Toàn cảnh phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2013.
Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiềm chế
Báo cáo về tình hình KT-XH 7 tháng đầu năm 2013, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết trong 7 tháng qua, tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục có những chuyển biến rõ rệt và đạt nhiều kết quả tích cực, đúng hướng.
Theo đó, lạm phát tiếp tục được kiềm chế, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, tạo điều kiện thúc đẩy các hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển.
Sản xuất công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục có những chuyển biến đáng kể tuy còn nhiều khó khăn. Sản xuất nông nghiệp tương đối ổn định. Hoạt động phát triển doanh nghiệp bước đầu đã có cải thiện. Lãi suất giảm cùng nhiều biện pháp miễn giảm, giãn thuế đã góp phần tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh; tăng trưởng tín dụng có những chuyển biến tích cực.
Bên cạnh đó, xuất khẩu duy trì đà tăng trưởng cao hơn kế hoạch đề ra; hoạt động nhập khẩu, nhất là nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu phục vụ đầu tư và sản xuất kinh doanh được cải thiện đáng kể; tỷ lệ nhập siêu thấp. Giải ngân vốn ODA và FDI thực hiện đạt khá. Các chính sách về an sinh và phúc lợi xã hội tiếp tục được bảo đảm.
Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, trong đó nổi lên là lạm phát tuy được kiềm chế nhưng vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ cao trở lại trong những tháng cuối năm; lãi suất tuy giảm nhưng khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn tín dụng của doanh nghiệp còn thấp; dư nợ tín dụng tăng chậm; tiến độ thu NSNN đạt thấp so với kế hoạch và thấp hơn cùng kỳ các năm trước; hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn còn nhiều khó khăn.
Tháo gỡ khó khăn, mở rộng thị trường nông sản
Thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội, các thành viên Chính phủ đã tập trung vào việc dự báo tình hình và đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn ở nhiều lĩnh vực sản xuất, kinh doanh.
Theo Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát, vấn đề lớn nhất của nông nghiệp hiện nay vẫn là thị trường, đầu ra sản phẩm. Do đó, Bộ trưởng Cao Đức Phát đề nghị Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao cùng các bộ, ngành liên quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ NNPTNT trong tháo gỡ khó khăn về thị trường, mở rộng thị trường xuất khẩu nông sản, nhằm bảo đảm sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và lợi ích của nông dân.
Bộ trưởng Cao Đức Phát đề nghị Chính phủ cho phép kéo dài thời gian mua tạm trữ 1 triệu tấn quy gạo đến ngày 15/8/2013, vì hiện nay, ở một số địa phương vùng ĐBSCL, nông dân vẫn đang thu hoạch lúa Hè Thu.
Về tình hình sản xuất công nghiệp, hoạt động xuất khẩu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng cho biết Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư; củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là đối với những mặt hàng xuất khẩu được coi là thế mạnh của Việt Nam như lúa gạo, thủy sản, cà phê... Đồng thời tích cực triển khai các chương trình phát triển thị trường trong nước, hỗ trợ tìm đầu ra cho sản phẩm, góp phần tăng tiêu thụ, kích thích tăng tổng cầu.
Liên quan đến hoạt động của ngành Xây dựng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết thời gian qua, việc xử lý hàng tồn kho vật liệu xây dựng đạt được nhiều kết quả, nhất là giảm tồn kho xi măng; hoạt động giao dịch các căn hộ chung cư phân khúc diện tích nhỏ tăng mạnh; nhiều dự án nhà ở thương mại đã chuyển sang dự án nhà ở xã hội, tuy nhiên so với yêu cầu đặt ra còn chậm... Bộ Xây dựng đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đặc biệt là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh trong chỉ đạo thực hiện các dự án chuyển đổi cũng như phối hợp với Ngân hàng Nhà nước giải ngân hiệu quả gói tín dụng 30 nghìn tỷ đồng.
Cho biết một số hoạt động chính của ngành Thanh tra thời gian qua, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm, làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo ngay ở cấp cơ sở, tránh tình trạng các đoàn khiếu nại, tố cáo đông người vượt cấp.
Tại phiên họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng những chuyển biến tích cực, rõ nét về kinh tế-xã hội thời gian qua cho thấy chúng ta đang đi đúng hướng. Nghị quyết số 01/NQ-CP và Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ đã phát huy mạnh hiệu quả trong kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng hợp lý, bảo đảm an sinh xã hội.
Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần hết sức quan tâm đến công tác giải phóng mặt bằng đối với các dự án trọng điểm; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải cách chế công vụ, công chức, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp khi đến làm việc tại các cơ quan công quyền.
Nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của nông nghiệp, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho rằng cần thực hiện đồng bộ các giải pháp mở rộng thị trường xuất khẩu, đi liền với đó là phải hết sức quan tâm đến biện pháp bảo hộ sản phẩm hàng hóa nông sản nói riêng, các sản phẩm hàng hóa xuất khẩu khác của nước ta nói chung, tránh những thiệt hại kinh tế không đáng có xảy ra.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng lưu ý các địa phương quan tâm kiểm tra, theo dõi sát diễn biến tình hình, chủ động phòng chống lũ lụt trong mùa mưa bão, cũng như lưu ý thực hiện hiệu quả các giải pháp đã đề ra trong ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường sinh thái.
Nhấn mạnh việc xử lý nợ xấu so với yêu cầu còn chậm, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đề nghị cần đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu, khai thông dòng vốn cũng như đẩy mạnh tái cơ cấu ngành, lĩnh vực theo Đề án tổng thể tái cơ cấu kinh tế đã được phê duyệt.
