP Hà Nội, gắn bó với mảnh đất này, vậy qua Dự thảo và thực tiễn quá trình phát triển của TP trong 5 năm qua, ông thấy ấn tượng nhất với những điều gì? 
- Trước hết phải nói rằng, là một đại biểu Quốc hội của Hà Nội, tôi có nhiều cơ hội để tiếp cận các thông tin cũng như những vấn đề trong phát triển kinh tế xã hội của TP. Đồng thời, nhiều năm gắn bó với Hà Nội, qua nhìn nhận thực tế, tôi thấy, qua một nhiệm kỳ, kết quả phát triển của Hà Nội có thể tựu chung ở ba khía cạnh: Thành công, toàn diện và hiệu quả. 

Chúng ta phải khẳng định, Hà Nội đã thành công trên hầu hết các lĩnh vực. Kinh tế phát triển với con số tăng trưởng cao, diện mạo đô thị ngày càng hiện đại, chất lượng sống của người dân được nâng lên rõ. 
Ngay trong lĩnh vực giao thông, TP Hà Nội đã tập trung cao độ để đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng xây mới nhiều tuyến đường, tháo gỡ nhiều nút thắt ùn nghẽn lâu năm. Hay trong lĩnh vực cây xanh, chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận, những năm vừa qua, Hà Nội đã “sang một trang mới”. Cây xanh đã làm Hà Nội xanh hơn, tạo ra môi trường sống tốt hơn cho người dân. Ví dụ như, mỗi lần đi cùng các chuyên gia nước ngoài dọc đường Võ Chí Công, đường Võ Nguyên Giáp hay Đại lộ Thăng Long… tôi tự hào lắm, cây xanh rất đẹp. 
Thêm nữa, chúng ta có thể thấy rõ trong cuộc phòng, chống dịch Covid-19 vừa qua, cả nước thành công, nhiều địa phương thành công; tại Hà Nội, mặc dù là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất, nhưng công tác phòng, chống dịch đã rất thành công. Cách làm của Hà Nội đã trở thành hình mẫu để áp dụng cho cả nước. 
 GS. Anh hùng Lao động Nguyễn Anh Trí - Đại biểu Quốc hội khóa XIV (đoàn Hà Nội)
Một ấn tượng nữa là phòng chống tham nhũng. Theo tôi, Hà Nội đang làm rất tốt. Cụ thể, gần đây nhất là vụ xà xẻo ngân sách mua sắm máy móc ở các CDC; Hà Nội là nơi phát hiện đầu tiên và đã rất quyết liệt, cương quyết trong xử lý. Mặc dù thời điểm đó đang “nước sôi nửa bỏng” trong phòng, chống dịch, vai trò của CDC rất quan trọng, nhưng cùng với quyết tâm chống dịch, TP cũng quyết liệt chống tiêu cực. Cùng với đó, trong suốt một nhiệm kỳ, Hà Nội cũng đã cương quyết xử lý nhiều cán bộ vi phạm, giải quyết các điểm nóng; công khai minh bạch trong điều hành… 
Về tinh thần trách nhiệm của lãnh đạo TP Hà Nội, tôi cảm nhận được rằng: Họ rất trăn trở, rất suy nghĩ, thậm chí là rất lo lắng - đặc biệt là với những gì chưa làm được. Tôi cảm nhận và rất chia sẻ với những thái độ đó.
Rồi nữa, đó là tinh thần dân chủ trong Đảng, trong các hoạt động của TP đã được thể hiện rất tốt. Tôi lấy ví dụ cụ thể, như ở Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội, chúng tôi chưa bao giờ “bị” lãnh đạo TP yêu cầu hay nhắc nhở, có ý kiến gì về các phát biểu của đại biểu trong Đoàn. Chúng tôi được tự do phát biểu chính kiến của mình tại các cuộc họp của Đoàn, với TP và ngay cả trong các phiên họp toàn thể của Quốc Hội. Tôi rất vui, rất mừng và rất cảm kích về tinh thần dân chủ này. Nhờ tinh thần đó mà chúng tôi, các đại biểu Quốc hội của TP Hà Nội đã nói được những điều cần nói, và phê bình được những nội dung cần góp ý phê bình để TP phát triển hơn.

Nâng cao chất lượng sống cho người dân là một mục tiêu lớn Hà Nội đã và đang nỗ lực để thực hiện. Ông đánh giá thế nào về những kết quả đã đạt được. Đồng thời, còn những vấn đề gì vẫn là trăn trở chưa thể giải quyết?

