Hà Nội thúc doanh nghiệp vận tải hành khách chuyển đổi xanh

Mục tiêu quan trọng

Theo thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội, trên địa bàn TP hiện có khoảng 36.000 xe kinh doanh VTHK theo hợp đồng dưới 9 chỗ ngồi và khoảng hơn 17.000 xe taxi. Đây là nguồn phát thải không nhỏ vào môi trường không khí của TP do tần suất hoạt động và mức tiêu thụ nhiên liệu xăng dầu cao. Do đó, chuyển đổi xanh hai nhóm phương tiện này là một trong những mục tiêu hàng đầu của Hà Nội.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đào Việt Long cho biết, hiện đã có 12,86% xe buýt và 47,4% xe taxi chuyển sang sử dụng năng lượng sạch. Dự kiến đến năm 2030, TP sẽ hoàn thành chuyển đổi 100% hệ thống VTHK công cộng sang sử dụng phương tiện xanh. Lãnh đạo UBND TP Hà Nội cũng đã yêu cầu Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan rà soát, xây dựng lộ trình chuyển đổi và phát triển phương tiện xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn TP. Phấn đấu chậm nhất đến năm 2030, hoàn thành việc chuyển đổi toàn bộ xe taxi chạy xăng, dầu sang xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh. Nghiên cứu, đề xuất xây dựng nền tảng phần mềm dùng chung cho toàn bộ các đơn vị kinh doanh VTHK bằng xe taxi trên địa bàn TP để thuận tiện cho quản lý vận hành của các đơn vị taxi, cung cấp dịch vụ thuận tiện cho người dân và phục vụ công tác quản lý Nhà nước.

Trên thực tế, từ khi xe taxi chạy điện “trình làng”, với ưu thế sạch sẽ, không có mùi xăng dầu, đã được đông đảo người dân đón nhận, lượng khách hàng ngày một tăng cao. Bên cạnh đó, nhờ các chính sách ưu đãi của DN sản xuất xe điện, nhiều tài xế taxi đã chuyển đổi phương tiện và thu được nguồn lợi vượt trội hơn.

Theo lộ trình đã được Thủ tướng Chính phủ đề ra tại Chỉ thị số 20/CT - TTg ngày 12/7/2025, phạm vi hoạt động của xe xăng dầu cũng sẽ bị thu hẹp dần, xe điện sẽ trở thành lực lượng chính đảm nhận VTHK trong khu vực nội đô TP. Có thể thấy, chuyển đổi xanh phương tiện VTHK là bước đi tất yếu đối với cả DN lẫn hành khách. Chuyên gia giao thông Nguyễn Mạnh Thắng nhận định, tuy chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ, chưa đến 10% trong tổng số phương tiện đăng ký lưu hành trên địa bàn Thủ đô, nhưng xe kinh doanh VTHK dưới 9 chỗ và xe taxi lại là nhóm phương tiện tham gia giao thông thuộc loại nhiều nhất.

Hiện nay, các loại hình VTHK cỡ lớn, vận tải hàng hóa hiện vẫn chưa có phương tiện sử dụng điện phù hợp, phổ biến. Mặt khác, trong khu vực nội đô Hà Nội, nơi xe VTHK dưới 9 chỗ và taxi hoạt động nhiều nhất, nếu không sớm chuyển đổi xanh, sẽ tiếp tục có nguy cơ ô nhiễm không khí cao. Bởi vậy, các chuyên gia cho rằng, chuyển đổi xanh xe VTHK dưới 9 chỗ ngồi và taxi là khả thi, hợp lý, và nên bắt đầu từ khu vực nội đô, bên trong Vành đai 3, rồi dần dần lan tỏa ra toàn TP. Tuy nhiên, việc chuyển đổi xanh xe kinh doanh VTHK dưới 9 chỗ ngồi và xe taxi cũng đang đối diện với không ít khó khăn.

Vì sao chần chừ?

Bám sát lộ trình chuyển đổi xanh giao thông của TP, Sở Xây dựng Hà Nội đang thúc giục những đơn vị kinh doanh VTHK bằng xe hợp đồng, và các đơn vị cung cấp ứng dụng gọi xe công nghệ (Grab, Bee…) cung cấp số liệu xe hợp đồng, đồng thời xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể chuyển đổi xanh đến năm 2030.

