Xử phúc thẩm vụ thiệt hại hơn 3.608 tỷ tại DABank

Sáng 27/5, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh mở phiên xử phúc thẩm vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” gây thất thoát hơn 3.608 tỷ đồng xảy ra tại DABank.

Ngoài 18 bị cáo nguyên là lãnh đạo, cán bộ DABank (xin giảm nhẹ án, xin giảm số tiền đền bù thiệt hại, xin giải tỏa các tài sản của gia đình bị kê biên), 7 người liên quan có đơn kháng cáo (xem xét lại số tiền phải trả cho DABank, xin giải tỏa tài sản bị kê biên) bản án sơ thẩm hình sự số 498/2018/HS-ST ngày 20/12/2018 của TAND TP Hồ Chí Minh. Tòa án cũng triệu tập 350 tổ chức, cá nhân có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Trong số này có: Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam, Công ty TNHH Quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Đông Á, Công ty CP Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), Công ty TNHH Ernst and Young Việt Nam, Công ty kiểm toán và dịch vụ tin học TP Hồ Chí Minh, Công ty CP Quản lý quỹ Lộc Việt, bà Cao Thị Ngọc Dung (Chủ tịch HĐQT PNJ)...

Đối với kháng cáo của bị cáo Trần Phương Bình (SN 1959, nguyên Tổng Giám đốc DABank, Phó Chủ tịch HĐQT và Chủ tịch HĐTD DABank), kháng cáo xin được chịu trách nhiệm bồi thường toàn bộ thiệt hại cho DongABank, đồng thời đề nghị tòa phúc thẩm không buộc một số bị cáo khác liên đới bồi thường với Bình.

Còn bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “Nhôm”, SN 1975, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79) kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm với lý do bị oan. Vũ “nhôm” kháng cáo cho rằng cấp sơ thẩm chưa đánh giá toàn diện, khách quan chứng cứ trong hồ sơ vụ án; Kết luận của CQĐT và chứng cứ được thẩm tra tại tòa mâu thuẫn; Tại tòa sơ thẩm bị cáo Trần Phương Bình thừa nhận đã che giấu Vũ tình trạng xấu của DABank, điều này trái với nội dung cáo trạng.

“Tôi hoàn toàn không chiếm đoạt 203 tỷ đồngcủa Ngân hàng TMCP Đông Á. Tôi không phạm tội: Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, Vũ “nhôm” viết trong đơn kháng cáo.

Trước đó, tại phiên sơ thẩm TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt bị cáo Trần Phương Bình tù chung thân về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, 20 năm tù về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, tổng hợp chung thân. Bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến (SN 1958, nguyên Phó Tổng Giám đốc DABank), bị 30 năm tù cùng 2 tội danh với bị cáo Bình.

Đối với bị cáo Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm), xét về tính chất hành vi, hậu quả, Vũ “nhôm” bị tuyên 17 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, tổng hợp với bản án 8 năm của TAND Cấp cao tại TP Hà Nội thành 25 năm tù.

Các bị cáo khác có mức án từ 2 – 16 năm tù giam; có 7 bị cáo được hưởng án treo từ 24 – 30 tháng. Riêng bị cáo Nguyễn Thị Ngọc Vân (SN 1970, nguyên Phó Tổng Giám đốc DABank) 2 năm 9 ngày tù và được trả tự do ngay tại tòa sơ thẩm.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX cấp sơ thẩm cũng tuyên buộc Trần Phương Bình phải bồi thường 3.568 tỷ đồng; Nguyễn Thị Kim Xuyến (SN 1958, nguyên Phó Tổng Giám đốc DABank) liên đới bồi thường 1.574 tỷ đồng với bị cáo Bình và phải bồi thường 40 tỷ chiếm riêng. Các bị cáo Phạm Văn Phước (SN 1962, nguyên Giám đốc Công ty CP Lương thực Nam Định, bị xử 13 năm tù) trả lại trên 9,2 tỷ đồng, Nguyễn Hồng Ánh (nguyên sỹ quan công an) trả trên 53 tỷ đồng và phải trả lãi phát sinh cho DABank. Riêng Vũ “nhôm” ngoài việc phải trả 13,4 triệu USD cho DABank, HĐXX còn kiến nghị Bộ Công an, Viện KSND Tối cao tiếp tục điều tra ở vụ án khác.

Tòa sơ thẩm cũng tuyên tịch thu tất cả các tài sản của bị cáo Bình và các bị cáo khác đứng tên giúp cũng như của Vũ “nhôm”, Công ty của Vũ “nhôm”, Xuyến đang bị kê biên (hơn 125 triệu cổ phần, chiếm 24,88% vốn điều lệ DABank); thu hồi các khoản tiền được xác định vật chứng trong vụ án.

Án sơ thẩm cũng kiến nghị Cơ quan điều tra Bộ Công an, Viện KSND Tối cao tiến hành điều tra làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật đối với các cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật, gồm: Bà Võ Thị Kim Anh (nguyên Trưởng phòng Kế toán, Kế toán trưởng Hội sở DABank), vì vào năm 2009 bà Anh phát hiện tình trạng âm quỹ tiền, vàng, dù có phản đối quyết liệt nhưng khi Trần Phương Bình hứa khắc phục nên bỏ qua. Hành vi của bà Anh có dấu hiệu của tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”; Ông Trần Huy Nam (nguyên Giám đốc DABank chi nhánh tỉnh Nam Định) là người đàm phán, ký kết thỏa thuận với Phạm Văn Phước để mua miếng đất của Công ty CP Lương thực Nam Định, để Phước chiếm đoạt trên 9,2 tỷ đồng.

Kiến nghị điều tra, làm rõ vai trò của các cá nhân thuộc NHNN Việt Nam, Cơ quan Thanh tra Giám sát (TTGS) NHNN, 2 Công ty kiểm toán (Công ty TNHH Kiểm toán và Dịch vụ Tin học; Công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam) có trách nhiệm liên quan trong việc chấp hành quy trình, quy định pháp luật trong công tác dẫn đến Trần Phương Bình phạm tội.

Theo đó, đối với NHNN Việt Nam chấp nhận cho DABank tăng vốn điều lệ nhiều lần trong nhiều năm để từ đó Trần Phương Bình có cơ hội chiếm đoạt trên 1.160 tỷ đồng mua trên 74,2 triệu cổ phần của DABank đứng tên mình và người thân (bà Cao Thị Ngọc Dung, Tổng Giám đốc PNJ; bố bà Dung; các con của ông Bình và bà Dung).

Đối với Cơ quan TTGS NHNN dù đã kiểm tra, thanh tra tới 13 lần, nhưng không phát hiện âm quỹ tiền, vàng, để Trần Phương Bình chỉ đạo cấp dưới thu, chi, hạch toán khống để chiếm đoạt và gây thiệt hại trên 3.608 tỷ đồng. Đối với 2 Công ty Kiểm toán độc lập từ năm 2005 – 2014 thực hiện kiểm toán DABank với nội dung kiểm toán: Báo cáo tài chính (bảng cân đối kế toán), báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh... nhưng vẫn không phát hiện sai phạm tại DABank!