Chủ đầu tư địa ốc và khách hàng cùng kẹt

Chị Lan Anh (Hà Nội) mua một căn hộ chung cư ở khu vực phía Đông thành phố cho hay, chị đã đóng tiền đến 20% giá trị căn hộ, tương đương với 700 triệu đồng. Sắp tới sẽ phải đóng tiếp đợt 2 nhưng vì lỡ kế hoạch không xoay được tiền nên chị buộc phải bán tháo căn hộ.

"Đã giảm giá 4%, nhưng vẫn không có người mua. Trọng bối cảnh thị trường như hiện nay, xấu nhất tôi sẽ bỏ, còn phải tiếp tục chiết khấu", chị Lan Anh cho hay.

Anh Nguyễn Hùng, ở Hà Đông cũng cho biết, bản thân anh đã trót ký hợp đồng góp vốn đầu tư hai căn hộ một dự án ở khu vực phía Tây thành phố. Dự án bán giá gốc 25 triệu đồng mỗi m2, và để có tiền đóng tiếp tiến độ, anh vừa phải vay bạn bè người thân vừa phải mượn ngân hàng với lãi suất 22% mỗi năm. Hằng tháng, cả gốc lẫn lãi, anh phải trả đến hơn 22 triệu đồng triệu đồng. "Sắp tới tôi không biết phải xoay đâu ra 500 triệu đồng cho đợt đóng tiếp theo, trong khi bản thân dự án thì chậm tiến độ", anh Hùng lo lắng.

Nhiều khách hàng TP HCM cũng rơi vào cảnh tương tự. Chị Phan Thị Phượng, mua căn hộ tại dự án chung cư quận 8 từ cuối năm 2010 và đã đóng 40%. Đến quý III không nhận được thông báo đóng tiền theo tiến độ, chị đến thăm dự án mới hay công trình chỉ xây tầng hầm rồi dừng hẳn. "Chủ đầu tư dự kiến quý II/2013 sẽ giao nhà nhưng với đà này chẳng ai dám tin vào lời hứa của chủ đầu tư", chị Phượng lo lắng.

Vị khách hàng này chia sẻ, chị mong chủ đầu tư có lời giải thích rõ ràng để sớm quyết định theo tiếp hay bỏ ngang. Nhân viên phòng kinh doanh của chủ đầu tư thì cho biết, dự án chỉ giãn tiến độ so với dự kiến và không giải thích thêm.

Không khá hơn là bao, anh Trần Quốc Khánh, ngụ quận Gò Vấp, mua căn hộ trong một dự án chung cư tại quận Thủ Đức, nộp tiền đến 45% (hơn 500 triệu đồng) nhưng chủ đầu tư chỉ xây đến tầng hai rồi giãn tiến độ. Anh Khánh kể: "Lẽ ra, chủ đầu tư xây đến đâu thì thu tiền khách hàng đến đó. Lúc đầu tôi không đóng thêm tiền đề chờ chủ đầu tư xây tiếp. Thế nhưng, doanh nghiệp cứ chây ì, giờ tôi muốn rút tiền về".

Trong quý IV, thị trường nhà đất ở Hà Nội và TP HCM càng lún sâu trong khó khăn khi giá căn hộ sụt giảm, giao dịch trầm lắng. Tâm lý nhà đầu tư bi quan, doanh nghiệp đói vốn còn khách hàng nhiều trường hợp cũng muốn bỏ ngang dự án để thu tiền về.

Từ ngày 30/4 đến tháng 11, chủ đầu tư dự án căn hộ 584, Tân Kiên, Bình Chánh đã bàn giao 550 căn hộ block B nhưng chỉ có 14 người nhận nhà. Thậm chí, nhiều khách hàng chỉ đóng được 40-50% giá trị căn hộ thì mất khả năng chi trả do không vay được tiền. Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty 584 Trần Kim Minh cho hay, chủ đầu tư vẫn bị kẹt nguồn tiền trong block B không thể thu về được. Hàng tháng họ phải chi hơn 100 triệu đồng tiền phí quản lý cho tòa nhà gần như bỏ trống.

"Tính đến thời điểm này, dự án dù mang tiếng là bán xong nhưng chỉ thu về được 40-50% vốn do có quá nhiều khách hàng không thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với doanh nghiệp", ông Minh nói. Theo ông Minh, ngay cả khi thị trường bất động sản tốt, bán hết dự án chủ đầu tư vẫn chịu lỗ ít nhất 20% do vật tư đội giá, chi phí nhân công tăng, lãi suất ngất ngưởng.

Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Lilama SHB - Lê Tấn Hòa phân tích: "Thị trường khó khăn, chắc chắn hầu hết tất cả các dự án đều bị bế tắc, nhiều nhất là giãn tiến độ thậm chí dừng thi công. Đây là chuyện ngoài ý muốn nhưng dễ phát sinh xung đột, đòi hỏi khách hàng và chủ đầu tư cùng có thiện chí mới giải quyết được".

Ông Hòa thừa nhận, chính dự án căn hộ do Lilama làm chủ đầu tư tại quận Tân Phú cũng chậm tiến độ và đã trải qua khoảng thời gian khó khăn mới tìm được tiếng nói chung với khách hàng. Theo ông Hòa, có nhiều cách hóa giải mâu thuẫn lợi ích giữa khách hàng, nhà đầu tư và doanh nghiệp. Nếu chủ đầu tư thành thật giải trình về khó khăn của dự án, tình hình chung của thị trường và được người mua nhà thông cảm thì đôi bên cùng tiến cùng lùi. Ngược lại, nếu bản thân khách hàng quá khó khăn muốn lấy lại tiền và chủ đầu tư còn khả năng hoàn trả khoản tiền này thì nên giải ngân cho những trường hợp này.

Luật sư Phạm Đức Giang, Chủ tịch Công ty Luật DassLegal, Đoàn luật sư Hà Nội cho rằng, để giải quyết các trường hợp khách hàng chậm đóng tiền tiến độ hoặc chủ đầu tư không bàn giao nhà đúng thời hạn sẽ căn cứ vào hợp đồng góp vốn hoặc hợp đồng mua bán giữa hai bên. "Các điều khoản của hợp đồng đều ghi chế độ thưởng phạt rõ ràng, hai bên sẽ căn cứ vào đó để xử lý", ông Giang nói.