Trong khi nhiều người giàu, các DN BĐS lo lắng thì đa số các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, đề xuất này là phù hợp để hạn chế đầu cơ BĐS, tăng thu ngân sách.
Người giàu băn khoăn
Anh Nguyễn Văn Hải (Thanh Xuân - Hà Nội) đang dự định mua thêm một căn chung cư để cho thuê. Thông tin đề xuất đánh thuế cao với căn nhà thứ hai trở lên khiến anh khá lo lắng. “Chúng tôi vốn đã phải đóng nhiều loại thuế như thuế TNCN, thuế thu nhập bất thường và nhiều loại thuế khác. Nếu chịu thêm thuế sở hữu nhiều nhà đất nữa thì lại thành thuế chồng thuế” - anh Hải băn khoăn. Lo lắng là tâm trạng chung của nhiều người giàu đang có nhu cầu sở hữu nhiều BĐS. Bởi đề xuất đánh thuế người sở hữu nhiều BĐS cũng dự báo sẽ ảnh hưởng nhiều đến thị trường đang trên đà phục hồi này.
TS.Luật sư Bùi Quang Tín thừa nhận, nếu đề xuất này được thông qua sẽ có tình trạng thuế chồng thuế. Tuy nhiên, đề xuất này đúng với thông lệ quốc tế và đảm bảo công bằng thuế. “Người nhiều tài sản, nhiều thu nhập chắc chắn phải đóng thuế nhiều hơn người nghèo, đóng góp nghĩa vụ cho ngân sách Nhà nước” - ông Tín cho hay. Cùng quan điểm, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng ở các nước tiên tiến, với căn nhà thứ nhất là căn nhà để ở thì Chính phủ hỗ trợ, còn căn nhà thứ hai thường là để kinh doanh hoặc đầu tư thì sẽ bị đánh thuế. Đơn cử ở Mỹ, căn nhà thứ nhất, Chính phủ hỗ trợ người mua nhà bằng cách không đánh thuế phần thu nhập dùng để trả lãi cho các ngân hàng. Với căn nhà thứ hai, tất cả các thu nhập để trả lãi cho ngân hàng đều phải chịu đánh thuế như tất cả các thu nhập khác.
Tổng Thư ký Hội môi giới BĐS Hà Nội Nguyễn Văn Đính cũng cho rằng, ở các nước khác việc đánh thuế đối với căn nhà thứ hai là bình thường nhằm hai mục đích hạn chế đầu cơ và đảm bảo tính nhân văn của xã hội. Ông Đính phân tích, việc đánh thuế này cũng nhằm mục đích cân đối lại giữa người giàu - người nghèo, người thừa nhà - người thiếu nhà. Cụ thể, nguồn thuế từ người nhiều nhà có thể dùng để hỗ trợ cho người thiếu nhà. Đó là tính nhân văn của xã hội.
Hạn chế đầu cơ, tăng thu ngân sách
Theo báo cáo chuyên đề về chính sách thuế với BĐS vừa được Bộ Tài chính công bố, xét về vai trò điều tiết thị trường, mức thuế sử dụng đất phi nông nghiệp áp dụng từ 2012 trở lại đây tại Việt Nam chưa đủ lớn để hạn chế tình trạng khan hiếm giả tạo về cung trên thị trường BĐS. Đại diện Bộ Tài chính cho biết, thị trường BĐS được kỳ vọng phát triển ổn định và bền vững hơn trong thời gian tới khi hàng loạt chính sách mới liên quan có hiệu lực; thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam liên tục tăng trong các năm gần đây, việc nắm giữ, sở hữu, đầu tư BĐS của người dân có xu hướng tăng lên. Vì vậy, để có một hệ thống chính sách thuế đồng bộ, phù hợp với thông lệ quốc tế, góp phần bình ổn thị trường, hạn chế đầu cơ và sử dụng BĐS lãng phí cần nghiên cứu, xây dựng Luật Thuế tài sản.
Nguyên thứ trưởng Bộ TN &MT Đặng Hùng Võ cho rằng, ông đồng tình với quan điểm của Bộ Tài Chính cần nghiên cứu ban hành luật riêng về Thuế tài sản. Khi đánh thuế tài sản BĐS thứ 2 thị trường sẽ ổn định hơn, tình trạng đầu cơ đất sẽ giảm đi, người nghèo có thêm cơ hội để sở hữu BĐS. Ông Võ phân tích, ai có tiền vẫn có thể sở hữu BĐS nhưng phải đóng thuế. Luật pháp không ngăn cản sở hữu tài sản nhưng phải công bằng. Người mua được 2 nhà thì phải đóng được thuế. “Việc này vừa góp phần tăng thu vừa điều tiết thị trường. Như vậy ai có ý định đầu cơ cũng phải suy nghĩ lại, giảm được tình trạng bong bóng nhà đất” - ông Võ nhấn mạnh.
Chủ trương đánh thuế tài sản là cần thiết nhưng thực thi vẫn còn nhiều khó khăn nên cơ quan lập pháp sẽ còn phải cân nhắc rất nhiều. Trong đó, khó khăn lớn nhất là vấn đề minh bạch trong thị trường BĐS, trong vấn đề sở hữu tài sản và vấn đề đồng bộ với rất nhiều luật khác. Tổng thư ký Hội môi giới BĐS Hà Nội Nguyễn Văn Đính Thực tế cho thấy, các cơn sốt tạo nên bong bóng BĐS như năm 2009 - 2010 và bong bóng tại một số khu vực thời gian qua có nguyên nhân lớn từ đầu cơ BĐS. Vì thế, việc đánh thuế với người sở hữu nhiều nhà đất là cần thiết để hạn chế tình trạng đầu cơ, lướt sóng làm méo mó thị trường. TS. Luật sư Bùi Quang Tín |