Cảnh trên diễn ra nhiều tháng qua tại thôn 4, xã Sơn Thủy, huyện Văn Bàn (Lào Cai ) - nơi cách điểm san tạo mặt bằng xây dựng công trình phụ trợ mỏ sắt Quý Xa, Khe Lếch chưa đầy 200m. Đây là nguyên nhân khiến các hộ ở đây liên tục gửi đơn kêu cứu đến cơ quan chức năng yêu cầu được giải quyết thỏa đáng.
Ám ảnh từ tiếng mìn nổ hàng ngày
Dù đã đến được tận thôn 4 Khe Lếch nhưng phóng viên không dám bước vào nhà khi nhìn thấy hàng loạt những vết nứt xiên xẹo xuất hiện chi chít trên tường, trần trong nhiều ngôi nhà người dân. Thậm chí, cả bờ sân, bể nước cũng nứt toác.
Nhà bà Hoàng Thị Thoi thuộc diện nhà xây kiên cố, móng nhà làm bằng đá vững chắc, đưa vào sử dụng nhiều năm nay không có hiện tượng gì, tuy nhiên, theo bà từ khi Công ty cổ phần khai khoáng Minh Đức tiến hành nổ mìn, để san gạt mặt bằng phục vụ khai thác quặng của Công ty trách nhiệm hữu hạn Gang thép Việt Trung, thì không chỉ riêng nhà bà Thoi mà nhiều hộ dân khác cũng có hiện tượng rạn nứt, bong bật nền tường nhà.
Theo ghi nhận của phóng viên, đến thời điểm sáng 15/9 nền nhà nhiều hộ dân nứt toác, tường và các công trình kiên cố khác cũng rạn nứt, mỗi lần có mìn nổ lại phát ra tiếng lách tách như trực sập xuống, khiến người dân luôn nơm nớp lo sợ.
Anh Lưu Quang Đông thôn 4 Khe Lếch bức xúc: "Tích cóp cả đời mới xây được cái nhà. Nhà xây dựng xong vừa mới đưa vào sử dụng nay đã phải chuyển đồ đạc ra lề đường ở tạm, vì trong nhà rất nguy hiểm, không biết đất đá đằng sau sẽ sập vào nhà lúc nào."
Theo ông Lự Xuân Sa, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Sơn Thủy, các hộ dân có nhà bị nứt hầu hết là dân địa phương đã sống lâu năm ở đây. Từ khi có hiện tượng trên, chính quyền xã đã chỉ đạo bà con chủ động di dời, huy động lực lượng dân quân xã và nhân dân trong thôn tiến hành làm lán tạm để giúp các hộ tránh được nguy hiểm trước mắt, đồng thời có đơn kiến nghị lên cơ quan chức năng có chính sách hỗ trợ người dân sớm ổn định cuộc sống.
Tuy nhiên đến nay vẫn chưa có sự vào cuộc của cơ quan chức năng và các cấp có thẩm quyền cao hơn điều tra làm rõ để giải quyết dứt điểm tạo sự yên tâm cho nhân dân làm ăn sinh sống.
Chưa có cơ sở khoa học để khẳng định nguyên nhân do nổ mìn
Đó là ý kiến của ông Ngô Quốc Hùng, Trưởng phòng Tài nguyên-Môi trường huyện Văn Bàn khi được hỏi về nguyên nhân sự rạn nứt các nhà xây kiên cố của dân ở hai bên đường thuộc thôn 4 Khe Lếch, xã Sơn Thủy, huyện Văn Bàn.
Ông Hùng cho biết thêm, cũng có thể do kết cấu địa chất khu vực nhà dân yếu, khi xe ôtô chở quặng sắt chạy qua gây rung lắc và bị nứt.
Tới đây huyện sẽ thành lập Ban kiểm tra gồm các cơ quan chức năng để xác minh việc rạn nứt nhà dân là do chất lượng vật liệu và kỹ thuật xây dựng kém hay thực sự do chấn động nổ mìn quá mức quy định gây nên để đi đến kết luận cụ thể, sau đó mới có hướng khắc phục.
Theo bà Nguyễn Thị Minh Đức, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn xây dựng tổng hợp Minh Đức, sẽ có sự hỗ trợ thiệt hại nếu như các cơ quan chức năng có kết luận rõ ràng.
Ông Lự Xuân Sa cho biết, các nhà dân bị ảnh hưởng chủ yếu là nhà đã ở đây lâu năm, trước đó không hề có hiện tượng rạn nứt như trên. Ông rất mong muốn ngành chức năng của huyện, của tỉnh cùng Công ty trách nhiệm hữu hạn tổng hợp xây dựng Minh Đức sớm có biện pháp giải quyết giúp dân khắc phục sự cố trên để họ ổn định cuộc sống và sản xuất. Đồng thời giải quyết dứt điểm những khiếu nại đã kéo dài nhiều tháng nay, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân cũng như của doanh nghiệp./.
