Chính sách thuế: Chậm và thiếu nhất quán

KTĐT - Chính sách thuế chậm, thiếu nhất quán, cụ thể và rõ ràng… là những hạn chế đã được cộng đồng doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam phản ánh trong cuộc đối thoại giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Châu Âu (EuroCham) và cơ quan Thuế tổ chức cuối tuần qua.

Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp thu ý kiến của bộ phận doanh nghiệp (DN) này để có chính sách phù hợp thực tế với môi trường cạnh tranh quốc tế.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, trong những năm vừa qua, hệ thống chính sách thuế đã được đổi mới, cải cách nhiều để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế. Các luật thuế trước khi ban hành luôn phải qua một quá trình dài lấy ý kiến cộng động doanh nghiệp và toàn dân, nghiên cứu các ý kiến và có giải trình, tiếp thu. Mỗi luật thuế mới được ban hành luôn có một khoảng thời gian để thông báo, hướng dẫn cho các đối tượng thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật. Đồng thời trong quá trình hướng dẫn Luật, Nghị định, Bộ Tài chính luôn thực hiện lấy ý kiến rộng rãi trước khi ban hành.

Ông Thomas Grunke- đại diện Ban lãnh đạo EuroCham đồng tình với nhận định rằng, Việt Nam đã thực hiện những cải cách căn bản trong lĩnh vực lĩnh vực thuế và hải quan. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, các chính sách thuế của Việt Nam thường chậm hơn so với tốc độ tăng trưởng của các ngành. Theo đó, chính sách thuế thường thiếu cập nhật và liên tục thay đổi trong một khoảng thời gian ngắn. Điều này khiến các công ty có rất ít thời gian để thích ứng kịp với các luật mới.

Xuất phát từ thực tế này, các DN châu Âu kiến nghị cần có một khoảng thời gian "quá độ" hợp lý, và trong giai đoạn thử nghiệm sẽ không có bất kì hình phạt "cái chết bất ngờ" nào cho các công ty chưa tuân thủ các luật mới miễn là họ có những lý do chấp nhận được để làm như vậy. Thêm vào đó, khoảng thời gian từ ngày ban hành luật thuế mới và ngày thực hiện nó nên đủ dài và cần thiết để các công ty có thể tránh bị phạt cho việc không tuân thủ.

Một vấn đề khác của chính sách thuế gây khó khăn cho các DN hiện nay là các luật thuế không đủ cụ thể, nhất quán và rõ ràng đẫn đến các lý giải khác nhau từ các cơ quan thuế ở địa phương. Do đó, cộng đồng DN châu Âu tại Việt Nam cũng kiến nghị các thông tư hướng dẫn quy định cụ thể cách thực hiện Luật phải được ban hành song song với các quy định thuế mới với các ví dụ, minh chứng và các chỉ dẫn đầy đủ, rõ ràng đáp ứng được mối quan tâm của các doanh nghiệp. Các DN này cũng kiến nghị rằng, nhằm khuyến khích những dự án đầu tư trong lĩnh vực xuất khẩu tại Việt Nam và để tạo sự nhất quán với các nước khác thì những dịch vụ vận chuyển hàng hóa trong tương lai cũng như những dịch vụ liên quan đến ngành vận tải quốc tế như phí lưu trữ tài liệu, phí cập bến quá thời hạn, phí chậm trễ, phí dọn dẹp container, những chi phí tại cảng nên được áp dụng thuế suất thuế GTGT ở mức 0%. Điều này theo EuroCham là nhằm tăng thêm tính nhất quán và là động lực khuyến khích tăng cường đầu tư từ châu Âu vào Việt Nam.

Thừa nhận một số chính sách thuế đã được hiểu và lý giải không thống nhất ở các địa phương, Thứ trưởng Tuấn cho biết, Bộ Tài chính sẽ tích cực hơn trong các hoạt động tập huấn cán bộ, phát hành sổ tay nghiệp vụ cho các đơn vị về các chính sách mới để có cách hiểu và thực thi thuế nhất quán. Ngoài ra, hệ thống các văn bản pháp luật về thuế hiện đang được hoàn thiện theo hướng minh bạch, rõ ràng.