[Thuốc&Sức khỏe] Cần thiết tiêm vaccine nhắc lại cho trẻ

Theo thời gian, lượng kháng thể trong cơ thể sẽ giảm dần và có khi thấp dưới ngưỡng bảo vệ. Liều vaccine nhắc lại sẽ giúp gợi lại “trí nhớ” của hệ miễn dịch để “tái sản xuất” lượng kháng thể mà trước đó đã được tạo ra sau đợt chủng ngừa cơ bản đầu tiên cho trẻ.

Những liều vaccine tiêm nhắc sẽ giúp cơ thể người được tiêm chủng đạt mức bảo vệ gần như tuyệt đối 100%, một số đối tượng được tiêm vaccine nhưng chưa được bảo vệ hoặc mức bảo vệ chưa cao khiến người đã được tiêm chủng vẫn có khả năng bị nhiễm bệnh. Việc tiêm nhắc các loại vaccine được khuyến cáo sẽ góp phần nâng cao thành quả của chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ em trong việc nỗ lực làm giảm đáng kể bệnh tật nguy hiểm ở trẻ, đảm bảo sự bảo vệ đặc hiệu và lâu bền trong cuộc chiến chống lại những tác nhân gây bệnh nguy hiểm cho trẻ em.

Tổ chức Y tế Thế giới - WHO đã đưa ra khuyến cáo việc tiêm bổ sung hoặc tiêm nhắc lại vaccine để tăng hiệu quả phòng ngừa một số bệnh, nhưng mức độ áp dụng vào chương trình tiêm chủng quốc gia thì tùy theo nguồn lực đặc thù của mỗi vùng, miền. Đặc biệt, việc áp dụng chương trình tiêm nhắc lại các vaccine cho trẻ em và cho cả những người đã trưởng thành là quyết định đúng đắn, giúp khống chế, đẩy lùi và thanh toán các bệnh nguy hiểm.

Để giúp cơ thể tiếp tục được bảo vệ một cách hiệu quả, cần tiêm các mũi vaccine nhắc lại để nâng cao hiệu giá kháng thể. Việc tiêm các mũi nhắc lại chỉ áp dụng với các loại vaccine tạo được trí nhớ miễn dịch qua các mũi tiêm trước đó (thông thường là loại vaccine bất hoạt còn gọi là vaccine chết). Lịch tiêm nhắc các loại vaccine được khuyến cáo áp dụng như sau:

Vaccine DTC: Ngừa bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván: Trẻ được tiêm nhắc lúc 18 tháng tuổi. Không nên tiêm nhắc trước lịch quy định. Nếu trễ lịch tiêm nhắc có thể tiêm muộn hơn nhưng không nên để quá 3 tuổi.

Vaccine bại liệt uống: Có thể cho trẻ dưới 5 tuổi uống 2 liều bổ sung cách nhau 1 tháng để nâng cao khả năng bảo vệ của cơ thể.

Vaccine phòng ngừa nhiễm khuẩn do Hib: Nên tiêm nhắc lúc trẻ được 18 tháng tuổi.

Vaccine viêm não Nhật Bản: Cần nhắc mũi 3 một năm sau mũi 2; sau đó 3 - 5 năm nên tiêm nhắc.

Vaccine sởi: Cần tiêm nhắc cho trẻ lúc 18 tháng tuổi bằng vaccine sởi đơn giá hoặc vaccine phối hợp 3 trong 1 ngừa bệnh sởi - quai bị - rubella (vaccine MMR).

Vaccine cúm: Được tiêm nhắc hằng năm trước mùa dịch, đặc biệt là cho các đối tượng nguy cơ như trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh tim mạch, huyết áp, tiểu đường, hen suyễn...

Vaccine tả uống: Nên dùng hằng năm tại các vùng thường xuyên xảy ra dịch cho các đối tượng có nguy cơ phơi nhiễm cao.

Vaccine thương hàn: Tiêm nhắc lại sau 2 - 3 năm tại những vùng lưu hành nặng hoặc có dịch, đặc biệt cho đối tượng trẻ em và người cao tuổi.

Vaccine phế cầu: Tiêm nhắc lại vào năm thứ 3 sau mũi tiêm thứ nhất.

Vaccine não mô cầu: Tiêm nhắc vào năm thứ 3 sau mũi tiêm thứ nhất.

Vaccine dại: Với các đối tượng nguy cơ cao như người làm nghề giết mổ gia súc nên tiêm phòng và tiêm nhắc lại song nói chung vaccine này chủ yếu dùng để điều trị dự phòng khi bị phơi nhiễm.