Sự đồng thuận của người dân là yếu tố quyết định trong việc thu hồi đất
Kinhtedothi - Đó là nhận định của Tiến sĩ Sử Ngọc Khương - Giám đốc Cấp cao Savills Việt Nam trong buổi trò chuyện với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị xoay quanh đề án "Quản lý và phương hướng sử dụng đất đai hiệu quả” mà UBND TP Hồ Chí Minh vừa phê duyệt.
Tin liên quan
-
Bất động sản du lịch tiếp tục “chìm” sâu trong khủng hoảng
- TP Hồ Chí Minh: HoREA đề xuất 6 vấn đề với doanh nghiệp bất động sản
- HoREA đề xuất TP Hồ Chí Minh tháo gỡ khó khăn cho 126 dự án nhà ở thương mại
Theo đó, nội dung dành được nhiều sự chú ý trong đề án "Quản lý và phương hướng sử dụng đất đai hiệu quả” là việc thu hồi diện tích đất liền kề công trình hạ tầng để tái định cư và bán đấu giá.
Cụ thể, người có đất bị thu hồi trong dự án hạ tầng và phần đất thu hồi thêm sẽ được tái định cư tại chỗ với diện tích đất nhỏ hơn, tỉ lệ nghịch với giá đất tăng thêm do hạ tầng mang lại. Về nội dung này, Tiến sĩ Sử Ngọc Khương - Giám đốc Cấp cao Savills Việt Nam đã có một số nhận định và chia sẻ với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị.
Đề án thu hồi, đấu giá đất hai bên đường mới được kỳ vọng sẽ giúp TP Hồ Chí Minh thu về khoản tiền lớn đầu tư hạ tầng. |
Theo ông, phương án thu hồi thêm đất và tái định cư mà UBND TP Hồ Chí Minh vừa phê duyệt có điểm gì mới?
- Theo quy định tại Luật đất đai 2013, trong trường hợp nhà ở, đất ở của các cá nhân tổ chức nằm trong khu vực giải tỏa mặt bằng để thực hiện mục đích công hoặc mục đích thương mại, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện do Nhà nước quy định, sẽ được bố trí các phương án tái định cư phù hợp. Người có đất thu hồi được bố trí tái định cư tại chỗ nếu tại khu vực thu hồi đất có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư.
Còn theo đề án được phê duyệt mới đây của UBND TP Hồ Chí Minh, người có đất bị thu hồi trong dự án hạ tầng và phần đất thu hồi thêm sẽ được tái định cư tại chỗ và diện tích đất dôi dư sau khi tái định cư sẽ được quy hoạch lại và bán đấu giá để lấy kinh phí đầu tư cho chính dự án đó.
Phương án thu hồi thêm đất và tái định cư sẽ được đưa ra lấy ý kiến của cộng đồng dân cư bị ảnh hưởng. Nếu đa số người dân đồng ý (khoảng 2/3) thì phương án sẽ được phê duyệt. Đối với thiểu số người dân không đồng ý phải lựa chọn: Hoặc chấp thuận phương án hoặc bị nhà nước thu hồi đất.
Nêu ra như vậy là để thấy được sự đổi mới trong đề án lần này của UBND TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, theo tôi, phương án đền bù hiệu quả nhất cho người dân, không nằm ở việc giá đất được đền bù là cao hay thấp. Nhìn chung, trong những trường hợp có liên quan đến đền bù đất đai trong khu vực cần giải tỏa mặt bằng, thì cốt lõi của vấn đề là nằm ở sự đồng thuận của người dân. Có được sự đồng thuận của người dân thì đề án sẽ thuận lợi triển khai và ngược lại.
Vậy làm thế nào để có được sự đồng thuận của người dân, thưa ông?
- Phương án được chọn phải quan tâm và cân nhắc đến sinh hoạt, tập quán và công việc của những người bị ảnh hưởng. Ví dụ nếu như quy hoạch tái định cư với các cư dân trong một tòa chung cư tại Quận 1 (TP Hồ Chí Minh), thì đơn vị phụ trách giải tỏa cần cân nhắc đến việc những người dân này đã quen thuộc với nếp sinh hoạt và làm việc, cho nên tái định cư họ ở một chỗ khác là một bài toán liên quan sâu sắc đến đời sống thường ngày và mưu sinh của họ.
Còn đối với những nơi tái định cư tại chỗ, thì sự đồng thuận của người dân tại khu vực này như thế nào cho thỏa đáng rất quan trọng. Trong trường hợp này thì nếu những dự án này thuộc dự án công, nhận đầu tư của Nhà Nước như trường học, bệnh viện, công viên... thì thường sẽ nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ người dân. Còn nếu là những dự án mang tính chất thương mại và phục vụ lợi ích của một số nhà đầu tư nào đó như khu chung cư, công ty, cơ sở dịch vụ..., thì sự đồng thuận của người dân là yếu tố quyết định.
