Thưa TS, nhiều ý kiến cho rằng lĩnh vực sư phạm, y tế, văn hóa nghệ thuật, quốc phòng, an ninh…. là đặc thù, liệu Bộ LĐTB&XH quản lý có phù hợp?
Bộ LĐTB&XH chỉ là cơ quan quản lý nhà nước về GDNN, tức là xây dựng cơ chế, chính sách, tổ chức triển khai, chứ không phải quản lý về mặt chuyên môn của các lĩnh vực này. Việc này cũng tương tự như Bộ GD&ĐT không phải là cơ quan chuyên môn trong lĩnh vực y tế, văn hóa, quốc phòng an ninh… nhưng vẫn thực hiện quản lý nhà nước ở trong nhiều năm qua. Các bộ chuyên ngành chịu trách nhiệm quản lý, hướng dẫn về chuyên môn của ngành mình cho các trường theo quy định của luật, nghị định và những thông tư hướng dẫn.
Nhiều trường trung cấp (TC), cao đẳng (CĐ), đại học (ĐH) lo lắng khi Bộ LĐTB&XH quản lý hệ thống GDNN, công tác liên thông từ trình độ TC lên CĐ, ĐH lâu nay vốn vẫn gặp khó khăn? Liên thông đối với trình độ TC lên CĐ sẽ do Bộ LĐTB&XH quy định. Còn liên thông từ trình độ CĐ lên ĐH sẽ do Thủ tướng Chính phủ quy định, để tránh tình trạng gây khó dễ, cát cứ, phân mảnh giữa bộ này với bộ khác như trước đây.Sắp tới, Khung trình độ quốc gia sẽ được Thủ tướng Chính phủ ban hành bao gồm 8 bậc. Mỗi bậc trình độ được mô tả rõ ràng và liên kết với nhau theo chuẩn đầu ra về kiến thức, kỹ năng, mức độ tự chủ và trách nhiệm. Hệ thống Khung trình độ quốc gia sẽ bảo đảm tính liên thông giữa các bậc, tạo điều kiện công nhận trình độ và học suốt đời. Người ta cho rằng phân luồng học sinh tốt nghiệp THCS, THPT vào GDNN là việc làm khó, khi Bộ LĐTB&XH quản lý GDNN thì càng khó hơn. Ông có phản biện thế nào?Theo Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 5/12/2011 của Bộ Chính trị, thực hiện tăng cường phân luồng học sinh sau THCS và xóa mù chữ cho người lớn đặt ra chỉ tiêu đến năm 2020 phấn đấu có ít nhất 30% học sinh sau tốt nghiệp THCS đi học nghề đã không thực hiện được. Vì đến nay mới thu hút được khoảng 3 - 5% tốt nghiệp THCS đi học nghề.
Bộ LĐTB&XH không quản lý giáo dục phổ thông, không có nghĩa là khó thực hiện được phân luồng. Thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, trong thời gian qua và tới đây, Bộ LĐTB&XH tiếp tục triển khai thực hiện việc phân luồng người học vào GDNN bằng việc xây dựng các cơ chế, chính sách hấp dẫn, thu hút người học vào học nghề, nhất là các chính sách tiền lương, việc làm đối với người học sau đào tạo. Chính điều này đã tạo ra sự phân luồng tự động người học đến với GDNN. Ví dụ, các chính sách đối với người học nghề quy định trong Luật GDNN như: miễn học phí cho đối tượng chính sách xã hội, học sinh tốt nghiệp lớp 9 vào học nghề, người học nghề ở những nghề khó tuyển sinh nhưng xã hội có nhu cầu; chính sách tuyển dụng người học nghề vào các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội; chính sách tuyển thẳng, tôn vinh, danh hiệu cho người học nghề; chính sách tiền lương; chính sách học nghề nội trú cho người dân tộc thiểu số...Thực tiễn đang chứng minh, bằng những cơ chế, chính sách nêu trên, xu hướng người học đến với GDNN ngày càng lớn, mà năm 2016 là một ví dụ. Đến thời điểm này, nhiều trường TC, CĐ trong khối kỹ thuật, xây dựng, du lịch, công nghệ thông tin…. đã tuyển gần đủ chỉ tiêu so với cùng kỳ năm ngoái. Ngay tại địa bàn Hà Nội nhiều trường như Cao đẳng nghề (CĐN) Cơ điện Hà Nội, CĐN Công nghệ cao Hà Nội, CĐN Công nghiệp Hà Nội, CĐDu lịch và Thương mại Hà Nội…. có số thí sinh đăng ký học nghề tăng gấp đôi so với năm 2015. Một dấu hiệu khả quan nữa là trong năm nay, số học sinh đăng ký dự tuyển vào các trường ĐH thấp, nhiều em đủ điểm vào ĐH nhưng vẫn đến học trường nghề ngày càng gia tăng.Xin cảm ơn TS!