Tuy nhiên, lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, đến10/9, Sở mới nhận được báo cáo của 12 đơn vị, một con số rất khiêm tốn so với hàng nghìn tổ chức, cá nhân đăng ký kinh doanh VTHK bằng xe hợp đồng trên địa bàn TP. Lãnh đạo Hiệp hội Vận tải Hà Nội cho rằng, việc có một số DN, cá nhân kinh doanh VTHK bằng xe hợp đồng dưới 9 chỗ ngồi, kể cả taxi tỏ ra chưa mặn mà với chuyển đổi phương tiện xanh là có thể hiểu được. “Chuyển đổi phương tiện là phải đầu tư, vay mượn ngân hàng, trong khi hiệu quả thì chưa được tận mắt thấy nên nhiều DN còn lo ngại. Mặt khác, hạ tầng, cơ sở kỹ thuật dành cho xe điện còn hạn chế nên chưa hấp dẫn được họ” - vị này nói.

Các chuyên gia cho rằng, DN lo ngại những khó khăn khi chuyển đổi sang phương tiện xanh là tất yếu. Đây chính là lúc cơ quan chức năng và các DN sản xuất xe điện cần thể hiện rõ vai trò khuyến khích, hỗ trợ đối với xe kinh doanh VTHK. Chuyên gia trong lĩnh vực vận tải hành khách Vương Văn Kha phân tích, thị trường hiện nay chưa có nhiều sự lựa chọn cho DN, ít thương hiệu xe điện, hạ tầng trạm sạc còn chưa phân bố rộng khắp. Nếu cả 5, 6 vạn chiếc xe kinh doanh VTHK đều sử dụng điện, chắc chắn hạ tầng của Hà Nội hiện nay không cung cấp đủ. Trong khi không phai DN nào cũng đủ lực để đầu tư cả xe lẫn trạm sạc.

Vì vậy, muốn chuyển đổi xanh xe kinh doanh VTHK cỡ nhỏ, trước tiên phải ngăn ngừa độc quyền trạm sạc”. Mặt khác, hiện nhiều xe VTHK dưới 9 chỗ ngồi, xe taxi đang được khuyến mãi chi phí sạc xe, nhưng khi hết ưu đãi, giá thành đầu vào sẽ ra sao, có thực sự lợi hơn xe xăng dầu hay không(?). Đó là những vấn đề DN quan tâm.

Giám đốc Công ty CP Bộ Thịnh Phát 80 Nguyễn Đăng Khai chia sẻ: “Chúng tôi cũng rất mong muốn chuyển đổi sang phương tiện xanh. Công ty sẽ tìm hiểu kỹ lưỡng hơn và đưa ra lộ trình cụ thể. Rất mong nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền TP cũng như các đơn vị sản xuất xe điện”. Đó cũng là mong muốn chung của nhiều DN, cá nhân đang kinh doanh VTHK bằng xe dưới 9 chỗ ngồi.

Sở Xây dựng Hà Nội đang thúc giục các đơn vị, cá nhân kinh doanh VTHK bằng xe hợp đồng dưới 9 chỗ ngồi, xe taxi tích cực hơn nữa trên lộ trình chuyển đổi xanh phương tiện giao thông. Lãnh đạo UBND TP cũng đã yêu cầu các sở, ngành, địa phương nhanh chóng sắp xếp những vị trí có thể lắp đặt để triển khai thí điểm các trạm sạc bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, có tính năng đa dạng cổng sạc, hỗ trợ nhiều dòng xe. Đồng thời xây dựng tiêu chuẩn, điều kiện để cửa hàng xăng dầu, trung tâm thương mại và các cơ sở thương mại, dịch vụ được xem xét lắp đặt trạm biến áp và trạm sạc, trạm đổi pin phục vụ phương tiện sử dụng năng lượng sạch.

Có thể thấy, chuyển đổi xanh giao thông nói chung và phương tiện kinh doanh VTHK nói riêng là xu thế tất yếu, TP đang làm tất cả để tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho DN, người dân. Dù không ít khó khăn, nhưng hơn lúc nào hết, DN cần cộng đồng, chia sẻ trách nhiệm với TP để sớm đạt mục tiêu chuyển đổi xanh giao thông, góp phần xây dựng Thủ đô Hà Nội thành TP xanh, văn minh, phát triển bền vững.