Đây là những nơi chỉ có hai mùa mưa và mùa khô và đều có lễ đón năm mới vào dịp nàybằng nhiều những lễ hội văn hóa mang đậm bản sắc của riêngbao gồm các nghi thức tắm nước thơm cho tượng Phật, làm việc công đức; thăm viếng cha mẹ… nhưng không thể thiếu Lễ hội té nước.
Lễ hội té nước là một trong những lễ hội văn hoá truyền thống của các nước Đông Nam Á. Người Lào gọi Tết té nước là Bunpimay (hay Pi Mai, Pee Mai, Koud Song Kane, Bunhot Nậm), người Thái Lan gọi là Songkran, người Campuchia thì gọi là Chol Chnam Thmay (hay Tết núi cát) và người Myanma gọi là Thingyan.
Tuy hội diễn ra dưới nhiều dạng khác nhau nhưng tất cả đều mang tính tín ngưỡng. Vào đầu năm mới, thay cho lời chúc may mắn đầu năm, các dân tộc có tục té nước vào nhau để chúc phúc, vẩy nước khắp mọi nơi trong ngày hội để cầu mong mưa thuận gió hoà, cầu cho một năm mới ấm no, hạnh phúc.
Phong tục lâu đời cho rằng, sang năm mới, con người phải được dùng nước gột rửa sạch tất cả những bụi bặm, rủi ro, tội lỗi của năm cũ, để tinh thần được trong sáng và cơ thể khỏe mạnh, và gặp nhiều may mắn hơn trong năm mới an lành. Nó đồng nghĩa với hạnh phúc và giàu sang hơn, nên trong những ngày Songkran, người người chúc nhau bằng cách té nước vào nhau. Ai được té nước nhiều hơn thì sang năm mới luôn gặp may mắn và mạnh khỏe. Từ một lễ hội chính thức trong nghi thức của Phật giáo, lâu dần lễ hội té nước dần trở thành một lễ hội cộng đồng, nơi không biệt già trẻ, gái trai, các tầng lớp xã hội, ngôn ngữ… thu hút được mọi đối tượng du khách bốn phương bởi tất cả mọi người đều hòa vào nhau, vui cười cùng chúc phúc cùng cầu may mắn tốt lành cho nhau trong năm mới, cùng nhau tận hưởng cảm giác hạnh phúc và những niềm vui bất tận.
Lễ hội Bunpimay ở Lào
Những ngày này, đất nước xứ Triệu Voi thật rực rỡ. Hầu hết các tuyến đường ở thủ đô Viên Chăn đều sạch đẹp. Những ngôi chùa - một trong những đặc trưng văn hoá của nước bạn Lào, được trang hoàng lộng lẫy. Hoa và ánh đèn lấp lánh vào ban đêm đẹp đến mê hồn người.
Trước thềm năm mới, các bức tượng phật được sư sải nhà chùa tắm áo mới. Hàng ngàn sợi chỉ trắng được trang hoàng trên một cái cây mà người Lào gọi là cây may mắn. Trong lễ hội, cùng với những điệu nhảy Lăm Vông, mỗi người khách tham dự sẽ được cột một sợi chỉ trắng vào tay với niềm tin một năm mới sẽ gặp nhiều may mắn trên mọi lĩnh vực.
Lễ hội Bunpimay mang ý nghĩa đem lại sự mát mẻ, phồn vinh cho vạn vật, ấm no hạnh phúc thanh khiết hóa cuộc sống của con người. Bunpimay là dịp để nuôi dưỡng và hun đúc nghệ thuật dân tộc. Bất kể ai đến Lào vào những ngày này đều được tiếp đón bằng những trận nước té ướt từ đầu đến chân.
Lễ hội Songkran ở Thái Lan
Lễ hội Songkran là lễ hội đón chào năm mới của người Thái, bắt đầu từ ngày 13/4 và kéo dài 3 ngày. Trong dịp Tết này, người theo đạo Phật lau sạch và vẩy nước mát lên các bức tượng Phật, người già được kính trọng, và đặc biệt người người té nước để hi vọng mang đến may mắn, hạnh phúc cho nhau.
