Bài 1: Những khuất tất tại Dự án BOT Quốc lộ 51 có được làm rõ sau thanh tra?
“Chóng mặt” với việc liên tục thay đổi nhà đầu tư
Tại DA BOT QL51, Tập đoàn Sông Đà không phải là một trong 3 NĐT, cổ đông sáng lập của BVEC. Tập đoàn Hải Châu Việt Nam mới là cái tên sánh vai cùng IDICO và BIDV trong DA BOT QL51. Nhưng do một số vướng mắc liên quan đến tỷ lệ góp vốn, Tập đoàn Hải Châu Việt Nam rời khỏi liên minh và Tập đoàn Sông Đà thay thế. Để Tập đoàn Sông Đà thay thế Tập đoàn Hải Châu Việt Nam tham gia Dự án, IDICO phải báo cáo Chính phủ và được chấp thuận.
Câu hỏi đặt ra là tại sao khi DIC thay thế Tập đoàn Sông Đà và sau này Công ty CP XD và TM Tổng hợp Thái Ninh (Thái Ninh) thay thế DIC, không có bất cứ báo cáo nào của BVEC trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hay chấp thuận của Bên A (là Cục Đường Bộ, Bộ Giao thông) và Chính phủ cho phép DIC hay Thái Ninh là NĐT tham gia DA (?).
Có thể nói là ở BVEC liên tục thay đổi NĐT tham gia Dự án thì đúng, còn nói các cổ đông BVEC chuyển nhượng “vốn” hay “quyền góp vốn” thay đổi chóng mặt thì không đúng. Bởi lẽ “quyền góp vốn” của các cổ đông sáng lập là IDICO, Tập đoàn Sông Đà và BIDV chấm dứt ngay sau thời hạn 90 ngày kể từ ngày 15/12/2008 là ngày BVEC được cấp giấy chứng nhận ĐKKD theo quy định tại Điều 84, Luật DN năm 2005. Vậy nhưng, trong suốt thời gian sau thời hạn luật định này và cho đến đầu năm 2016 (7 năm sau), cái gọi là “quyền góp vốn” trị giá hàng trăm tỷ đồng này vẫn được “chuyển nhượng”, “mua đi bán lại” một cách dễ dàng, chóng vánh và giản đơn đến không ngờ.
Ngày 06/01/2011, Tập đoàn Sông Đà chuyển nhượng toàn bộ vốn đã góp và quyền góp vốn tại BVEC cho DIC, (30% VĐL của BVEC) theo Hợp đồng số 01 CNCP/TĐSĐ -DIG. Ngày 6/5/2011, BIDV chuyển nhượng toàn bộ quyền góp vốn tại BVEC cho BEDC (10% VĐL của BVEC) theo Hợp đồng số 01/CNCP.BIDV-BEDC. Đến thời điểm này BEDC nắm giữ 21% VĐL của BVEC.
Ngày 7/6/2011, chỉ sau 32 ngày kể từ ngày nhận chuyển nhượng quyền góp vốn từ BIDV, BEDC tiếp tục chuyển nhượng toàn bộ vốn và quyền góp vốn này cho Thái Ninh theo Hợp đồng số 706/CNCP/BEDC. Cùng ngày, Thái Ninh nhận chuyển nhượng thêm 5% quyền góp vốn từ DIC theo Hợp đồng số 01/CNCP/DIG- THAININH và nâng tỷ lệ sở hữu VĐL tại BVEC lên 26%. Có điều lạ là tại Giấy chứng nhận ĐKKD của BVEC thay đổi lần 4 ngày 09/11/2011 và lần 5 ngày 24/12/2014 ghi nhận Thái Ninh chỉ sở hữu 15% VĐL tại BVEC.
Ngày 12/9/2014, DIC ký Hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ 25% VĐL tại BVEC cho Thái Ninh theo Hợp đồng số 02/CNCP/DIG – THAININH. Hợp đồng có hiệu lực kể từ ngày ký. Tuy nhiên, ngày 10/11/2011, DIC có văn bản số 57/DIC-Corp-ĐTQLV gửi Thái Ninh thông báo về việc tạm dừng thực hiện hợp đồng chuyển nhượng nêu trên vì lý do khách quan.
Và ngày 7/3/2016, DIC có văn bản số 27/DIC Corp- HĐQT gửi Thái Ninh thông báo tiếp tục thực hiện Hợp đồng chuyển nhượng nêu trên. Ngày 08/7/2015, IDICO có văn bản số 429/TCT-TCKT gửi Bộ Xây dựng xin không tiếp tục tham gia góp vốn và thoái phần vốn đã góp tại BVEC, theo đó IDICO đề nghị chuyển nhượng vốn cho Công ty CP đầu tư Phát triển Cường Thuận IDICO, là đơn vị liên kết đồng thời là nhà thầu tham gia thực hiện DA.
