Tuy nhiên, cơ hội thanh toán số đi kèm với những thách thức, trở ngại trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, khía cạnh an ninh mạng và tính riêng tư người sử dụng dịch vụ.
Tại Hội thảo khoa học “Hành lang pháp lý cho ngân hàng số tại Việt Nam”, sáng 19/12, ông Phạm Tiến Dũng - Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN chia sẻ, hiện có hơn 80.000 DN bán hàng cho Amazon và Alibaba, thanh toán xuyên biên giới đang hiện hữu, đây sẽ là sự cạnh tranh rất lớn cho các công ty dịch vụ thanh toán trong nước. Các ngân hàng đang cố gắng cung cấp các dịch vụ.
Bên cạnh áp lực cạnh tranh, an ninh trong vấn đề ngân hàng số cũng đòi hỏi hệ thống NH Việt Nam phải cải cách. Theo thống kê của Visa Master, tổng tiền thiệt hại từ hành vi gian lận trên thế giới là trên 21 tỷ USD, đồng nghĩa cứ 100USD giao dịch thẻ mất 7 cent. Tỷ lệ thiệt hại ở Việt Nam bằng 1/3 bình quân của các nước trên thế giới, tuy nhiên thời gian gần đây có gia tăng.
Về các giải pháp của NHNN, cơ quan quản lý tập trung hoàn thiện quy định nhà nước về an ninh, an toàn, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế về an toàn, bảo mật thông tin, tăng cường kiểm tra giám sát công tác thanh toán thẻ, đẩy mạnh truyền thông về bảo mật, cảnh giác và cẩn trọng ở khách hàng. NHNN cũng phối hợp với cơ quan Công an điều tra làm rõ nguyên nhân, hành vi gian lận, cảnh báo tổ chức tín dụng và người sử dụng để nâng tính bảo mật.
Theo ý kiến của một số tổ chức tín dụng, trước mắt cần nhanh chóng sửa đổi quy định tại Nghị định hướng dẫn Luật phòng chống rửa tiền và các hướng dẫn liên quan để cho phép mở tài khoản không bắt buộc phải trực tiếp; áp dụng thực tiễn thông lệ quốc tế về nhận biết khách hàng, đảm bảo vẫn nhận diện, xác thực chính xác khách hàng dựa trên nền tảng công nghệ mới (sinh trắc học, trí tuệ nhân tạo); kết nối chia sẻ dữ liệu giữa ngành ngân hàng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc quy định phân loại tài khoản theo cấp độ với hạn mức giao dịch và phạm vi sử dụng khác nhau. Nghiên cứu xây dựng khuôn khổ pháp lý phù hợp cho hoạt động fintech trong lĩnh vực thanh toán, phù hợp với thực tiễn, thông lệ quốc tế và khuôn khổ pháp lý, đảm bảo giảm thiểu rủi ro, tác động đến thị trường và người tiêu dùng trong khi vẫn thúc đẩy cạnh tranh, đổi mới sáng tạo.
Về dài hạn cần nghiên cứu xây dựng và ban hành trong đó có Luật về thanh toán, nội dung cấp phép, quản lý giám sát, có cơ chế bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ dữ liệu người dùng. Nghiên cứu đưa ứng dụng công nghệ thông tin mới vào nhằm tăng cường bảo mật giao dịch, gia tăng tiện ích cho khách hàng.
