Người mua ỳ đóng tiền Tháng 2-2012, Tập đoàn FLC - chủ đầu tư tòa nhà chung cư FLC Lanmark Tower (đường Lê Đức Thọ, Từ Liêm) đã tổ chức lễ bàn giao căn hộ cho các khách hàng. Công trình 25 tầng bao gồm 300 căn hộ được hoàn thành sớm so với dự kiến 4 tháng. Tuy nhiên đã nửa năm trôi qua, mặc cho chủ đầu tư đã kêu gọi, gửi thông báo đến nhận căn hộ nhiều lần nhưng các chủ sở hữu căn hộ vẫn không chịu về nhận nhà. Sự chây ỳ, phớt lờ của khách hàng đã và đang gây thiệt hại, bị chôn vốn hàng trăm tỷ đồng cho chủ đầu tư. Một đại diện của FLC đưa ra một hình dung, với khoảng 300 căn hộ mà mỗi căn còn nợ 30% đợt thanh toán cuối cùng (trên dưới 1 tỷ đồng), thì chủ đầu tư đang phải oằn lưng gánh số nợ trên 200 tỷ đồng, chưa kể chi phí bảo dưỡng các căn hộ đã xây xong nhưng để không. Cực chẳng đã, mới đây chủ đầu tư đã thông báo thành lập một tổ xử lý thu hồi công nợ để thực hiện các bước đòi tiền về. Theo đó, nếu không thuyết phục được khách hàng đến nhận căn hộ, thanh lý tiền thì chủ đầu tư sẽ bán tháo cho một bên thứ ba theo hợp đồng ký kết. Nguồn cơn của việc khách hàng chây ỳ như vậy, ngoài lý do khó khăn về tài chính của người mua, trong đó có một bộ phận những người không có nhu cầu ở mà mua để đầu cơ, đại diện của FLC còn cho rằng chủ yếu xuất phát từ suy luận vin vào thị trường ảm đạm, người mua là thượng đế, người bán mới cần khách hàng và doanh nghiệp khó có thể bắt bí, làm căng với người mua trong lúc này. Tâm lý người mua ngần ngại nhận nhà hoặc chỉ mong chủ đầu tư trong lúc khó khăn này trễ hẹn bàn giao để khách hàng có lý do trì hoãn thời hạn đóng tiền tiến độ đã diễn ra tại nhiều dự án đang triển khai.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Các dự án nhà ở thương mại, rất nhiều khách hàng thời gian qua dựa vào vấn đề tiến độ thi công không đảm bảo để khiếu nại xin rút vốn hoặc trì hoãn đóng tiền tiến độ. Ngay cả mảng nhà ở chính sách là nhà thu nhập thấp, tình trạng này cũng khiến các chủ đầu tư điên đầu vì bị chôn vốn hàng chục tỷ đồng. Dù dự án đã gần hoàn thành nhưng ngoại trừ các trường hợp xin thanh lý hợp đồng giữa chừng thì không ít khách hàng mới chỉ đóng tiền đợt đầu rồi trốn biệt. Doanh nghiệp tìm mọi cách liên lạc, động viên thậm chí dọa phạt tiền vài chục triệu đồng cũng không ăn thua. Người bán để ngỏ bàn giao Dự án đã hoàn thiện và bàn giao thì gặp cảnh khách hàng né tránh nhận nhà, thanh toán nốt, còn ngược lại, nhiều dự án mà chủ đầu tư đã và đang lạm thu tiền 90% giá trị căn hộ của khách hàng thì thời hạn bàn giao lại vô tiền khoáng hậu khiến người mua bức xúc không kém. Điển hình là câu chuyện của các khách hàng mua nhà dự án CT5 Văn Khê (Hà Đông). Mới đầu tháng 8 vừa qua, các chủ căn hộ thuộc chung cư CT5 A, B của khu đô thị này đã tụ tập phản đối việc chủ đầu tư ép khách hàng nhận nhà khi nhà chưa thể ở được. Trước đây vài tháng, các khách hàng đã từng lên tiếng phanh phui việc chủ đầu tư, nhà đầu tư thứ cấp là Công ty Ba Đình 1 đã thu đến 90% tổng