Trên thực tế trong nhiều năm vừa qua, nước ta đã chứng kiến nhiều vụ tranh chấp đất đai vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ người dân trong việc đền bù, giải tỏa và tái định cư. Đa số trong những trường hợp này, các đơn vị quản lý thường tập trung cân nhắc đến giá trị đất, ví dụ như là tái định cư tại chỗ thì làm sao cho giá trị bằng mà diện tích nhỏ hơn, hay là tái định cư xa để có diện tích lớn hơn và bằng giá trị.
Tuy nhiên, cần phải nhấn mạnh rằng, đó chỉ là điều kiện cần, nhưng chưa đủ. Yếu tố quan trọng để làm thỏa mãn nhu cầu của người dân liên quan đến mưu sinh và hành vi, tập quán sống của những người bị ảnh hưởng.
Ví dụ, để hiểu rõ hơn, hãy hình dung là nếu như một người xuất thân từ một xóm lao động giờ phải tái định cư ở một tòa chung cư và họ hoàn toàn khác biệt những người hàng xóm, thì họ sẽ như thế nào? Một hành vi đơn giản để hiểu là bình thường họ đã quen với việc mang rác trong nhà ra cho vào thùng rác phía trước, nhưng ở chung cư thì hoàn toàn khác và họ không làm như vậy được.
Vì thế vấn đề đền bù tái định cư là một vấn đề liên quan sâu sắc đến đô thị học và đồng thuận người dân và việc giải quyết chỉ bằng góc nhìn tài chính không chưa đủ.
Xét trên hai hình thức tái định cư, hướng giải quyết phù hợp còn tùy vào khả năng của chính quyền địa phương và theo quỹ đất đô thị. Vì vậy, cách giải quyết tái định cư tại chỗ cần giải quyết thêm một vấn đề nữa là người dân sẽ nhận được những lợi ích gì từ việc chỉnh trang đô thị hoặc nâng cấp cơ sở hạ tầng.
Phải thấy rằng trong một số hoàn cảnh, đất nằm trong diện tái định cư của người dân là đất của tổ tiên, ông bà gia đình họ, vì thế phải giải quyết như thế nào để có sự đồng thuận và nhìn nhận tích cực của chính những người dân đó. Vấn đề không thể giải quyết đơn giản bằng việc cứ xây một chung cư thật to để bù lại diện tích với giá cả.
Đây thật sự là một bài toán rất lớn không phải chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là những nước đang phát triên nơi mà bài toán chỉnh trang đô thị luôn vấp phải nhiều tranh chấp từ phía người dân.
Theo ông, giá đất đền bù như thế nào sẽ đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân?
- Chính sách thu hồi, đấu giá đất ngoài ranh dự án, cần các chủ trương, chính sách khác đi kèm. Vấn đề quan trọng nhất khi đền bù giải tỏa cho người dân, nên đền bù theo giá thị trường ở thời điểm chưa mở rộng đường để việc giải tỏa diễn ra nhanh chóng và ít khiếu kiện. Như vậy, vừa đảm bảo công bằng cho người dân, mà nhà nước cũng không phải chịu thiệt.
Bên cạnh giá đất đền bù, đi sâu hơn vào đề án này, chúng ta thấy thêm rằng, người có đất bị thu hồi trong dự án hạ tầng và phần đất thu hồi thêm sẽ được tái định cư tại chỗ với diện tích đất nhỏ hơn so với diện tích sở hữu ban đầu của họ. Điều này có thể sẽ tạo ra những ảnh hưởng nhất định về cảnh quan chung của đô thị, và là bài toán mà các nhà quản lý và nhà đầu tư phải trả lời.
Thực tế, trên thế giới, những căn hộ 25 - 30m2 không phải là hiếm, nhưng tại sao tại nhiều nơi lại thành tổ uyên ương mà không phải là ổ chuột? Đây là do vấn đề về quản lý. Quan trọng nhất là giải quyết được nhu cầu, sinh hoạt và mưu sinh của dân, rồi giải quyết tiếp vấn đề còn lại là làm sao mà cuộc sống của họ được bình yên.
Hiện tại, địa bàn TP Hồ Chí Minh và Hà Nội thì thứ nhất còn rất nhiều khu chung cư cũ đã xuống cấp, thứ hai là những khu tự phát không quy hoạch từ trước năm 1975, cho nên việc chỉnh trang đô thị là rất cần thiết. Vì thế giải quyết được nhu cầu cuộc sống của người dân rất quan trọng trong quá trình hiện đại hóa đô thị.
Xin cảm ơn ông!
