Bất đồng trong cách tính thuế xăng dầu

Đồng thời, Bộ Tài Chính vẫn giữ nguyên cách tính thuế bình quân gia quyền khi nhập khẩu mặt hàng này. Theo phản ánh của các DN kinh doanh xăng dầu và Bộ Công Thương, cách tính này đang nảy sinh nhiều bất cập.

Xăng giảm 341 đồng/lít, dầu tăng giá

Giá xăng sinh học E5 trong đợt này cũng giảm 336 đồng/lít. Trong khi các mặt hàng dầu tăng từ 350 - 390 đồng/lít,kg, tuỳ loại. Liên bộ cũng cho phép DN sử dụng Quỹ bình ổn. Cụ thể, mức trích cho xăng RON 92 là 639 đồng/lít; cho xăng E5 là 672 đồng/lít. Mức trích cho dầu diesel giảm từ 846 đồng/lít xuống còn 595 đồng/lít; dầu hỏa 764 đồng/lít, dầu mazut 151 đồng/kg. Sau khi sử dụng Quỹ bình ổn, xăng Ron 92 được bán ở mức tối đa 16.168 đồng/lít, xăng E5 là 15.647 đồng/lít, dầu diesel 12.298 đồng/lít, dầu hỏa 10.667 đồng/lít, dầu mazút 8.741 đồng/kg.

Mua bán xăng tại cửa hàng trên đường Nguyễn Lương Bằng, quận Đống Đa. Ảnh: Công Hùng

Kể từ sau kỳ điều hành ngày 4/6, giá xăng dầu thành phẩm trên thị trường thế giới liên tục có xu hướng đi lên. Tuy nhiên, theo số liệu cập nhật đến ngày 15/6 của Bộ Công Thương, trên thị trường Singapore, thị trường nhập khẩu chính của DN Việt Nam, giá xăng RON92 ở mức 54,75 USD/thùng, thấp hơn so với mức 57 - 58 USD/thùng trong kỳ điều hành trước. Theo số liệu từ Liên Bộ Công Thương - Tài chính, bình quân giá thành phẩm xăng dầu trên thị trường thế giới tại kỳ điều hành này so với kỳ điều hành liền kề đối với xăng RON 92 giảm 2,8% trong khi các mặt hàng dầu tăng từ 1 - 3,4%, tùy loại.

Cách tính thuế nhập khẩu gây tranh cãi

Văn bản điều hành giá xăng dầu lần này cũng nêu rõ mức thuế nhập khẩu bình quân gia quyền trong công thức tính giá cơ sở đối với mặt hàng xăng dầu vẫn được áp dụng như kỳ điều chỉnh giá xăng dầu kỳ trước (ngày 5/6). Mặc dù trước đó Bộ Công Thương đã có Công văn số 184/BCT (ngày 29/4) gửi Thủ tướng kiến nghị về cách tính thuế này chưa đúng với yêu cầu của Nghị định 83/2014/NĐ-CP. Công văn nêu rõ: Thứ nhất, Phương pháp tính thuế bình quân gia quyền chưa phản ánh đúng tinh thần điều hành của Nghị định 83, thậm chí chưa đúng diễn biến giá thế giới và có thể ngược chiều với giá thế giới. Thứ hai, cách tính này gây dư luận là việc điều hành thiếu tính công khai, minh bạch và số liệu cụ thể để tính toán mức thuế bình quân gia quyền khó theo dõi, giám sát. Bên cạnh đó, cách tính này cũng chưa giải quyết được hài hòa quyền lợi giữa Nhà nước, người tiêu dùng, các DN sản xuất, kinh doanh xăng dầu và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Vấn đề thứ ba là hạn chế việc tiêu thụ sản phẩm của các nhà máy xăng dầu trong nước, cụ thể ở đây là Nhà máy Dung Quất, khi thuế xăng của nhà máy này cao hơn thuế ưu đãi đặc biệt của xăng nhập từ Hàn Quốc là 10% và thuế dầu diesel cao hơn nhập từ ASEAN là 7%. Vì vậy, Bộ Công Thương đã kiến nghị Bộ Tài chính sớm có giải pháp xử lý hài hòa sự khác nhau giữa các mức thuế suất nhập khẩu ưu đãi theo các FTA cũng như với cơ chế tài chính, thỏa thuận bảo lãnh và cam kết của Chính phủ đối với các dự án lọc dầu trong nước.

Tại văn bản trả lời, Bộ Tài chính cho rằng, thuế nhập khẩu chỉ là một trong các yếu tố cấu thành giá cơ sở, lại được tính ổn định theo quý nên vẫn biến động lên xuống theo giá xăng dầu thế giới. Đồng thời, Bộ Tài chính cho rằng cách tính thuế bình quân gia quyền trong thời điểm này đã giải quyết được hài hòa quyền lợi giữa Nhà nước, người tiêu dùng và các DN kinh doanh xăng dầu, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Tuy nhiên, thực tế diễn biến xăng dầu trong thời gian qua không giống như nhận định của Bộ Tài chính. Trong kỳ điều hành đầu tiên của quý II/2016 và cũng là thời điểm đầu tiên áp thuế bình quân gia quyền, giá dầu trong nước đã diễn biến ngược với giá thế giới. Cụ thể, trong khi giá diesel thế giới giảm 0,4% thì dầu diesel trong nước phải tăng sử dụng quỹ bình ổn từ 983 đồng lên 1.017 đồng/lít mới giữ được nguyên giá bán. Nguyên nhân do thuế bình quân gia quyền đối với dầu diesel quý II cao hơn đến gần 3,9 lần so với quý I (2,32% so với 0,6%). Điều đó cho thấy nếu như Nghị định 83 đã rút ngắn kỳ điều hành từ 30 ngày xuống 15 ngày thì cách tính thuế bình quân gia quyền của Bộ Tài chính lại gây độ trễ cho việc điều hành giá bán. Đây là nguyên nhân tạo ra sự bất bình đẳng giữa các DN khi mà mức nhập khẩu được hưởng thuế ưu đãi đặc biệt của mỗi DN hoàn toàn không giống nhau.

Đẩy mạnh tiêu thụ xăng E5

UBND TP Hà Nội vừa có ý kiến về việc thực hiện lộ trình sản xuất, kinh doanh xăng E5 trên địa bàn TP. Theo đó, Sở Công Thương đôn đốc các DN đầu mối, các thương nhân phân phối, đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên địa bàn triển khai thực hiện phân phối xăng sinh học E5 theo lộ trình chỉ đạo; Tổng hợp danh sách các cửa hàng triển khai bán xăng sinh học E5, sản lượng bán xăng sinh học E5, báo cáo Bộ Công Thương và UBND TP. Bên cạnh đó, Chi cục Quản lý thị trường tiếp tục kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện của các cửa hàng; Tổng hợp khó khăn, vướng mắc của các đơn vị trong triển khai phân phối xăng sinh học E5, định kỳ hàng quý báo cáo UBND TP chỉ đạo, giải quyết.