- Có thể nói rằng, trong việc nâng cao chất lượng sống cho người dân, TP đã làm được rất nhiều việc. Không chỉ ở mức thu nhập bình quân đầu người tăng, y tế, giáo dục tiếp tục phát triển; mà cả trong việc bảo đảm an ninh, an toàn thành phố. Chính việc giải quyết tốt những vấn đề về hạ tầng cũng đã góp phần vào vấn đề nâng cao chất lượng sống cho Nhân dân.

Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều vấn đề trăn trở, như ô nhiễm bụi, sông hồ, xử lý nước thải; hoặc vấn đề các tệ nạn xã hội..., mặc dù TP đã rất quyết liệt với nhiều chương trình, giải pháp được triển khai, nhưng kết quả vẫn chưa được như mong muốn, rất cần những giải pháp căn cơ, từ gốc.

Giải quyết căn cơ những tồn tại

Với những kết quả đã có và mục tiêu TP đặt ra cho nhiệm kỳ mới, cá nhân ông có kỳ vọng gì với sự phát triển của Hà Nội trong những năm tới?

- Trong Dự thảo Văn kiện, TP đã đặt ra nhiều mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, kinh tế, đô thị phát triển lên một bước mới, thu nhập bình quân đầu người đạt từ 200 đến 205 triệu đồng/người/năm; duy trì 100% xã, phường đạt chuẩn quốc gia về y tế; tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chuẩn của TP cuối nhiệm kỳ dưới 0,5%.... Với truyền thống của một Đảng bộ đoàn kết, liên tục đi lên một cách bền vững, tôi hoàn toàn tin Hà Nội có thể đạt được các chỉ tiêu này.

Nhưng cá nhân tôi kỳ vọng rằng, Hà Nội phải thực sự là một TP vì cuộc sống của Nhân dân, thành phố vì Nhân dân. Cùng với sự phát triển, Hà Nội phải gìn giữ và phát huy được truyền thống văn hiến của một Thủ đô hơn nghìn năm tuổi; của một thành phố là trung tâm và là cội nguồn văn hóa của các dân tộc Việt; và cả những phẩm chất văn minh của con người Hà Nội thanh lịch.

Đồng thời, Hà Nội cần tận dụng tốt hơn nền tảng trí tuệ, tri thức để phát triển kinh tế - xã hội. Hà Nội là nơi tập trung các trường Đại học, các Viện nghiên cứu và với một đội ngũ trí thức đông đảo. Đó là lợi thế rất lớn. Điều đó cho phép Hà Nội làm được mọi việc một cách bài bản, khoa học, nhanh và bền vững.

Tôi xin lấy ví dụ như trong lĩnh vực y tế, cụ thể hơn là Công nghệ ghép tế bào gốc. Xin nhớ, Hà Nội không phải là nơi thực hiện ghép tế bào gốc đầu tiên. Hà Nội đã làm sau các nơi khác đến 11 năm. Nhưng tính đến nay, chúng đã vượt hơn về mặt số lượng, và hơn thế nữa Hà Nội ghép bằng những công nghệ, kỹ thuật tiên tiến hơn. Cùng với đó, Hà Nội đã đào tạo được đội ngũ cán bộ cho chính đơn vị và chuyển giao được kỹ thuật ấy cho nhiều bệnh viện khác trong dân y, quân y, công an… Hà Nội đã hoàn thiện được những quy trình chuẩn về ghép tế bào gốc để Bộ y tế áp dụng cho cả nước. Với các lĩnh vực khác cũng tương tự như vậy. Điều đó có được là do chúng ta có những lợi thế nói trên.

Một điểm nữa là sự hội nhập, hợp tác quốc tế. Trong những năm vừa qua, Hà Nội đã rất thành công trong việc hội nhập quốc tế, liên tục mở rộng quan hệ, mở rộng hợp tác làm ăn với các nước trên phạm vi toàn cầu.

Tôi được biết, TP đã ký nhiều thỏa thuận quốc tế, mỗi năm tiếp hàng trăm đoàn ngoại giao, lãnh đạo các tập đoàn, doanh nghiệp quốc tế đến thăm và làm việc với Hà Nội. Đây chính là điều kiện để hội nhập, để nâng trình độ nhân lực. Và lợi thế này không những vẫn còn, vẫn có mà đang còn được phát triển sâu hơn, rộng hơn nữa.

Ảnh Zing.

Vậy theo ông, ngoài những giải pháp đã được triển khai hoặc đặt ra, Hà Nội cần lưu ý những vấn đề gì để đạt mục tiêu như mong muốn?

