Đây được xem là một diễn biến quan trọng trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thiết lập vị trí đồng Nhân dân tệ (NDT) trên thị trường tiền tệ thế giới.
Theo nguồn tin, một chương trình thanh toán thử nghiệm nhập khẩu dầu thô bằng NDT có thể được Trung Quốc khởi động từ quý II năm nay. “Trung Quốc là nước nhập khẩu dầu lửa lớn nhất, nên dễ dàng lý giải việc Bắc Kinh thúc đẩy việc dùng NDT để thanh toán cho việc nhập khẩu dầu. Cách làm này cũng giúp cải thiện độ thanh khoản của NDT trên thị trường toàn cầu", một nguồn tin nói.
Nguồn tin cũng cho biết theo kế hoạch thử nghiệm, Bắc Kinh có thể bắt đầu thử nghiệm thanh toán bằng đồng NDT với dầu nhập khẩu từ Nga và Angola. Cũng giống như Trung Quốc, cả hai nước này đều muốn phá vỡ vị thế thống trị của đồng bạc xanh trên thị trường dầu mỏ thế giới. Cùng với Ả Rập Saudi, hai nước này là nguồn cung cấp dầu thô chủ yếu cho Trung Quốc.
Động thái này sẽ đánh dấu một bước quan trọng trong việc khôi phục lại việc sử dụng đồng nội tệ của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đối với các khoản thanh toán ở nước ngoài sau nhiều năm áp dụng. Nếu triển khai thành công, Trung Quốc có thể áp dụng việc thanh toán các giao dịch bằng NDT đối với các mặt hàng nhập khẩu khác gồm kim loại và khoáng sản thô.
Việc dịch chuyển dù chỉ một phần thương mại dầu lửa toàn cầu sang NDT cũng là rất lớn. Dầu thô hiện là hàng hóa được giao dịch nhiều nhất thế giới, với giá trị thương mại hàng năm đạt khoảng 14.000 tỷ USD, ngang với tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Trung Quốc trong năm 2017.
Trung Quốc hiện là nước tiêu thụ dầu lửa lớn thứ 2 thế giới. Năm ngoái, nước này vượt Mỹ trở thành quốc gia nhập khẩu nhiều dầu nhất. Nhu cầu tiêu thụ dầu của Trung Quốc được xem là một trong những nhân tố quyết định giá dầu thế giới.
Thông tin về kế hoạch của Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh Bắc Kinh vừa khởi động giao dịch hợp đồng dầu lửa tương lai tại thị trường Thượng Hải. Giới phân tích kỳ vọng giá dầu tương lai tại Thượng Hải sẽ trở thành giá dầu tham chiếu toàn cầu thứ 3 sau giá dầu Brent tại London và giá dầu WTI tại thị trường New York. Hợp đồng dầu lửa tương lai tại sàn giao dịch Thượng Hải được giao dịch bằng NDT.
Nhiều năm qua, Trung Quốc đã nhiều lần khởi động nỗ lực sử dụng NDT cho thanh toán thương mại quốc tế, nhưng chưa có được kết quả như mong muốn. Trong tháng 1/2018, NDT giữ vị trí là đồng tiền được sử dụng nhiều thứ 5 trong thanh toán quốc tế, không thay đổi so với cách đây 1 năm. Tuy nhiên, tỷ trọng của NDT trong thanh toán quốc tế đã giảm còn 1,7%, từ mức 2,5% vào tháng 1/2007, theo dữ liệu của SWIFT.
Còn theo dữ liệu của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), đồng USD chiếm gần 90% tổng số giao dịch trên thị trường tiền tệ toàn cầu có quy mô 5.000 tỷ USD mỗi ngày, trong khi đồng NDT chỉ chiếm khoảng 4%.
