Nhà tôi cách nhà Cuội khoảng năm phút đi bộ. Cuội anh hay trêu tôi, đưa lời có lúc nghe khó chịu, về nhà nghĩ lại, thấy Cuội anh cũng hài hước ra trò. Không giận nữa, nhưng trước mặt Cuội anh không thể tỏ ra yếu thế. Một lần trên đồng, tôi lom khom cấy, Cuội anh vừa gánh phân vừa hát:
"Cô Sao đi cấy đồng sâu/Suốt ngày cô chổng phiêu câu lên trời".
Sao là tên tôi. Tôi ngượng đỏ mặt. Bên cạnh chỗ tôi còn nhiều người nữa. Nhưng chẳng lẽ lại cho qua chuyện này. Phải cho Cuội anh biết con gái làng Đà không phải tầm thường. Tôi cất giọng:
"Ngọn gió cũng tuổi xuân thì/Em mà không chổng lấy gì anh xơi".
Cả một khoảng rộng người ta vỗ tay hoan hô. Cuội anh cắm cổ bỏ đi. Tôi biết rằng cụôc chiến với Cuội anh chưa kết thúc.
Rằm Trung thu. Đêm đẹp như huyền thoại. Bến sông, trăng sáng vằng vặc. Những cô gái được tuyển chọn sẽ bơi thuyền ở dưới, từng người, ra một câu hát đối. Các chàng trai ở trên bờ, ai đối được của cô gái nào sẽ được cô gái đó mời xuống thuyền, vừa dạo trên sông vừa ngắm trăng. Nhiều đôi trai gái đã nên vợ chồng từ những đêm Trung thu như thế.
Câu đối tôi chuẩn bị từ lâu, tưởng làm khó được trai làng Đà, ai ngờ Cuội em lại đối được. Hay quá, chỉnh quá. Mọi người vỗ tay. Thế mà Cuội em cứ giấu tài. Cuội em xuống thuyền tôi, đêm tròng trành ánh trăng. Khen. Cuội em cười, nụ cười hiền loa lóa ánh trăng.
Hình minh họa.
Cuội em hỏi chuyện, khen tôi xinh. Cuội em còn biết chọc cười, hài hước. Tôi cười rũ rượi, cười vung vãi trên sông trăng, trăng cũng vung vãi.
- Anh mà lấy vợ chắc làm cho vợ vui lắm.
Cuội em chợt thở dài, niềm vui ban nãy rơi tõm xuống sông.- Anh tôi chưa chịu, sao tôi dám vượt mặt.
- Anh giục anh ấy đi. Già quá thì chẳng em nào thèm đâu.
- Hình như hai anh em tôi không có duyên... lấy vợ.
Đêm dạo sông thành ra mất hứng, mà không ai muốn về. Cuội em cứ muốn ngồi mãi. Tôi cũng muốn ngồi mãi. Không hiểu sao tôi thấy thương Cuội em.Nam nữ đã tản về gần hết, tôi quay mũi thuyền. Trăng sáng hơn, muốn ngồi lại nhưng phải bước lên.
Từ hôm đó, Cuội em quan tâm đến tôi. Trai gái trong làng trêu tôi và Cuội em có ý với nhau. Tôi không cãi cũng không gật, chỉ thấy mặt nóng bừng, cảm giác là lạ khó tả. Cuội em nhìn làm tôi phải quay mặt đi, sợ chúng nó nhìn thấy, trêu. Có hôm chăn trâu cùng nhau, tôi và Cuội em chui vào bóng râm ngồi trò chuyện. Cuội anh đạp xe qua, thấy thế vứt xe đạp ngoài vệ cỏ, sà vào đong chuyện. Cuội anh xin lỗi tôi về chuyện lần trước và không ngờ tôi lại trả đòn giỏi thế. Cuội anh khen tôi xinh. Lúc này Cuội em như biết ý, ra chỗ khác ngồi.
- Sao xinh thế mà chưa lấy chồng. Chắc kén quá...
- Thì anh cũng đã lấy vợ đâu, như vậy có phải quá kén không?
- Tại không có ai yêu tôi. Tôi già rồi.Định nói làng này vẫn còn khối người như chị Xăng, chị Xái con ông Xai mà Cuội anh có thể lấy làm vợ. Nhưng sợ Cuội anh buồn, lại nổi khùng nên thôi. Mặt trời đã kề mặt mình sau luỹ tre xa, gần đến lúc phải cho trâu về. Cuội anh nói với lại một câu: Tối gặp nhau nhá? Tôi nhìn Cuội em, Cuội em nhìn tôi. Sờ sững.
