TP Hồ Chí Minh: Xây mới, di dời hàng loạt chung cư cũ

Nhiều chung cư cũ tại TP Hồ Chí Minh đang trong tình cảnh xuống cấp trầm trọng, thậm chí có những nơi ô nhiễm nặng vì không được xử lý vệ sinh triệt để.

Điển hình như tại chung cư Tôn Thất Thuyết (quận 4), cư dân ở đây phải sống trong cảnh xập xệ, không an toàn. Phía trong chung cư nhiều mảng tường cũ nát đã bị bong tróc, rỉ nước, rêu bám thành mảng loang lổ, trên các trần tường, dọc hành lang dây điện, dây cáp chằng chịt khắp nơi. Cột nhà thì nứt, trụ sắt đỡ thì bị hoen gỉ, bờ tường, trần nhà bị nứt toác cả vệt dài được người dân trám tạm bợ bằng xi măng.

Một chung cư khác tại 137 Lý Thường Kiệt (quận Tân Bình) cũng rơi vào tình trạng tương tự. Đây là khối nhà gồm tầng trệt, 2 lầu, mái tôn, được xây dựng trước năm 1975. Hiện tại, chung cư này đã xuống cấp nghiêm trọng, khiến cư dân luôn sống trong nơm nớp, lo sợ.

Cùng cảnh ngộ, chung cư Nguyễn Thiện Thuật (quận 3), là một trong những chung cư cũ nát, xuống cấp với dây điện chằng chịt như tổ nhện, bên trong cầu thang tối tăm, sứt mẻ, tường bị thấm nước mốc xanh.

Hay chung cư Vĩnh Hội (quận 4) gồm 3 lô với 244 căn, được xây dựng trước năm 1975. Nền của khu vực để xe thì chỗ cao, chỗ thấp và gập ghềnh đá, lối lên cầu thang tối tăm, hôi rình bởi nước rác rỉ ra ngấm đen cả bậc thang. Nhiều nơi, thanh giằng ở ban công đã tách rời với cây cột, có nguy cơ gãy đổ bất cứ lúc nào.

Để khắc phục tình trạng nói trên, ngày 21/10, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan chỉ đạo các sở, ngành cùng UBND quận, huyện trên địa bàn có giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải quyết các chung cư hư hỏng nặng.

Theo đó, Sở Xây dựng cần nhanh chóng bổ sung nội dung quy định bồi thường, hỗ trợ, tạm cư, tái định cư đối với người dân sinh sống các tòa chung cư này đối với trường hợp không áp dụng tái định cư tại chỗ.

Đối với các trường hợp cụ thể, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh yêu cầu UBND các quận khẩn trương giải quyết các vướng mắc của người dân để thực hiện xây mới chung cư 155-157 đường Bùi Viện (quận 1), chung cư 11 đường Võ Văn Tần (quận 3), chung cư Vĩnh Hội (quận 4), chung cư 43 đường Bình Tây (quận 6), chung cư Nakyco (quận Tân Phú).

UBND quận Tân Bình cần lập dự toán và thực hiện sửa chữa, thanh toán chi phí sửa chữa 55 căn hô thuộc sở hữu Nhà nước tại chung cư Phú Thọ (quận 11). Những căn hộ này sẽ được dùng để di dời cư dân tại các chung cư cấp D tại quận Tân Bình.

Dự kiến đến năm 2020, TP phấn đấu tháo dỡ, xây mới ít nhất 50% trong tổng số 474 chung cư cũ.

Tình trạng chung cư cũ nát là vấn đề nhức nhối gây ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống người dân và cảnh quan đô thị. Vấn đề này cũng đã được đưa ra họp bàn nhiều lần trong các hội nghị của UBND TP. Tuy nhiên, việc cải tạo lại gặp nhiều khó khăn.

Theo kế hoạch đến năm 2020, TP phải giải quyết 50% trong số 474 cũ đó. Tuy nhiên với tình hình hiện tại thì khó có thể đạt được mục tiêu đề ra bởi trong vòng 10 năm qua thành phố mới tháo dỡ được 32 chung cư cũ, còn việc cải tạo diễn ra rất chậm. Nhiều đơn vị đầu tư đăng ký dự án nhưng rồi vẫn “giậm chân tại chỗ”.

Trao đổi với PV Báo Kinh tế & Đô thị, ông Quách Mộc Tân – Tổng Giám đốc Công ty CP Bất động sản An Lạc Tân nhận định, những chung cư cũ về cơ bản kiến trúc đã cũ, mặt bằng xuống cấp nên không còn bắt mắt, thậm chí còn bộc lộ nhiều vấn đề về độ an toàn nên ngày càng mất giá. Một khi chung cư đã mất giá thì không có ai quan tâm sửa chữa dẫn đến tình trạng xuống cấp ngày càng nặng, khổ nhất vẫn là người dân.

“Về nguyên nhân triển khai cải tạo, xây mới các dự án chung cư cũ chậm, do phần lớn chung cư cũ có diện tích đất nhỏ nhưng dân số lại đông nên rất khó sinh lời. Đặc biệt, vướng mắc lớn nhất của chủ đầu tư trong việc cải tạo chung cư cũ là công tác thỏa thuận đền bù, tái định cư giữa doanh nghiệp với người dân. Có rất nhiều hộ dân, dù nhà sắp sập nhưng lại đòi hỏi quá đáng nên dự án bị bế tắc”, ông Tân phân tích.

Ông Tân nhấn mạnh, công việc khó khăn nhất trong việc cải tạo chung cư cũ là phải di dời, tái định cư cho người dân để có mặt bằng thi công dự án. Để tạo được sự đồng thuận khi cải tạo chung cư cũ, người dân cần biết vị trí căn hộ tái định cư tại chỗ, chi phí phát sinh phải tính mức giá như thế nào đối với diện tích lớn hơn.

Để giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong việc cải tạo chung cư cũ, chính quyền phải có cơ chế chính sách để cân đối giữa quyền lợi của nhà đầu tư và người dân. Nên xây dựng cơ chế mở để cho nhà đầu tư tự căn cứ theo khung chính sách và tự thỏa thuận với người dân. Nghiên cứu cho phép thiết lập các chỉ tiêu quy hoạch mềm dẻo, trên cơ sở đánh giá rõ áp lực công trình sau khi cải tạo đối với hạ tầng giao thông, môi trường đô thị, đồng thời tăng tính hấp dẫn cho nhà đầu tư.