Trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Mão 2011, nhu cầu đi lại của người dân tăng cao, chính vì vậy đây cũng là thời điểm xe dù, bến cóc hoạt động bức xúc tại Hà Nội. Trong khi các phương tiện giao thông đổ về Hà Nội ngày một đông, tình trạng xe khách vòng vo đón trả khách càng gây thêm gánh nặng ách tắc giao thông cho Thủ đô. Lực lượng Thanh tra giao thông và CSGT Hà Nội "quét" xe dù, bến cóc như thế nào để đảm bảo TTATGT cho người dân đi lại dịp Tết Nguyên đán?
Xe dù vẫn tung hoành
Không tụ tập thành "bến cóc" trắng trợn như trước, xe dù ở Hà Nội hiện nay núp vào hoạt động yên ắng hơn. Những tuyến phố như Hồ Đắc Di, Thái Hà, đường Láng, Hoàng Cầu vẫn thấy xuất hiện xe khách đi tuyến Nam Định, Thanh Hoá, Thái Bình bắt khách. Đặc biệt xuất hiện nhiều vẫn là xe dù (xe không có hợp đồng với bến) lởn vởn bắt khách ở cổng bến xe Giáp Bát và bến Mỹ Đình.
Ngoài đường Giải Phóng thì đường Kim Đồng cũng là nơi xe khách chạy loanh quanh đón khách. Đây là khu vực quanh bến xe Giáp Bát, nơi có nhiều nhà nghỉ, nhà trọ. Những xe dù này đã hẹn với khách nên thường đến tận nơi để đón. Mặc dù nhiều hành khách bị bắt chẹt khi đi xe dù như bị bán dọc đường, thu vé "trên trời" nhưng hàng ngày vẫn có nhiều người bị mắc lừa.
Ông Hoành Văn Mạnh, Phó Chánh thanh tra GTVT Hà Nội thừa nhận: "Tuy không tụ tập thành lập bến cóc nhức nhối như trước, nhưng xe dù vẫn còn hoạt động. Thủ đoạn của những xe này thường có dẫn dắt và đưa ra các loại hình khác nhau như đưa khách ra điểm hẹn rồi đến đón. Hoặc khách đưa địa chỉ nhà riêng để xe đến đón… Khi có lực lượng chức năng làm mạnh thì họ dạt đi nơi khác, loanh quanh vào các đường trong thôn, xóm nhỏ để bắt khách".
Theo ông Mạnh thì xe dù tồn tại được chính là một phần do lỗi của hành khách. Hành khách ngại vào bến mua vé, hay đứng dọc đường bắt khách hoặc hẹn xe ở một địa điểm gần nhà. Tuyến có nhiều xe dù vi phạm nhất là
Cái khó cho lực lượng thi hành nhiệm vụ là bắt xe vòng vo đón trả khách thì dễ nhưng bắt xe dù lại không hề dễ. Xe dù về hình thức không khác gì xe chạy tuyến thông thường, chỉ không có giấy phép tham gia tuyến. Mặt khác, Thanh tra GTVT vừa phát hiện xe khách mang phù hiệu giả, sổ nhật trình của Công ty Vận tải hàng hoá Hà Nội… Không ít lần thanh tra phát hiện xe dù đón khách ngay trong bến, nhưng khi đưa về tạm giữ thì chủ xe lại nói rằng đây là xe tăng cường đột xuất đang chờ lệnh xuất bến, nên đành phải thả.
Tái diễn "nạn" vòng vo đón trả khách
Giáp Tết, lượng phương tiện giao thông về Hà Nội gia tăng, nhất là một số tuyến đường có các phương tiện xe khách chạy qua, nạn xe dù, xe khách vòng vo đón trả khách khiến những tuyến đường này rơi vào ách tắc giao thông nghiêm trọng. Qua khảo sát bằng hình ảnh của lực lượng Thanh tra giao thông cho thấy, tốc độ vi phạm của xe khách ở khu vực đường Phạm Hùng, Phạm Văn Đồng quả là "chóng mặt". Hiện tượng ngang nhiên bắt khách diễn ra thường xuyên, thậm chí xe vừa chạy vừa bắt khách rất nguy hiểm cũng không phải là hiếm. Còn trên đoạn đường Giải Phóng những ngày này, xe nào ra khỏi bến cũng "nán lại" quanh cổng từ 5 đến 10 phút để bắt khách. Hết giờ thì họ cho xe chạy chầm chậm, lòng vòng để tiếp tục bắt khách. Do lượng xe quá tải, mỗi chuyến xuất bến chỉ có chưa đầy một nửa khách, nên nhiều nhà xe đã dùng "chiến thuật" bắt khách ở ngoài cổng, ngoài đường. Thế nên, trước cổng ra của Bến xe Giáp Bát thường xảy ra tình trạng ách tắc giao thông.
Có thể nói, tình trạng đón trả khách sai quy định đã trở thành căn bệnh kinh niên ở Hà Nội. Trong đợt ra quân xử lý xe khách vi phạm dịp Tết Dương lịch vừa qua, lực lượng Thanh tra GTVT đã xử lý 439 trường hợp xe khách vi phạm cả trong và ngoài bến. Lỗi vi phạm nhiều nhất vẫn là đón trả khách không đúng nơi quy định, chở hàng trong khoang chở khách, để khách lên xuống xe trong khi xe đang chạy, chạy sai luồng tuyến...
Ông Mạnh cho biết: "Từ nay đến Tết Nguyên đán, liên ngành (Công an Hà Nội và Sở GTVT) sẽ đặc biệt tập trung xử lý vào xe khách ở trong và ngoài bến, đặc biệt là xe dù và các lỗi vi phạm của lái xe để đảm bảo an toàn giao thông, tạo thuận lợi cho nhân dân đi lại. Sở GTVT thành lập các đoàn kiểm tra đi kiểm tra tại các doanh nghiệp vận tải để họ đưa ra hướng chấn chỉnh các lái xe. Trước đây, xe khách vi phạm lần đầu bị tạm giữ phương tiện 10 ngày, lần sau là 30 ngày nên có hiệu lực răn đe. Nhưng hiện nay chỉ được tạm giữ phương tiện 10 ngày nên nhiều lái xe tỏ ra nhờn Luật. Mức phạt cao nhất với hành vi không có Giấy phép kinh doanh là 2,5 triệu; không niêm yết giá vé, không niêm yết chất lượng dịch vụ cũng 2,5 triệu. Nên chăng, trong Nghị định 34 sửa đổi thành "niêm yết và niêm yết không đầy đủ" thì lực lượng thi hành mới kiểm tra và xử lý được theo Thông tư 129 của liên Bộ GTVT và Tài chính".
Để đảm bảo an toàn giao thông cho nhân dân đi lại dịp Tết Nguyên đán, tránh tình trạng xe dù hoạt động bát nháo dịp Tết, các Công ty Quản lý xe khách ở Hà Nội cần siết chặt các xe ra vào bến, đối với xe tăng cường sau khi hoàn thành tuyến tăng cường thì công ty phải thu lại tờ lệnh, tránh tình trạng để xe dù lợi dụng trà trộn bắt khách
