Trên diễn đàn Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng đưa ra con số thống kê hiện tổng giá trị tồn kho thị trường bất động sản ước tính khoảng 40.750 tỉ đồng. Vì vậy trong Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn của các thành viên Chính phủ tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã yêu cầu một trong những nhiệm vụ cấp bách năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng là “phá băng” bất động sản; đồng thời phải có kế hoạch giải quyết vấn đề nhà ở xã hội, nhà ở cho sinh viên, người lao động có thu nhập thấp… Trên mặt báo cũng nhan nhản thông tin kiểu “thị trường bất động sản đã đến đáy” hay “đã đến lúc người có nhu cầu thật đi mua nhà”... Tuy nhiên, vào thời điểm này, với những người mà tiền bạc không rủng rỉnh thì để mua được một căn hộ chung cư cũng không phải là việc dễ… "Nhập môn" kiến thức mua nhà Sau đúng 10 năm ky cóp thắt lưng buộc bụng, cộng với số "viện trợ không hoàn lại" từ… gia đình hai bên và cả nguồn "vay ưu đãi ODA không lãi" từ anh em bạn bè, vợ chồng tôi có được 1,8 tỉ đồng và nghĩ đến chuyện đi mua nhà riêng và xác định luôn là với số tiền ấy thì chỉ đủ mua nhà chung cư thôi. Hỏi chuyện anh em bạn bè, nghe tôi thông báo chỉ có được từng ấy tiền, ai cũng bảo đã đến lúc đi mua nhà rồi. Nghe tôi hỏi kinh nghiệm mua nhà chung cư, cô bạn tôi, người chỉ trong vòng 5 năm đã kịp 3 lần đổi nhà mà luôn "lần sau hoành tráng hơn lần trước", từ căn hộ 60m2 ở khu đô thị mới Việt Hưng giờ đã chuyển sang căn hộ 153m2 ở Mỹ Đình với đầy đủ nội thất xịn tới mức mỗi lần đến chơi, vợ tôi chỉ biết ngẩn ngơ ngồi ngắm và… ao ước, đưa ra 6 tiêu chí gồm "5 không" với "1 phải" để chọn rằng: Thứ nhất, không mua chung cư mini vì sẽ rất rắc rối về thủ tục, lại không đảm bảo an toàn. Thứ hai, không mua chung cư cũ vì phần lớn nhà đã xuống cấp mà mục tiêu mình mua thì tối thiểu cũng phải ở ổn định được chừng 10 năm nữa mới tính đến việc thay đổi. Thứ ba, không được quá xa trung tâm vì nếu ở quá xa sẽ bất tiện trong việc hằng ngày đi làm, rồi còn phải có chỗ cho trẻ con đi học. Thứ tư, không mua nhà ở các khu tái định cư vì ngoài chuyện chất lượng nhà thì khi về sống sẽ rất phức tạp. Thứ năm, diện tích không dưới 70m2 và có tối thiểu 2 phòng ngủ vì nếu không sẽ rất bất tiện trong sinh hoạt. Thứ sáu, phí dịch vụ phải càng rẻ càng tốt. Sau khi bàn tới bàn lui, chúng tôi đặt ra tiêu chí để chọn lựa: nhà chung cư, diện tích 70 - 90m2, vị trí từ Mỹ Đình trở lại khu vực Cầu Giấy hoặc Thanh Xuân để còn tiện việc học hành cho con, không mua chung cư cũ, chung cư tái định cư và chung cư mini, đặc biệt là nhà phải ở được ngay, cùng lắm thì chỉ một vài tháng nữa là bàn giao nhà… Xác định rõ mục đích như vậy, chúng tôi hăm hở bắt tay vào "chiến dịch tìm chỗ an cư". Nơi đầu tiên tìm đến chính là… Internet. Thời buổi công nghệ đã vào tới từng phòng ngủ của các gia đình nên chỉ cần vào mạng là thấy có đủ thứ thượng vàng hạ cám được người ta rao bán. Sau khi đưa ra những tiêu chí của mình mới thấy hóa ra người có nhu cầu mua nhà như mình cũng rất nhiều.