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
- TP Hồ Chí Minh: Phân luồng, điều chỉnh giao thông trên đường Đỗ Văn Dậy trong gần 3 tháng
- Ra quân xử lý bục bệ, cầu dẫn gây cản trở hệ thống thoát nước
- Tai nạn giao thông mới nhất hôm nay 14/4: Cây xanh đổ trúng xe Toyota Fortuner, tài xế thoát nạn
- [Clip] Không làm chủ tốc độ, nam thanh niên đi xe máy suýt chết dưới bánh xe tải
-
Hà Nội rà soát đầu tư xây dựng mới, cải tạo công viên, vườn hoa
Kinhtedothi - Thường trực HĐND TP Hà Nội đã có Văn bản số 88/HĐND đề nghị UBND TP báo cáo một số nội dung để phục vụ ...XEM THÊM -
Dự báo thời tiết 10 ngày tới: Hà Nội chuyển lạnh, vùng núi chuyển rét
Kinhtedothi - Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn (KTTV) Quốc gia vừa phát đi bản tin về tình hình thời tiết cả nước ...XEM THÊM -
Việt Nam - Nhật Bản bàn giải pháp ứng phó lũ quét, sạt lở đất
Kinhtedothi - Ngày 14/4, Tổng cục Phòng, chống thiên tai (Bộ NN&PTNT) tổ chức hội nghị trực tuyến bàn giải pháp phòng...XEM THÊM -
Tai nạn nghiêm trọng trên Quốc lộ 1A khiến một người tử vong
Kinhtedothi - Vào khoảng 9 giờ sáng 14/4, trên Quốc lộ 1A đoạn chạy qua địa phận Quán Hành (Nghi Lộc, Nghệ An) xảy ra...XEM THÊM -
Hà Nội: Thanh tra giao thông bị dọa đánh khi xử lý xe quá tải
Kinhtedothi - Ngày 14/4, Công an quận Hoàng Mai đã tiếp nhận thông tin của tổ công tác Thanh tra giao thông vận tải H...XEM THÊM -
Hà Nội: Cây xanh đổ gục chắn ngang phố Lê Quý Đôn
Kinhtedothi - Khoảng 9 giờ 30 ngày 14/4, một cây xanh bất ngờ bật gốc, đổ chắn ngang phố Lê Quý Đôn, quận Hai Bà Trưn...XEM THÊM
-
Giá thép xây dựng hôm nay 14/4: Nhiều thương hiệu bất ngờ đồng loạt tăng giá
Kinhtedothi - Hôm nay (14/4), nhiều ông lớn ngành thép như Hoà Phát, Việt Ý... bất ngờ điều chỉnh giá thép tăng. Hiện giá thép đã thiết lập kỷ lục mới trong vòng 30 ngày qua.14-04-2021 12:02
-
Hải Phòng: Dự kiến khởi công xây dựng cải tạo công viên trung tâm huyện An Dương
Kinhtedothi - UBND huyện An Dương, TP Hải Phòng thông tin sẽ tiến hành cải tạo, chỉnh trang công viên trung tâm huyện có tổng diện tích nghiên cứu 4,01ha, diện tích quy hoạch 3,4ha.14-04-2021 10:47
-
TP Hồ Chí Minh: Kiến nghị ưu tiên đầu tư cấp bách nhiều dự án giao thông trọng điểm
Kinhtedothi - Sở Giao thông Vận tải TP Hồ Chí Minh vừa có văn bản kiến nghị UBND TP này về việc tập trung nguồn vốn, dồn lực để triển khai cấp bách các dự án giao thông trọng điểm.14-04-2021 10:07
-
Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng: Quỹ đất tiềm năng cho một Thủ đô xanh
Kinhtedothi - Với Hà Nội, vấn đề quy hoạch đô thị ven sông Hồng đã được TP nhắc đến rất nhiều lần và từ rất lâu nhưng đến nay hiện trạng các dự án hai bên bờ sông vẫn chỉ dừng lại ở mức ý tưởng. Vớ...14-04-2021 09:48
-
[Xử lý nhà siêu mỏng, siêu méo: Giải pháp nào triệt để?] Bài 2: Những lỗ hổng pháp lý
Kinhtedothi - Để ngăn chặn sự xuất hiện của những ngôi nhà siêu mỏng, siêu méo, TP Hà Nội đã ban hành nhiều quy định về quản lý xây dựng, kiến trúc công trình trên các tuyến đường mới mở. Tuy nhiên...14-04-2021 09:02
- Công bố Chỉ số PAPI 2020: Còn nhiều vấn đề người dân quan ngại
- Chỉ tiêu lớp 10 và địa chỉ của 102 trường THPT ngoài công lập tại Hà Nội
- Hà Nội đồng ý chủ trương chi ngân sách để kiểm định chất lượng chung cư cũ
- Vi phạm tại Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO): Nguyên Tổng Giám đốc TISCO bị đề nghị mức án từ 10 - 11 năm tù
- Sớm có biện pháp giải quyết chỗ học cho học sinh ở khu đô thị chưa có trường học
- Hà Nội rà soát đầu tư xây dựng mới, cải tạo công viên, vườn hoa
- Tai nạn nghiêm trọng trên Quốc lộ 1A khiến một người tử vong
- Thông tin chính thức vụ cháy trên phố Định Công
- Cần những chính sách mới cho nhà cổ Cự Đà