giá trị căn hộ, quá thời hạn bàn giao nhà nhưng công trình mới chỉ ở giai đoạn xây thô. Lý lẽ của người mua là theo hợp đồng đã ký thì quý II/2011 chủ đầu tư phải bàn giao nhà. Tuy nhiên qua thời điểm trên, nhà vẫn không được bàn giao, công trình vẫn ngổn ngang xây dựng. Quá bức xúc, các khách hàng liên tục đấu tranh thì qua một năm, chủ đầu tư chữa cháy bằng cách ép khách hàng nhận nhà khi nhiều hạng mục như điện nước, tháng may... vẫn chưa hoàn thiện, nhiều trường hợp căn hộ được bàn giao không đúng thiết kế. Hay gần đây, nhiều khách hàng mua căn hộ dự án Văn Phú Victoria (Hà Đông) phát sốt khi nhận được "trát" của chủ đầu tư yêu cầu nộp tiền đợt 3 lên tới trên 90% giá trị căn hộ trong khi dự án mới chỉ xây khung. Một khách hàng bày tỏ, tại hợp đồng mua bán, khách hàng sẽ phải nộp tiền theo tiến độ triển khai số tầng dự án. Việc đóng tiền theo số tầng được khách hàng hiểu đi liền với việc xây thô. Song thực tế, chủ dự án chỉ chú trọng việc "chồng tầng" cho đủ chiều cao để thu tiền mà chưa đặt một viên gạch xây thô. Với 34% giá trị hợp đồng của đợt thu tiền lần thứ ba, người mua quan ngại về số tiền bỏ ra chưa biết đến bao giờ mới được nhận nhà, nhất là việc huy động trên 90% giá trị hợp đồng khi công trình chưa hoàn thiện, bàn giao là rủi ro cho người tiêu dùng và sai luật Nhà ở (chủ đầu tư huy động tối đa không quá 70% giá trị hợp đồng mua nhà khi dự án đang triển khai). Muốn giải quyết hài hòa để nhận nhà sớm, đúng chất lượng hay khiếu nại gây khó dễ để đòi lại tiền, trì hoãn nộp tiến độ, ép chủ đầu tư giảm giá là những mục đích khác nhau và chia rẽ ngay trong cộng đồng người mua dự án nhà ở đang triển khai hiện nay. Đơn cử tại dự án Usilk City do Sông Đà Thăng Long làm chủ đầu tư, chia sẻ về hướng xử lý của khách hàng khi chủ đầu tư chậm triển khai, bàn giao sản phẩm, một khách hàng tên Nguyễn Anh Tuấn nêu quan điểm, lúc này dù khách hàng có kiện tụng, đòi quyền lợi cũng khó đảm bảo được quyền lợi của mình vì chủ đầu tư một phần hết sức khó khăn thiếu vốn, mặt khác họ không thể để xảy ra phản ứng dây chuyền. Vì vậy trước mắt hai bên cần đối thoại, hỗ trợ, hợp tác tháo dỡ dần để dự án triển khai đúng chất lượng và bàn giao sớm nhất cho khách hàng. Cốt yếu việc thành lập cộng đồng người mua là để tạo sức mạnh, vì mục tiêu chung, không nên để xảy ra việc mất đoàn kết. Tình huống kiện tụng chỉ là giải pháp bất đắc dĩ cuối cùng nếu chủ đầu tư thiếu thiện chí hợp tác. Một chuyên gia cũng cho rằng, bên cạnh vấn đề tài chính thì niềm tin của người mua hiện nay là điều quan trọng góp phần hoàn thiện, tạo ra giá trị của sản phẩm bất động sản. Thị trường đang ở vào giai đoạn đỉnh điểm của nỗi sợ hãi khi chỉ cần người mua mất niềm tin thì một sản phẩm cụ thể khó hình thành từ đó không có giá trị. Thay vì nghĩ mình là đối thủ thì khách hàng hãy tư duy theo hướng là đối tác, song hành cùng chủ đầu tư. Với sự cầu thị từ cả hai phía, điều này sẽ tránh những thua thiệt không đáng có cho các bên.