Hôm đó về, Cuội em bảo: "Sao đừng chơi với anh tôi. Chơi với tôi là được rồi, tôi sẽ chăm sóc được cho Sao". Tôi hiểu những lời vừa rồi là lời tỏ tình của Cuội em, mộc mạc. Và tôi đã tránh mặt Cuội anh. Cuội anh lùng sục cả xóm. Cuội em kéo tôi ra ngoài bãi dứa, gần bờ sông, mỗi tối chuyển một chỗ. Cuội anh tài mấy cũng không tìm được. Nên có lúc Cuội anh nghêu ngao hát một mình: "Hoa mặt trăng mà tránh quả mặt trời. Em ơi có biết ngàn lời anh yêu...". Có lúc hai chúng tôi nghe thấy, Cuội em muốn bịt tai tôi để tôi đừng nghe thấy lời Cuội anh hát. Tuy không hiểu, nhưng tôi vẫn muốn nghe Cuội anh hát.
Hai hôm sau thấy mặt mũi Cuội em sưng vù, chân đi tập tễnh. Hóa ra Cuội anh và Cuội em đánh nhau, bị ông Hợi bắt gặp, cầm gậy khua túi bụi, bảo hai anh em vì tình đánh nhau người ta cười cho. Cuối cùng Cuội anh bỏ đi. Được ba ngày Cuội anh phải về, nhận lỗi với cha, mặt cúi gằm. Ông Hợi không tha, vẫn mắng như tát nước.
Cuội anh không dám đối diện với tôi, nhưng còn nuối tiếc. Đêm đêm, thi thoảng vẫn nghe Cuội anh hát: "Hoa mặt trăng mà tránh quả mặt trời. Em ơi...". Cuội em rủ tôi trốn đi chơi ở chỗ khác, không đi cùng đám thanh niên làng Đà. Mùa trăng thành ra lãng mạn. Cuội hay ôm ngang bụng tôi, ngồi trên cỏ. Trăng vây quanh, gió vây quanh, cả màn đêm quê dịu dàng mùa động tình. Cuội em đưa tay qua khe ngực tôi, tôi rợn cả người. Cuội bảo cho cả ánh trăng lọt vào chỗ đó, thích lắm. Tôi biết Cuội em ăn gian và đấm thùm thụp vào ngực anh.
Đường quốc lộ mở rộng đi qua. Đất làng trở nên đắt đỏ, một cơn sốt đất bùng nổ. Nhiều công ty của Nhật, Đài Loan, Trung Quốc... về thành lập trụ sở, đầu tư xây dựng công ty liên doanh. Bộ mặt làng Đà thay đổi từ đây. Ông trưởng thôn làm môi giới cho mấy công ty mua đất ruộng của dân. Trưởng thôn đến tận nhà từng hộ vận động. Ông có cô con gái mà Cuội anh thích. Ngồi ở quán nước Cuội anh cứ một điều bố, hai điều bố. Thấy Cuội anh đã có tuổi, ăn nói được, trưởng thôn nhận Cuội anh đi làm cùng mình.
Cô con gái trưởng thôn tên Mơ, hơi lả lơi đỏm dáng. Mơ mê Cuội anh ở cái cơ bắp cuồn cuộn, làm không biết mệt. Trai làng không ai chơi với Mơ, nên cô vớ được Cuội anh là giữ chặt. Có hôm anh chị đèo nhau bằng chiếc xe máy trưởng thôn mới mua. Mơ mặc váy ngắn, áo mỏng, hở mảng ngực to trắng ngần. Đi ngoài đường cái, Cuội anh đèo còn Mơ đứng lên, tay dang rộng ngược gió thổi. Lãng mạn nhưng khối người nhìn vào bĩu mỏ. Cuội em đèo tôi bằng xe đạp lên Uỷ ban xin giấy cho em gái. Cuội anh vụt qua còn quay lại cười, như nhạo, như khiêu khích. Tôi biết Cuội em buốt ruột.
Dân bán đất, dân giàu, tiêu pha phóng tay nhưng thanh niên thất nghiệp ngày càng nhiều. Mọi người đến hỏi trưởng thôn. Chỉ nhận được câu khất lần: Trên đang có kế hoạch, bà con cứ từ từ đợi. Đợi đến bao giờ. Hỏi nhiều trưởng thôn tức bảo không biết, đi chỗ khác mà hỏi. Cáu tiết, bà con kéo nhau đến hỏi tội trưởng thôn. Đất đá, phân trâu ném vù vù, không thương tiếc. Trưởng thôn bị thương, đêm đến phải sơ tán, cửa đóng im ỉm.