- Trước hết, tôi thấy rằng, Hà Nội đã chú trọng quy hoạch, trong giai đoạn tới cũng đặt ra nhiều mục tiêu trong phát triển quy hoạch, hướng đến xây dựng TP hiện đại, thông minh. Tập trung đổi mới và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, xây dựng và quản lý đô thị theo hướng thông minh, xanh và bền vững. Đó là những mục tiêu rất đúng, nhưng tôi nghĩ cần phải mạnh dạn để quy hoạch lại TP theo hướng phát triển quy củ hơn. Do Hà Nội đã phát triển qua nhiều giai đoạn khác nhau, có những thời điểm nguồn lực không được dồi dào, nên có nhiều chỗ bị chắp vá. Nên chăng, những chỗ đang xây dựng và sẽ xây dựng, cần phải học tập những TP hiện đại khác, để đừng mắc phải những lối vốn có như đường quá hẹp, không quy củ.

Còn đối với những nơi đã xây dựng trước đây, với những quy hoạch chắp vá, thiết kế tùy tiện thì nên tích cực chỉnh trang; và nếu có thể thì nên đập đi xây dựng lại.

Việc này không chỉ của Đảng, chính quyền, mà cần kêu gọi cả người dân chấp hành nghiêm chỉnh, nghiêm túc; tham gia cùng làm vì lợi ích lâu dài cho một Thủ đô phát triển.

Cùng với đó, đã đến lúc cần chú trọng đến không gian ngầm, việc này rất quan trọng. Nên quy hoạch sớm không gian ngầm, dù chỉ ở bước định hướng, để có bước đi lâu dài về sau. Tôi nghĩ, Hà Nội không nên hướng đến xây dựng quá nhiều các tuyến đường trên cao. Vì một TP ngoài yếu tố phát triển, đường thông thoáng, không tắc nghẽn, còn cần cả yếu tố phải đẹp nữa.

Như tôi đã nói, vì cuộc sống của Nhân dân, nên chú trọng giải pháp căn cơ, bài bản để tập trung cao độ, giải quyết vấn đề xử lý nước thải, ô nhiễm bụi.

Tôi ví dụ như việc ô nhiễm bụi, trước hết là do TP có quá nhiều bụi. Nhiều nguyên nhân gây ra bụi ở Hà Nội, nhưng có một nguyên nhân rất cơ bản là do xe chở nguyên vật liệu xây dựng dính bẩn chạy ở trên đường và chở quá nhiều. Đã có nhiều ý kiến góp ý rồi. Rất mong TP có biện pháp để các xe chở nguyên vật liệu: Phải rửa sạch khi ra khỏi công trường và chở vật liệu xây dựng (cát, đất, bùn…) không được đầy lên quá thùng xe. Chỉ thực hiện hai việc nhỏ đó có thể đảm bảo giảm khoảng 80% bụi trên đường phố.

Hay vấn đề xử lý nước thải, cùng với việc xây dựng các nhà máy xử lý ở cuối nguồn, nên chăng cần làm những đường gom nước thải và xây dựng các trạm xử lý ngay trước khi cho nước thải đổ xuống sông, hồ. Phải xử lý ngay đầu nguồn. Đó là một biện pháp căn cơ và triệt để hơn. Có thể tốn kém, nhưng nếu động viên được toàn dân về cả sự đồng lòng và cả nguồn tài lực thì sẽ làm được, chắc chắn làm được. Hy vọng năm năm nữa, Hà Nội có sự chuyển biến căn bản ở lĩnh vực này.

Cùng với đó, tiếp tục phát huy dân chủ hơn nữa. Đó là thế mạnh, truyền thống của TP, nên cần làm sao để ngày càng tốt hơn. Giải quyết cho được tiêu cực, quan tâm đến tất cả số phận của người dân trong xã hội. Cá nhân tôi có nhiều buổi tiếp dân xong lòng nặng trĩu, phần lớn ý kiến của người dân rất đáng được xem xét, nhiều vấn đề về dân sinh rất cần được quan tâm. Tôi biết thực sự có nhiều việc khó, nhưng nếu quan tâm, đồng hành tốt, sẽ tạo nên sự tin tưởng và hưởng ứng của người dân, thì sẽ làm được.

Và để làm được điều đó, trên hết Đại hội Đảng các cấp lần này phải lựa chọn được một đội ngũ cán bộ thực sự chất lượng, vì dân, “dĩ công vi thượng”. Vì cán bộ là cái gốc của mọi vấn đề!

Xin cảm ơn ông!