KTĐT - Thời điểm này, đến các vườn bưởi Diễn ở Từ Liêm, Đan Phượng chỉ thấy loáng thoáng quả, có vườn tìm đỏ mắt không thấy trái nào. Liên tiếp chịu cảnh mất mùa mấy năm nay, nhiều nông dân đã bắt đầu chặt bỏ cây bưởi để trồng cây khác hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng. Nỗi lo về nguy cơ mai một giống cây đặc sản của Thủ đô đang hiện hữu.
Tan hoang vườn bưởi
Đi thăm những vườn bưởi Diễn ở xã Thượng Mỗ, huyện Đan Phượng, chúng tôi thật bất ngờ khi chứng kiến những vườn bưởi bị bỏ hoang. Trong vườn, cỏ dại mọc um tùm, có chỗ cỏ cao gần bằng ngọn cây; chuối, đu đủ lố nhố chiếm hết tán bưởi. Nhiều vườn có những cây bưởi chết vàng nhưng cũng không ai để ý. Trò chuyện với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Chung, thôn An Sơn buồn rầu: "Hỏi bưởi Diễn làm gì? Mấy năm nay không đậu quả nên chẳng ai muốn làm, toàn bỏ hoang cả thôi". Ông Chung cũng cho biết, ông đang có ý định chặt bỏ 5 sào bưởi 15 năm tuổi để trồng cam Canh. Từ năm 2007 về trước, mỗi năm ông Chung thu được 70 - 80 triệu đồng tiền bưởi. Tuy nhiên từ năm 2008 trở lại đây thu nhập chỉ còn được khoảng 20 triệu đồng/năm. Trong đó chi phí cho cây cũng không ít. Từ đầu năm đến nay, ông đã đầu tư hết khoảng gần 10 triệu đồng.
Không kiên nhẫn được như ông Chung, anh Nguyễn Thanh Bình, đội 2 đã chặt bỏ 4 sào bưởi Diễn để chuyển sang trồng ổi từ đầu năm nay. Ông Nguyễn Duy Trung, Phó Chủ tịch xã Thượng Mỗ cho biết: Cây bưởi Diễn được đưa về trồng tại xã từ năm 2000 theo chương trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Từ năm 2005 - 2007, cây cho nhiều trái, quả ngọt, đạt hiệu quả cao nên bà con rất phấn khởi, diện tích cũng tăng. Ban đầu chỉ có 100ha sau đó tăng lên 120ha, chiếm 50% diện tích đất nông nghiệp của xã. Đến nay, do mất mùa liên tiếp nên có khoảng 10% diện tích bưởi Diễn đã bị chặt bỏ để chuyển sang trồng chuối, đu đủ hoặc cho thuê đất trồng hoa.
Xã Phú Diễn, huyện Từ Liêm là nơi khai sinh ra cây bưởi Diễn nhưng cũng đang trong tình trạng bi đát không kém. Khắp các thôn Phú Diễn, Đức Diễn, nhiều vườn bưởi như "đất không người", cỏ dại mọc chằng chịt. Mất mùa liên tiếp đã làm cho nông dân chán nản. Chị Nguyễn Thị Hải, thôn Đức Diễn than thở: "Năm nay, tôi bỏ không, chả chăm bón gì, được quả nào thì được. Sắp tới, tôi sẽ chặt 2 sào bưởi Diễn để chuyển sang trồng rau".Toàn xã có 1.290 hộ sản xuất nông nghiệp trong đó có 500 - 600 hộ trồng bưởi Diễn nhưng hiện tại một diện tích không nhỏ bưởi Diễn đã bị chặt bỏ do không đậu quả.
Trăn trở
Tình trạng mất mùa liên tiếp dẫn đến chặt bỏ vườn bưởi khiến cho không ít người tâm huyết với thứ trái cây đặc sản này lo lắng. Ông Nguyễn Văn Cương, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Phú Diễn băn khoăn: "Toàn xã có 50ha trồng bưởi Diễn. Mấy năm trở lại đây, các dự án khu đô thị, đường giao thông đã thu hẹp của chúng tôi 10 - 20ha diện tích. Nay do không đậu quả nên thêm một phần diện tích bưởi bị chặt bỏ. Khuyến nông huyện đang hỗ trợ đào tạo lớp IPM trên cây ăn quả. Xã cũng được hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho bưởi Diễn nhưng tình trạng cây trồng bị thu hẹp đã khiến việc xây dựng thương hiệu gặp khó. Cùng với đó, rất nhiều nông dân trăn trở vì trồng hàng chục năm trời mới được vườn bưởi, nay chặt bỏ đi thì tiếc mà không chặt thì thu được chẳng đáng là bao".
Để cho bưởi đậu trái, nhiều hộ nông dân xã Thượng Mỗ đã thuê người cọ rửa từng cành nhằm "thay da" cho cây với giá tiền công 70.000 đồng/người/ngày. Thế nhưng bưởi cũng không đậu quả càng khiến người dân chán nản. Phó Chủ tịch xã Thượng Mỗ, ông Nguyễn Duy Trung lo lắng: "Huyện chỉ đạo giữ nguyên diện tích, chặt tỉa cành, bón phân, chăm bón tốt cho cây. Từ đầu năm đến nay, xã cũng 2 lần mời Trạm Khuyến nông Đan Phượng về khảo sát, hướng dẫn cho bà con nhưng vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân và cách khắc phục. Vì thế, tuyên truyền cho bà con giữ nguyên diện tích là điều rất khó".