Songkran theo tiếng Phạn có nghĩa là “thời gian khi mặt trời chuyển dịch từ khu vực Hoàng Đạo sang khu vực Kim Ngưu trong vũ trụ”, cũng là thời gian vừa tròn một năm. Người dân Thái treo đèn kết hoa trong nhà cho thật lộng lẫy, đi chùa dâng lễ Phật với cả lòng thành kính, và cuồng nhiệt té nước cho nhau. Ai cũng tâm niệm rằng, những người càng được té nhiều nước thì càng may mắn, mọi đen đủi sẽ qua, cả năm phát tài phát lộc. Người trẻ té nước vào người cao niên để tỏ lòng tôn kính. Sư sãi cầm cành cây vẩy nước làm phép nhằm chúc phúc, may mắn cho tín hữu. Không chỉ người dân Thái mà du khách, những người không cùng màu da, sắc tộc cũng quần hội té nước cho nhau trong tình bằng hữu, thân ái nồng nhiệt.
Vào những ngày lễ hội Songkran, khắp mọi nơi trên sứ sở Chùa Vàng chỉ thấy hình ảnh mọi người té nước lên nhau. Họ dùng xô, dùng súng nước và cả voi tham gia vào màn té nước tưng bừng. Người dân ở Bangkok hay tề tựu ở khu vực đường Khao San bởi đây là một trong những điểm nóng diễn ra hoạt động té nước hoành tráng nhất. Người dân ở Chiang Mai, nơi tổ chức lễ té nước đầy màu sắc truyền thống, có tục làm lễ buộc chỉ cổ tay như cách chúc may mắn trong năm mới. Ở Khon Kaen có tổ chức các cuộc diễu hành bè hoa và các hoạt động vui chơi dân gian. Còn ở Pattaya còn có hẳn hội thi sắc đẹp.
Lễ hội Thingyan ở Myanmar
Lễ Thingyan hay còn gọi là “Lễ dâng nước” được tổ chức vào ngày đầu năm, khoảng từ ngày 13 tháng Tư. Thingyan có nghĩa là “sự di chuyển của Mặt trời từ cung Song như sang cung Bạch dương”. Lễ Thingyan ngập tràn không khí vui nhộn trong những màn té nước khi nước tượng trưng cho dòng thời gian, cuốn trôi đi những điều xúi quẩy của năm cũ và đón chào một sự khởi đầu mới với niềm hoan hỷ và hạnh phúc.
Lễ hội Chol Chnam thmay ở Campuchia
Tết Chol Chnam Thmay kéo dài 3 ngày (13 – 15/4 hàng năm). Không khí náo nhiệt, đèn hoa sáng rực từ các ngôi chùa kéo dài đến các nẻo đường dẫn đến Hoàng Cung. Thủ đô Phnôm Pênh treo đèn kết hoa lộng lẫy. Người dân và du khách đổ ra đường tham gia vào các hoạt động lễ hội đường phố lễ té nước, bôi bột màu…
Và lễ hội té nước ở Việt Nam
Mặc dù, không có cơ hội được ăn Tết cổ truyền tại quê nhà, nhưng những người bạn Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar đã đón một cái Tết đượm tình đoàn kết, hữu nghị do các cơ quan ngoại giao Việt Nam tổ chức. Chương trình giao lưu hữu nghị “Chúc mừng Tết cổ truyền 4 nước” do Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội tổ chức đã góp phần thúc đẩy mối quan hệ truyền thống giữa Việt Nam với các nước. Trong vài ngày qua, lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhiều tỉnh thành cũng dành thời gian tới chung vui Tết cổ truyền với Đại sứ quán Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar tại Việt Nam. Các chương trình giao lưu đón Tết dành cho người dân 4 nước trên đang sinh sống, học tập và làm việc tại Việt Nam được tổ chức dưới nhiều hình thức như liên hoan văn hóa-nghệ thuật, hội thi ẩm thực với đầy đủ phong tục truyền thống như buộc chỉ cổ tay, Lễ tắm tượng phật, té nước cầu may đã thể hiện tình cảm gắn bó, đoàn kết đặc biệt giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam với các nước bạn.
