Chưa bao giờ doanh nghiệp bất động sản khó khăn như hiện nay

Tại buổi làm việc, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu khẳng định chưa bao giờ thị trường bất động sản, doanh nghiệp bất động sản khó khăn như hiện nay, đồng thời kiến nghị Chính phủ, UBND TP Hồ Chí Minh giải quyết 12 nhóm vấn đề.

Mở đầu buổi làm việc, ông Lê Hoàng Châu đã bày tỏ lòng cảm ơn UBND TP Hồ Chí Minh vì những chỉ đạo, thúc đẩy, giải quyết, xử lý và kết quả đã rà soát hơn 150 dự án bất động sản trên địa bàn TP, chấp thuận cho 124 dự án được tiếp tục triển khai, thực hiện. Đây là tin tốt lành đối với các chủ đầu tư và khách hàng tại 124 dự án và cũng là tín hiệu tích cực đối với thị trường bất động sản.

Tuy nhiên, theo ông Lê Hoàng Châu: “Chưa bao giờ thị trường bất động sản, doanh nghiệp bất động sản khó khăn như hiện nay, khó khăn thể hiện qua từng con số cụ thể”. Theo ông Lê Hoàng Châu, quá trình rà soát, thanh tra càng kéo dài thì càng bất lợi cho doanh nghiệp vì chi phí vốn, lãi vay ngân hàng tăng và mất cơ hội kinh doanh. Số lượng dự án bị giảm dẫn đến số lượng nhà ở đưa ra thị trường cũng bị sụt giảm, không có lợi cho cả cho người mua nhà và thị trường bất động sản.

Nguồn thu ngân sách TP về tiền sử dụng đất cũng bị sụt giảm mạnh: Năm 2018 giảm 22,5%; 2 tháng đầu năm 2019 giảm đến 76% so với cùng kỳ năm trước. Tổng nợ thuế trong 2 tháng đầu năm 2019 trên địa bàn lên đến 10.110 tỷ đồng, tăng 13,5% so với thời điểm 31/12/2018, trong đó, các khoản nợ liên quan tới đất là 1.370 tỷ đồng, chiếm 14%, và đã có đến 76 doanh nghiệp xây dựng bất động sản nợ thuế với tổng số tiền sử dụng đất là 794 tỷ đồng.

Trong quý I/2019, Sở Xây dựng phê duyệt số lượng dự án giảm đến 63%; cấp 8.472 Giấy phép xây dựng (kể cả khu vực nhà dân và dự án) giảm 16% so với cùng kỳ năm trước; số lượng hợp đồng nhận thầu xây lắp của các doanh nghiệp xây dựng cũng bị sụt giảm từ 30 - 50% do các chủ đầu tư bất động sản thiếu nguồn dự án mới.

Để giải quyết những khó khăn của doanh nghiệp bất động sản trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, HoREA đã kiến nghị UBND TP và Thanh tra Chính phủ khẩn trương xem xét, giải quyết có tình, có lý đối với hơn 30 dự án còn đang được các cơ quan chức năng rà soát, thanh tra, vừa đảm bảo nguyên tắc không làm thất thoát tài sản công, vừa đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp và người mua nhà. Kiến nghị UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo các sở, ngành sớm kết luận, xử lý khoảng 300 mặt bằng đất công thuộc diện bị thu hồi quyết định hoặc văn bản về sử dụng đất.

Cụ thể, 300 mặt bằng đất công có thể chia thành 3 nhóm. Nhóm 1 bao gồm các mặt bằng về cơ bản thực hiện đúng theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì sớm được giải tỏa cho người sử dụng đất; nhóm 2 bao gồm các mặt bằng có sai phạm về quy trình, thủ tục, nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước ở mức độ không lớn, thì yêu cầu người sử dụng đất hoàn thành các thủ tục đầu tư và thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung đối với nhà nước (nếu có); nhóm 3 bao gồm các mặt bằng có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng.

Hiệp hội kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền sớm có kết luận, giải quyết cụ thể đối với từng trường hợp, để có phương án xử lý có lý, có tình, có tính đến yếu tố lịch sử của quá trình sử dụng đất, vừa đảm bảo nguyên tắc không làm thất thoát tài sản công, vừa đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người dân.

Hiệp hội kiến nghị đối với người mua nhà đã giao kết hợp đồng mua nhà tại các dự án này và đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ, là bên vô can, không có lỗi, nên không phải chịu trách nhiệm đối với các nghĩa vụ tài chính phát sinh của chủ đầu tư dự án (nếu có) và cần được pháp luật bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp. Trừ trường hợp chủ đầu tư và người mua nhà có thỏa thuận khác.

Về trách nhiệm của một số sở ngành, HoREA kiến nghị Sở Tài nguyên Môi trường thụ lý nhanh hồ sơ tính tiền sử dụng đất dự án và phối hợp với Sở Tài chính để thẩm định giá đất và trình UBND TP Hồ Chí Minh quyết định tiền sử dụng đất của các dự án; Kiến nghị UBND TP quy định thời hạn thực hiện công tác tính tiền sử dụng đất dự án, để tránh tình trạng đùn đẩy, dây dưa, kéo dài.