Những sai phạm nghiêm trọng tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm – Bài 1: “Bẻ” quy hoạch để hợp thức hóa cho các dự án BĐS “nuốt” đất tái định cư?

Nhóm phóng viên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Giữa quyết định phê duyệt quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm (KĐTMTT) do Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt ký và thực tế triển khai đã sai biệt rất nhiều. Phải chăng, để hợp thức hóa cho những sai biệt mà Phó chủ tịch UBND TP lúc bấy giờ là ông Nguyễn Văn Đua đã có quyết định “bẻ” quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ.

Vì sao giữa KĐTMTT lại có 80ha đô thị chỉnh trang?
Ngày 4/6/1996, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt đã ký ban hành Quyết định số 367/TTg, về việc phê duyệt quy hoạch xây dựng KĐTMTT, huyện Thủ Đức TP Hồ Chí Minh (ngày nay là quận 2, TP Hồ Chí Minh). Theo quyết định 367, quy mô diện tích quy hoạch là 930 ha, trong đó khu đô thị mới 770 ha, diện tích đất dành để tái định cư là 160 ha, dân số là khoảng 200.000 người.  Riêng khu tái định cư là 45.000 dân.
 Các dự án bất động sản ''nhảy dù'' vào quy hoạch Thủ Thiêm, chiếm mặt tiền bờ sông Sài Gòn.
Trong quyết định 367, Thủ tướng Chính phủ cũng giao cho chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Xây dựng thực hiện các nhiệm vụ lập các dự án đầu tư theo thứ tự ưu tiên và trình duyệt theo quy định; hướng dẫn việc thực hiện đúng theo các quy hoạch được duyệt; ban hành điều lệ quản lý xây dựng KĐTMTT…. Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch KĐTMTT là căn cứ trên tờ trình số 1861/TT-UB-QLĐT ngày 27/5/1996 của UBND TP Hồ Chí Minh và văn bản số 621/BXD-KTQH ngày 15/5/1996 của Bộ Xây dựng.
Mặc dù quyết định phê duyệt quy hoạch KĐTMTT có từ năm 1996 nhưng trong một khoản thời gian dài dự án này không được khởi động. Mãi đến những năm 2003, quy hoạch KĐTMTT mới chính thức được khởi động. Trên thực tế, đến khi quy hoạch KĐTMTT được khởi động thì đã có những sự sai biệt rất nhiều so với những gì trong Quyết định 367 đã đề cập.
Sự sai biệt lớn nhất đó là trong giai đoạn sau 1996 đã có rất nhiều dự án bất động sản “nhảy” vào trong phạm vi 5 phường thuộc ranh quy hoạch. Theo thống kê của người dân Thủ Thiêm đã có tổng cộng 28 dự án bất động sản được cấp phép trong phạm vi 5 phường. Điều này là hết sức bất thường, bởi nghiên cứu quy hoạch KĐTMTT đã có từ năm 1993, quy hoạch KĐTMTT đã được phê duyệt từ năm 1996… Lẽ ra, khi đã có nghiên cứu quy hoạch thì hiện trạng khu vực được quy hoạch phải được giữ nguyên, đằng này, không hiểu bằng cách nào hàng loạt dự án đã nhảy vào chiếm một dãy mặt tiền sông Sài Gòn.
Dường như, để hợp thức hóa cho thực tế đã rồi, phó chủ tịch UBND TP lúc bấy giờ là ông Nguyễn Văn Đua “mới phải” làm cái việc là ký quyết định điều chỉnh quy hoạch KĐTMTT, phủ định và thay thế quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ. Trên thực tế là sự việc xảy ra đúng theo kịch bản này. Ngày 27/12/2005, Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Đua đã ký quyết định số 6565/QĐ-UBND về việc “Phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm tỷ lệ 1/5.000”. Tại Quyết định số 6565 đã duyệt quy hoạch KĐTMTT tỷ lệ 1/5.000 với các nội dung chính: Diện tích quy mô khu trung tâm là 737 ha, trong đó khu đô thị phát triển mới là 657 ha, khu đô thị chỉnh trang là 80 ha. Tổng số dân định cư là 130 ngàn người...  Phải chăng, vì hợp thức hóa cho 28 dự án bất động sản “nhảy dù” vào quy hoạch KĐTMTT mới dẫn đến câu chuyện “bẻ” quy hoạch để hợp thức hóa thực tế và đẻ ra 80ha đô thị chỉnh trang?
Ngoài việc “bẻ” quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ông Nguyễn Văn Đua còn tự cho mình thẩm quyền phủ định quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Điều này thể hiện tại điều 2 của Quyết định 6565 đã nêu “Quyết định này thay thế Quyết định số 367/TTg ngày 4/6/1996 của Thủ tướng Chính phủ”.
  Để hợp thức hóa cho những sai biệt mà Phó chủ tịch UBND TP lúc bấy giờ là ông Nguyễn Văn Đua đã có quyết định ''bẻ'' quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ?
Dự án bất  động sản “nuốt” đất tái định cư của dân?
Một trong 2 nhóm vấn đề mà người dân có đất bị thu hồi trong dự án Thủ Thiêm khiếu nại quyết liệt nhất đó là 160ha đất tái định cư đã bị “hô biến” và nhóm vấn đề thứ 2 đó là thu hồi ngoài ranh quy hoạch
Trở lại với quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định 6565 của UBND TP Hồ Chí Minh, có 2 điểm khác biệt rất lớn giữa 2 quyết định này. Theo quyết định 6565 của UBND TP Hồ Chí Minh, xuất hiện 80ha đô thị chỉnh trang trong KĐTMTT (điều này không có trong quyết định 367). Điểm khác biệt thứ 2, đó chính tại là 160 ha đất tái định cư đã biến mất trong quyết định 6565 (quyết định 367 của Thủ tướng phê duyệt có 160 ha đất tái định cư).
Phải chăng 28 dự án bất động sản “nhảy dù” vào quy hoạch KĐTMTT đã nuốt gần hết 160ha đất tái định cư của người dân, dẫn đến việc 160 ha đất tái định cư đã biến mất trong quyết định 6565?
Sau này, để sửa sai cho việc 160 ha đất tái định cư của người dân bị “hô biến”, thành phố đã phải xây dựng 12.500 căn hộ tái định cư. Từ việc sai phạm trong việc “hô biến” 160 ha tái định cư của dân đã dẫn đến hàng loạt bất cập khác chẳng hạn thành phố phải mua lại đất của doanh nghiệp để xây dựng các khu tái định cư; các khu căn hộ tái định cư xây dựng xong dân không nhận nên dư thừa, buộc phải xin ý kiến Chính phủ cho bán đấu giá…