Hơn một năm qua, mỗi lần giá xăng, dầu giảm, Bộ Tài chính, Bộ GTVT và các sở, ngành liên quan đều có văn bản yêu cầu các DN vận tải kê khai lại giá cước, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế, tuy nhiên, giá cước taxi vẫn “đứng vững” như không liên quan. Việc đó khiến không chỉ hành khách mà ngay chính những chuyên gia vận tải cũng bắt đầu nói đến: Sự thao túng giá cước của liên minh các DN taxi.
Một chủ DN vận tải khu vực Hà Đông (xin giấu tên) chia sẻ: “Thực tế, để xây dựng giá cước, ngoài các yếu tố thông thường như chi phí, quy định của pháp luật còn một yếu tố rất quan trọng khác là “đi buôn có bạn, đi bán có phường”. Vị này giải thích rõ hơn, câu thành ngữ ấy có 2 nghĩa; Thứ nhất, một DN đơn lẻ không thể công nhiên thu cước thấp hơn các DN khác cùng hoạt động trên địa bàn, cùng loại hình vận tải, đó là luật bất thành văn, cố tình vi phạm sẽ trở thành “kẻ địch chung” của cộng đồng DN; Thứ hai, không một DN nào đủ sức phục vụ toàn bộ thị trường, hành khách vẫn phải chọn lựa sử dụng xe của DN khác, đồng nghĩa với việc ai hạ giá là người đó thiệt. Lý lẽ này đã tồn tại từ lâu như một định ước được xây dựng nhằm phục vụ lợi ích cá nhân các DN mà thôi. Như vậy, tuy chưa có điều tra nào chứng minh rõ ràng việc có hay không sự liên minh, liên kết giữa các DN taxi để ghim cao giá cước taxi, nhưng thực tế hiện nay cho thấy nghi ngờ này là có cơ sở.
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội Bùi Danh Liên cho biết, chính ông đã vận động lãnh đạo hãng taxi Mai Linh - con chim đầu đàn của lực lượng taxi Hà Nội giảm cước để các DN nhỏ noi theo. Vị này cũng tỏ ra đồng thuận, nhưng đến thời điểm này Mai Linh vẫn giữ nguyên mức cước, và tất nhiên hầu hết DN taxi khác đều như vậy. Việc này cho thấy, dù có ra mặt liên kết hay không, các DN taxi vẫn âm thầm “giữ ý” với nhau, có sự thống nhất trong phương hướng, nhịp nhàng trong hành động.
Trở lại với câu hỏi: Ai quyết định giá cước taxi? Luật sư Hoàng Đạo - văn phòng Luật Á Châu cho rằng: “Trong cơ chế thị trường hiện nay, hành khách mới chính là người có quyền quyết định giá cước. Họ có quyền lựa chọn dịch vụ tốt, giá hợp lý để sử dụng. Tuy nhiên, khi tất cả các nhà cung cấp đều bắt tay nhau để áp giá đồng hạng thì họ chẳng có cách nào khác là phải chấp nhận”. Nhiều chuyên gia khác lại cho rằng, để xảy ra tình trạng áp đặt giá cước lên hành khách có phần trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước, những người giữ vai trò điều hành cơ chế nhưng thiếu quyết liệt và quan trọng nhất là thiếu các chế tài chặt chẽ để bảo vệ người tiêu dùng. Bên cạnh đó, còn nhiều vấn đề khác cần quan tâm như việc kiểm tra phương án giá của DN đã đầy đủ, chính xác và minh bạch hay chưa? Khi các DN taxi cố tình chây ì không giảm giá, phải sử dụng biện pháp nào, chế tài nào đủ tính nghiêm minh, răn đe để xử lý? Và, quan trọng nhất là nếu thực sự có một mối liên kết để áp giá cước giữa các DN taxi, cơ quan quản lý Nhà nước phải làm gì để bảo vệ quyền lợi cho người dân?
Các DN taxi có liên kết với nhau để neo giá cước taxi hay không thì không biết nhưng theo tôi, các DN nên ngồi lại với nhau để tìm phương án khẩn trương giảm giá cước, ổn định mặt bằng giá cước hợp lý, xây dựng biên độ dao động giá linh hoạt để ứng phó với biến động giá xăng dầu. Phải đặt lợi ích khách hàng lên hàng đầu.
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội Bùi Danh Liên
|