Quản lý xe kinh doanh vận tải hành khách: Khó xử lý nếu vẫn độc quyền

Sau khi thực hiện nới lỏng giãn cách xã hội, vận tải hành khách đường bộ được hoạt động trở lại. Chỉ có điều, vi phạm gia tăng, nhất là các cung đường xung quanh bến xe. Nhằm triệt tiêu vi phạm, những ngày qua, Thanh tra Sở GTVT Hà Nội đã liên tục ra quân, xử lý mạnh tay hiện tượng xe khách rùa bò, xe trá hình… tại khu vực xung quanh các Bến xe Mỹ Đình, Giáp Bát, Nước Ngầm. Từ ngày 15 - 27/5 vừa qua, Đội Thanh tra GTVT Đường bộ đã phối hợp với các đội Thanh tra GTVT quận: Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Thanh Xuân, Cầu Giấy mở đợt cao điểm xử lý vi phạm đối với xe kinh doanh vận tải hành khách trên các tuyến đường Phạm Hùng, Phạm Văn Đồng, Khuất Duy Tiến…

Kết quả, trong nửa tháng ra quân cao điểm, lực lượng đã phát hiện, xử phạt đối với 159 trường hợp; trong đó có 84 xe khách tuyến cố định, tước giấy phép lái xe 12 trường hợp, phạt tiền 92,5 triệu đồng. Ngoài ra, 75 xe vận tải khách theo hợp đồng cũng đã bị xử lý, tạm giữ 2 phương tiện, tước 29 giấy phép lái xe, phạt tiền 205 triệu đồng. Các trường hợp vi phạm chủ yếu lỗi dừng, đỗ, đón trả khách sai quy định; chạy sai hành trình; chở quá số người quy định; chở hàng hóa trong khoang chở khách… Từ ngày 1/6, Thanh tra Sở GTVT Hà Nội tiếp tục tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm tại khu vực các bến xe, phát hiện và xử phạt hành chục trường hợp xe khách vi phạm.

Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia giao thông, những nỗ lực của Thanh tra Sở GTVT Hà Nội chưa đem lại hiệu quả bền vững, lâu dài. Mỗi đợt ra quân như liều thuốc kháng sinh tạm thời, không chữa trị được dứt điểm căn bệnh trầm kha “xe khách rùa bò, trá hình” của TP. Hiện nay, trên các tuyến đường “nóng” như Phạm Hùng, Kim Đồng, Giải Phóng đã có hệ thống camera giám sát giao thông. Việc trang bị hệ thống này do Sở GTVT Hà Nội đề xuất nhưng dữ liệu hình ảnh lại được giao cho Phòng CSGT, Công an TP Hà Nội tiếp nhận, sử dụng để phạt nguội. Không có dữ liệu hình ảnh từ camera giám sát, nhiều trường hợp Thanh tra GTVT lâm vào cảnh “dở khóc, dở cười” khi xử lý vi phạm. Có trường hợp yêu cầu Thanh tra GTVT phải có đưa ra clip hoặc ảnh chụp; thậm chí khi thấy hình ảnh từ điện thoại của lực lượng chức năng lại không công nhận vì không phải thiết bị được “Nhà nước cấp”.

Nhiều năm qua, hệ thống camera giám sát tại các điểm “nóng” xung quanh khu vực các bến xe như Mỹ Đình, Giáp Bát, Nước Ngầm vẫn hoạt động; lực lượng CSGT, Thanh tra GTVT vẫn thường xuyên kiểm tra, xử lý; phạt nguội, phạt nóng đủ cả. Vậy vì sao vi phạm vẫn tồn tại, hầu như không giảm? Đó là câu hỏi cần có đáp án trước dư luận! Bởi như chuyên gia giao thông Đặng Minh Tân đặt nghi vấn: "Sau khi Nghị định 100/2019/NĐ - CP của Chính phủ được áp dụng, mức phạt đối với vi phạm giao thông đã đủ nặng, đủ răn đe. Khó có thể nói, hiệu quả công tác xử lý vi phạm thấp là do khách quan".

Với công nghệ thông tin hiện đại, việc sử dụng dữ liệu camera giám sát để phạt nguội vi phạm rất ưu việt và hữu hiệu. Nhưng thời gian qua, dữ liệu này do lực lượng CSGT thu thập, quản lý, và thực tế hiệu quả xử phạt không được như mong muốn? Do đó, đã đến lúc cơ quan chức năng có thẩm quyền của Hà Nội cần xem xét việc chia sẻ dữ liệu này cho tất cả các lực lượng chức năng liên quan để giảm bớt khó khăn, tăng cường hiệu quả xử phạt vi phạm trong lĩnh vực vận tải hành khách.