Kiên định các mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp đã đề ra
Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng tình hình kinh tế-xã hội 7 tháng qua chuyển biến tích cực, tạo cơ sở cho chúng ta tiếp tục nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, mục tiêu đã đề ra từ đầu năm 2013.
Tuy nhiên, ở nhiều lĩnh vực, sự chuyển biến, tăng trưởng còn chậm, chưa vững chắc, nhất là tăng trưởng nông nghiệp và công nghiệp; thu ngân sách thâm hụt; tái cơ cấu kinh tế chưa thực sự được đẩy mạnh.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ với tinh thần chung là kiên định các mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp đã đề ra từ đầu năm đòi hỏi sự cố gắng, nỗ lực rất lớn của các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội theo hướng phải quyết tâm bám sát mục tiêu, nhiệm vụ bằng cơ chế, thể chế, chính sách, giải pháp cụ thể; bằng sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ chung.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương nỗ lực trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2013.
Chỉ đạo các nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh phải kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, giữ lạm phát ở mức tương đương của năm 2012 (khoảng 6,8%); kiểm soát chặt chẽ giá cả thị trường; dứt khoát thực hiện lộ trình giá thị trường với điện, xăng dầu trên tinh thần công khai, minh bạch; đảm bảo cân đối cung cầu đối với các sản phẩm hàng hóa, đặc biệt là những hàng hóa thiết yếu đối với đời sống dân sinh.
Điều hành lãi suất phù hợp với xu hướng giảm của lạm phát, góp phần ổn định thị trường tiền tệ, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận vốn, hướng dòng vốn vào sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng; tiếp tục tập trung vốn tín dụng cho các lĩnh vực ưu tiên, có thị trường, có khả năng cạnh tranh.
Nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ tài chính-ngân sách; đảm bảo cân đối thu chi ngân sách; trong thu phải đảm bảo thu đúng, thu đủ, chống gian lận, trốn thuế, thất thoát và nợ động; quản lý chi ngân sách chặt chẽ, tiết kiệm và hiệu quả; phấn đấu hoàn thành cao nhất nhiệm vụ thu chi ngân sách Nhà nước của cả năm.
Quyết liệt hơn nữa trong tái cơ cấu nền kinh tế, đặc biệt là tập trung tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, tái cơ cấu ngân hàng với các nhiệm vụ trọng tâm là đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn đầu tư ngoài, xử lý nợ xấu...
Thủ tướng đặc biệt lưu ý đến vấn đề tái cơ cấu nông nghiệp nhằm đảm bảo cho sự phát triển bền vững của nền nông nghiệp nước ta, trước mắt là chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nghiên cứu ban hành chính sách khuyến khích liên kết các thành phần kinh tế ở nông thôn, dần hình thành các điểm sản xuất quy mô lớn, có năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh cao. Thủ tướng lưu ý Bộ NNPTNT tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả hoặc đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm hỗ trợ nông dân trong tiêu thụ nông sản.
Thủ tướng đồng ý với đề xuất của Bộ NNPTNT về việc kéo dài thêm thời gian thực hiện thu mua tạm trữ 1 triệu tấn quy gạo.
Bên cạnh đó, Thủ tướng chỉ đạo tập trung đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thi công các công trình, dự án trọng điểm; đẩy mạnh giải ngân vốn ODA, FDI...; khuyến khích, tạo các điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư tư nhân vào xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng cũng như khuyến khích hợp tác theo hình thức hợp tác công-tư...
Tiếp tục thực hiện các biện pháp hữu hiệu nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Tăng tín dụng để tăng tổng cầu của nền kinh tế nhằm kích thích sản xuất, kinh doanh phát triển, song phải quan tâm đến hiệu quả nguồn vốn tín dụng, tăng tổng cầu song không để phát sinh và làm tăng nợ xấu, gây tác động tiêu cực đến mục tiêu kiềm chế lạm phát, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô.
Tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thị trường, giá cả; kiên quyết đấu tranh và xử lý nghiêm các hành vi buôn bán, vận chuyển hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng... nhằm vừa đảm bảo ổn định thị trường, kiềm chế lạm phát vừa đảm bảo môi trường kinh doanh bình đẳng, chống thất thu ngân sách Nhà nước.
Liên quan đến an sinh xã hội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị cần tiếp tục thực đồng bộ, sâu rộng các chính sách bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội; quan tâm chăm lo cho các đối tượng yếu thế trong xã hội; rà soát, bổ sung cơ chế hỗ trợ đối tượng chính sách, đồng bào nghèo, người dân vùng sâu, vùng xa, người dân nông phát triển kinh tế hộ gia đình, từng bước nâng cao đời sống; quan tâm giải quyết khó khăn về nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân ở các khu công nghiệp, học sinh, sinh viên.
Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Y tế, rà soát, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc quy trình về tiêm chủng, phối hợp với cơ quan chức năng trong điều tra, sớm công bố nguyên nhân tai biến dẫn đến tử vong trẻ sơ sinh do tiêm chủng vừa qua cũng như tiếp tục quan tâm đẩy mạnh việc thực hiện các biện pháp giảm tình trạng quá tải của bệnh viện.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương chủ động cung cấp thông tin đầy đủ, trung thực, khách quan cho báo chí, dư luận, đồng thời tiếp thu những phản hồi của dư luận để có điều chỉnh phù hợp qua đó tạo đồng thuận xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2013.