Cả nhà trưởng thôn ra nước ngoài sống. Khi đi không ai nói gì, cả Mơ nữa. Tình yêu đâu mà xa nhau không nói với nhau một lời. Cuội anh đau khổ, ốm xiêu vẹo, da xanh tái. Lại nghêu ngao hát, nghe đắng đót nao lòng. Ngấm thêm một mùa tình đau xót, Cuội anh vay tiền quỹ tín dụng, vay anh em họ hàng, bán thêm con nghé lớn, mua chiếc công nông chở hàng thuê. Cuội anh còn đầu tư xây phòng karaoke, phục vụ đối tượng thanh niên yêu hát, kiếm khối tiền. Cuội anh thích hát nhạc Trịnh. Lời buồn mênh mang.
Cuội em đi bộ đội. Tôi gói lời tình vào chiếc khăn tay, thêu hoa hồng và đôi chim bồ câu hôn nhau, có hàng chữ "Em đợi anh, yêu anh mãi". Ngậm ngùi ở lại, ngậm ngùi đi. Cuội em ôm tôi thật chặt, hôn thật dài. Cuội em đi, độ hai tháng thư về cho Cuội anh: "Anh, em đi xa, anh ở nhà thi thoảng ghé qua nhà Sao động viên, giúp cô ấy. Trong làng khối thằng thích Sao nên anh hãy trông cô ấy giúp em, anh nhé".Cuội anh chìa lá thư ra, có cả lá thư của tôi. Chữ Cuội em vẫn tròn trịa, nắn nót đẹp như thế. Nhận sự "giao phó" của Cuội em là trông nom tôi, thi thoảng Cuội anh đến nói chuyện, kể về những ngày thơ ấu. Đó là chuỗi ngày hồn nhiên và đẹp đẽ. Có lúc Cuội anh im lặng không nói, tôi thấy bẽ bàng làm sao! Không thể tiếp diễn cảnh này mãi. Tôi đứng lên, quay ra vườn đứng thì Cuội anh cất lời hát, giọng thê lương. Tôi không muốn nghe mà giai điệu cứ rót vào lòng. Hát xong, Cuội anh hỏi:
- Tôi phải làm gì Sao mới đồng ý?
Tôi từ chối thẳng thừng. Cuội anh bỏ về, lòng tôi trĩu nặng. Biết bao giờ Cuội em mới về để Cuội anh khỏi ngóng chờ. Nhưng Cuội em đã không thể về. Cơn bão cuốn mất Cuội em trong một chuyến đi biển. Nỗi đau vơi theo dòng nước sông ven nhà. Cuội anh đến tìm tôi trong một đêm trăng, rủ tôi ra bờ sông ngồi nói chuyện. Trăng ngụp trong dòng nước. Cuội anh thuyết phục tôi quên Cuội em. Tôi nói không hợp. Cuội anh lấy tay che miệng tôi: "Anh sẽ làm tất cả để em được sung sướng".
Cuội anh luồn tay ôm ngang bụng, đòi hôn tôi. Tôi giật ra, Cuội anh vẫn cố tình. Tôi không chấp nhận. Cuội anh bị tôi đạp, bật tung…
Tôi lấy chồng theo sự sắp xếp của mẹ. Nhà người ấy ở bên kia sông. Nghe tin tôi sắp lấy chồng, Cuội anh đòi gặp tôi bằng được. Vừa nói vừa khóc:- Sao ơi, anh không ngờ... không ngờ em tham giàu. Em chê anh nghèo. Hãy nghĩ lại đi Sao ơi, nếu em muốn giàu anh sẽ làm giàu.Tôi không nghe. Không quay lại. Sau ngày cưới tôi, có người nói Cuội anh làm những trò gì ở bãi sông, lạ lắm, như một kẻ điên. Sau đó, anh ngồi thất thần dưới gốc cây đa cạnh nghĩa trang hát: "Thằng Cuội ngồi gốc cây đa...".
Được một năm, về làng Đà vẫn thấy Cuội anh đờ đẫn, vẫn ngồi gốc cây đa, thả trâu gặm cỏ rồi hát. Lựa ngày đến thăm Cuội anh, khuyên nhủ. Cuội anh cố tỏ ra không đau đớn. Rồi Cuội anh ra phố, quyết tâm làm giàu để lấy vợ. Đứng chặn đường đi, tôi nói với Cuội anh lời nữa:
- Em xin lỗi anh, em đã không thể chấp nhận tình cảm của anh... Còn đây là ít tiền, anh cầm theo phòng lúc cần chi tiêu. Em mong anh sẽ thành công. Cuội anh gạt tay tôi ra:
- Tôi không cần tiền của em. Tôi không còn là Cuội nữa. Tránh ra.
Chiếc công nông vẫn nổ phành phành. Cuội anh kéo dây ga, công nông kềnh càng bò lên rồi chạy, vừa chạy vừa thở xem ra rất khó khăn. Tôi đứng lặng, trời chiều buông trùng trình nắng nhạt. Ai đó lại tung lên trời những cánh chim...