Ảnh minh họa
Thậm chí, có người còn viết nguyên một bài tư vấn về "những điều cần biết khi đi mua nhà chung cư" với nhiều điều cũng khá bổ ích cho người lần đầu đi mua nhà như tôi: "Trước khi quyết định chọn mua căn hộ chung cư, bạn nên tính toán lại khả năng tài chính của mình trước khi mua. Nếu là chung cư đã có người đang ở, bạn nên tìm kiếm các thông tin đang giao dịch khu nhà đó hoặc khu vực đó đang rao bán hiện tại là bao nhiêu? Tiếp đến bạn hãy ghé thăm chung cư đó, vào một quán cà phê, bạn sẽ có rất nhiều thông tin về giá cả, chất lượng cũng như các thông tin khác. Nếu là chung cư mới hoặc đang xây dựng, bạn cũng nên đến tận nơi và tìm hiểu kỹ xem có bao nhiêu nhà phân phối để tìm được mức giá và điều kiện tốt nhất cho mình. Bạn nên kiểm tra các loại phí chung cư cần phải trả hàng tháng có phù hợp với thu nhập của mình không? Chỗ gửi xe máy, ôtô, chỗ sinh hoạt công cộng và các tiện ích khác. Bạn cũng nên xem xét cộng đồng dân cư kế cận chung cư nếu là chung cư mới, hay dân cư trong chung cư nếu là chung cư đã có người ở có phù hợp với lối sống của mình hay không? Bạn nên kiểm tra đường ra vào có thuận tiện hay không? Có ngập nước vào mùa mưa không? Có gần nhà trẻ, trường học, bệnh viện không...". Xem hết các loại tư vấn, rồi tìm tới các dự án thì mới thấy cơ man nào là nhà cần bán với rất nhiều lời quảng cáo không thể hay hơn, như "chỉ 720 triệu đồng một căn hộ chung cư cao cấp cách Cầu Giấy 10 phút đi xe, chiết khấu đến 9.5% khi thanh toán 100%; nằm tại vị trí đắc địa, khu dân cư đông đúc chính vì vậy trong bán kính 3km, sẽ có đầy đủ từ mẫu giáo, tiểu học, THCS, THPT, đại học, bệnh viện….". Nhưng khi xem địa chỉ của cái "chung cư cách Cầu Giấy 10 phút đi xe" này thì hóa ra nó nằm tận… huyện Hoài Đức thuộc "Hà Nội mở rộng". Tính sơ sơ nếu hàng ngày đi làm, tôi sẽ phải vượt chặng đường khoảng hơn 20 km mới tới được cơ quan. Chưa kể nếu muốn cho con đi học ở trên phố thì hằng ngày thằng cu con tôi cũng sẽ phải theo bố 6 giờ 30 phút là ra khỏi nhà… Chỉ cần nghĩ tới tương lai như vậy thôi cũng đủ mệt rồi. Nhà rất nhiều nhưng ít tiền thì... đừng mơ Lang thang trên mạng mất vài ngày rồi lại mất công đi thực tế xem, thấy không hiệu quả, chúng tôi quyết định nhờ người quen ở sàn bất động sản và tất cả anh em bạn bè đang ở chung cư tìm hộ. Nghe tôi đưa ra tiêu chí cùng số tiền đang có, anh bạn ở sàn bất động sản cười bảo: "Ông yêu cầu kiểu ngon, bổ, rẻ thế này thì hơi khó tìm đấy. Tôi sẽ cố tìm nhưng không dám hứa đâu". Chờ đợi mấy ngày, hắn mới gọi điện lại thông báo: "Ở chỗ Thanh Xuân có 2 dự án chỗ Vũ Trọng Phụng đang giao nhà đấy. Có người nhờ tôi bán căn hơn trăm mét nhưng họ đòi giá 25,5 triệu/m2. Ông có ai quen chủ đầu tư thì thử liên hệ trực tiếp xem biết đâu được giá rẻ hơn, vì tôi biết chắc chắn chủ đầu tư vẫn chưa bán hết". Loay hoay thêm vài ngày tôi mới nhờ được người giới thiệu gặp trực tiếp ông chủ của 1 trong 2 dự án ấy. Đúng là hiện công ty này còn hơn chục căn và giá mà công ty