Giảm phát thải 33 triệu tấn CO2Tháng 5/2009, ý tưởng về việc cắt giảm phát thải khí nhà kính đã được Bộ NN&PTNT đề xuất lên Quỹ Đối tác các-bon trong lâm nghiệp (Ngân hàng Thế giới). Trải qua một thời gian dài, Tổng cục Lâm nghiệp và Dự án “Hỗ trợ chuẩn bị sẵn sàng thực hiện REDD+ ở Việt Nam” giai đoạn 2 (FCPF-2) đã tiến hành khảo sát đánh giá, cũng như từng bước xây dựng ER-PD. Vùng sinh thái được lựa chọn là Bắc Trung Bộ gồm 6 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Đây là khu vực có diện tích rừng bao phủ đất tự nhiên lên tới 57%, và chiếm 16% tổng diện tích rừng cả nước.
| Triển khai tham vấn cộng đồng dân cư tại tỉnh Quảng Bình về Chương trình Giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ. |
Trong quãng thời gian từ năm 2009 - 2016, các thành viên thuộc FCPF-2 đã tiếp cận, tham vấn các đơn vị liên quan từ cấp T.Ư đến các địa phương. Trong đó, bao gồm cả tuyên truyền, vận động, đánh giá mức độ ảnh hưởng và xây dựng giải pháp bảo đảm sinh kế cho cộng đồng dân cư sinh sống tại 6 tỉnh nêu trên. Giám đốc FCPF-2 Nguyễn Thị Thu Thủy cho biết, ER-PD được thiết kế dựa trên 5 yêu cầu: Giải quyết các nguyên nhân gây mất rừng và suy thoái rừng; Phù hợp và đóng góp vào các chiến lược và chính sách Quốc gia; “Tham vọng” nhưng “thực tế”; Chi trả dựa trên kết quả và Tự ứng trước để đầu tư thực hiện. Với 4 hợp phần, 10 tiểu hợp phần và 28 hoạt động chính, ER-PD là chương trình REDD+ cấp vùng được thực hiện lần đầu tiên ở Việt Nam. Mục tiêu của ER-PD là cắt giảm phát thải khí nhà kính và tăng hấp thụ 33 triệu tấn CO2 quy đổi trong giai đoạn 2018 - 2025.Lợi ích “kép”Theo Tổng cục Lâm nghiệp, ER-PD có tổng kinh phí thực hiện lên tới 310 triệu USD. Do đây là chương trình được chi trả sau khi có kết quả được thẩm định minh bạch, nên nguồn kinh phí để triển khai cần được huy động trước. Tuy nhiên, Phó Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo Nhà nước về Kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2016 - 2020 Triệu Văn Khôi tỏ ra khá lạc quan.Theo ông Khôi, nguồn tài chính rất lớn trên trước mắt sẽ được huy động từ ba chương trình mục tiêu Quốc gia gồm: Phát triển lâm nghiệp bền vững, giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới. Cùng với đó là kinh phí từ Quỹ Chi trả dịch vụ môi trường rừng tại 6 tỉnh thuộc ER-PD, Quỹ Khí hậu xanh của Cơ quan Phát triển Liên Hợp quốc, và một số dự án ODA đang được triển khai tại Việt Nam… Bên cạnh đó, Ngân hàng Thế giới cũng đã cam kết sẽ mua 10,3 triệu tấn CO2 quy đổi từ ER-PD, tương ứng với khoản kinh phí khoảng 60 triệu USD thu về trong giai đoạn 2018 - 2025.
| Triển khai tham vấn cộng đồng dân cư tại tỉnh Quảng Trị về Chương trình Giảm phát thải vùng Bắc Trung Bộ. |
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp Nguyễn Văn Hà cho biết, dự kiến trong tháng 11/2017, ER-PD sẽ được gửi tới Quỹ Đối tác các-bon trong lâm nghiệp xem xét, đánh giá. Nếu được thông qua, ER-PD hứa hẹn mang tới nhiều ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Không chỉ góp phần phát triển ngành lâm nghiệp bền vững, ER-PD còn là việc làm thể hiện trách nhiệm, giúp hiện thực hóa các cam kết của Việt Nam trong nỗ lực giảm thiểu phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu với cộng đồng quốc tế.Box: REDD+ là sáng kiến nhằm cung cấp hỗ trợ tài chính cho các nước đang phát triển để giảm phát thải khí nhà kính thông qua 5 hoạt động: Giảm phát thải từ mất rừng, Giảm phát thải từ suy thoái rừng, Bảo tồn trữ lượng các-bon rừng, Quản lý rừng bền vững và Tăng cường trữ lượng các-bon rừng. Mục đích chính của REDD+ là nhằm giảm thiểu biến đổi khí hậu toàn cầu. Bên cạnh đó là tiềm năng mang lại các lợi ích về môi trường, xã hội cho những quốc gia tham gia REDD+.