Ngày 29/10/2015, Bộ xây dựng có bản số 2539/BXD-QLDN đồng ý cho IDICO không tham gia góp vốn và thoái 100% vốn đã góp tại BVEC. Ngày 29/02/2016, Bộ Xây dựng có văn bản số 282/BXD-QLDN do Thứ trưởng Bùi Phạm Khánh ký gửi IDICO, theo đó Bộ Xây dựng chỉ đạo IDICO xem xét, ưu tiên quyền mua cho cổ đông hiện hữu là cổ đông sáng lập tại BVEC.
Nếu hợp đồng chuyển nhượng cổ phần và quyền góp vốn số 02/CNCP/DIG – THAININH ngày 12/9/2014 tiếp tục được thực hiện theo đề nghị của DIC tại văn bản số 27 DIC Corp- HĐQT ngày 07/3/2016 thì cổ đông hiện hữu duy nhất còn lại của BVEC là Thái Ninh và Thái Ninh sẽ được xem xét, ưu tiên mua cổ phần của IDICO theo ý kiến của Bộ xây dựng. BVEC cũng sẽ không còn đủ số lượng cổ đông tối thiểu của công ty CP theo Điều 77 Luật DN 2005 mà phải chuyển đổi hình thức pháp lý.
Điều đáng nói là sau 7 năm kể từ ngày BVEC được cấp đăng ký kinh doanh, cái gọi là “quyền góp vốn” của cổ đông sáng lập vẫn được các cổ đông sang nhượng, Bộ Xây dựng vẫn ban hành văn bản để cho ý kiến về những nội dung mà theo Luật DN 2005 là trái luật.
Quy định tại Khoản 2 Điều 84 Luật Doanh nghiệp, trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận ĐKKD, BVEC phải thông báo việc góp vốn cổ phần đến cơ quan Đăng ký kinh doanh, trong đó có nội dung thông báo về tổng số cổ phần các cổ đông sáng lập đã đăng ký mua, tổng số cổ phần và tổng giá trị cổ phần đã thanh toán của các cổ đông sáng lập. Liệu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cơ quan cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho Dự án này, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai có được báo cáo về việc này (?).
Có phải Thái Ninh là cổ đông sáng lập của BVEC?
Chiếu theo quy định tại Khoản 11, Điều 4 Luật DN năm 2005, cổ đông sáng lập là cổ đông tham gia, xây dựng và ký tên vào bản Điều lệ đầu tiên của công ty cổ phần. Cổ đông ký tên vào bản Điều lệ đầu tiên của BVEC và được Đại hội đồng cổ đông thành lập Công ty BVEC thông qua ngày 12/12/2008 là: IDICO, Tập đoàn Sông Đà và BIDV.
| Tại địa chỉ 95 Đặng Văn Ngữ (quận Đống Đa, Hà Nội) được cho là trụ sở của Công ty Thái Ninh không hề có biển hiệu công ty. Người dân khu vực cho biết, đây là ngôi nhà người dân đang ở. |
Trong khi đó, Thái Ninh là công ty có vốn điều lệ 135 tỷ đồng gồm 3 cổ đông sáng lập là Trần Huy Bình (chiếm 30% vốn), Bùi Thị Ngọc Bích (chiếm 30% vốn) và bà Phạm Thị Bích Ngà (chiếm 40%).
Xin nhắc lại, trước đó, ông Nguyễn Văn Đạt - Tổng Giám đốc IDICO - cũng cho rằng: Chỉ đạo của Bộ Xây dựng (theo văn bản 282/BXD-QLDN do Thứ trưởng Bùi Phạm Khánh ký) yêu cầu IDICO ưu tiên chuyển nhượng cho Thái Ninh là sai bởi Thái Ninh chưa phải là NĐT được Bộ GTVT chấp thuận, chưa góp vốn chủ sở hữu và không có năng lực thực hiện dự án…
Địa chỉ đăng ký kinh doanh của Thái Ninh tại số nhà 95 Đặng Văn Ngữ (Đống Đa, Hà Nội), nhưng không có biển hiệu Công ty, hoạt động giao dịch hay kinh doanh. Đó thuần túy là một căn nhà để ở, chủ sở hữu mang tên Bùi Phạm Khánh. Xâu chuỗi toàn bộ quá trình góp vốn, chuyển nhượng vốn, quyền góp vốn của các cổ đông BVEC từ khi thành lập đến nay cho thấy không chỉ vi phạm luật Doanh nghiệp và quy định của pháp luật có liên quan mà còn có bóng dáng của “lợi ích nhóm”, “công ty sân sau”.
Chính vì lẽ đó, Kết luận Thanh tra số 379/KL-TTr ngày 27/9/2016 về việc chuyển nhượng vốn tại BVEC là phù hợp với Luật doanh nghiệp, Điều lệ Công ty và không trái khoáy như báo chí nêu liệu có thỏa đáng? Vấn đề này, công luận đang chờ đợi câu trả lời từ Bộ Xây dựng, các Bộ ngành có liên quan đến Dự án và các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền...