bán ra là 25,5 triệu đồng/m2, nhưng những căn ở tầng thấp thì đều có diện tích trên 100m2, loại diện tích hơn 80m2 chỉ còn trên tầng 15. Nhưng, tòa nhà này chỉ có… 15 tầng, phía bên trên là tầng áp mái dành làm khu kỹ thuật của tòa nhà. Nghe vậy đã thấy chán hẳn, đành cảm ơn ông phó giám đốc cùng với cái hẹn "để em về bàn với bà xã đã nhé". Vài hôm sau, ông bạn cò nhà đất của tôi lại điện thoại thông báo: "Có thằng vỡ nợ muốn bán một căn ở khu Hapulico, căn này 97,38m2 nó đòi giá 28. Hay ông cố thêm tí đi, mua được chỗ này ở cũng tốt đấy". Đúng là mua được chỗ này thì quá tốt, nhà vừa xây xong, trường học, chợ ngay sát bên cạnh; mức giá ấy rẻ hơn chỗ khác vài triệu/m2 và cũng tương đương các khu chung cư khác đã ở được 3- 5 năm mà hạ tầng lại không bằng như Licogi 13, Vinaconex 1 trên đường Khuất Duy Tiến hay Nàng Hương ở giáp Hà Đông, nhưng với giá ấy, thì để mua được phải có hơn 2,7 tỉ đồng, tức là tôi còn thiếu những 1 tỉ nữa cơ. Ôi thôi, "cái tí" này to quá tôi chẳng thể kham nổi. Nửa tháng sau, cô bạn tôi lại điện bảo đến ngay đi xem nhà vì "tôi mới tìm được căn này thấy rất ổn". Đó là căn hộ 85m2 trên tầng 12 của một tòa chung cư ở khu Mỹ Đình 2. Theo lời cô bạn tôi thì đây là nhà bán cho cán bộ quân đội nên chất lượng không phải lo, mới ở được 5 năm thôi. Chủ cũ đã sửa sang lại khá đẹp, lát sàn gỗ công nghiệp. Tóm lại nếu mua về sẽ chỉ việc ở, khỏi mất tiền tu sửa. Ông chủ của căn hộ này là người chuyên "mua của người chán, bán cho người cần", theo lời cô bạn tôi thì tháng trước, ông ta mua căn hộ này chưa tới 2 tỉ đồng. Quả thực đó là căn hộ vừa đúng với yêu cầu của tôi, 85m2, 2 phòng ngủ, bếp, phòng khách bố trí khá hợp lý, và chủ cũ đã sửa sang lại khá chu đáo nên đúng là chỉ cần vác đồ về ở. Nhưng, khi hỏi giá, với vẻ mặt bình thản không lộ một tí ti cảm xúc, ông chủ nói ngắn gọn "2,2 tỉ, mọi thủ tục, giấy tờ tôi lo, được thì ta bàn tiếp, không thì thôi". Nghe tới cái giá ấy, tôi nghĩ ngay tới số tiền mình đang có. Hỡi ôi, như vậy là tôi còn thiếu những 400 triệu. Tất cả những nơi có thể vay được tôi đã vay cả rồi. Vậy là đành gật gù kèm theo cái hẹn sẽ "về bàn thêm và điện lại sau". Nhìn vẻ chán nản của tôi, cô bạn động viên "ông nên nhớ nhà cửa là chuyện hệ trọng nên đừng có nản, còn nhiều chỗ để chọn, tôi từng mất gần một năm mới mua được cái nhà như ý đấy. Hay là ông mua nhà ở những dự án đang xây dựng đi, như thế sẽ rẻ hơn, chịu khó chờ thêm một năm cũng nhanh thôi". Về nhà, lên mạng tìm thông tin, thấy quảng cáo bán căn hộ tại dự án ở ngay đầu đường vào khu đô thị Mỗ Lao với giá chỉ 18,5 triệu đồng/m2, cuối năm 2013 sẽ giao nhà, tôi lại hăm hở lên đường. Tòa nhà này vẫn đang trong quá trình xây dựng. Bộ phận bán hàng đặt ngay ở tầng một của công trình. Thấy khách đến, cô nhân viên bán hàng mặt tươi như hoa mời đến đăng ký tham quan căn hộ mẫu. Cũng phải ngồi chờ chừng 20 phút, tôi mới được dẫn đi thăm căn hộ mẫu. Hóa ra, căn hộ mẫu được đặt trên tầng 17 và để lên được đó, khách phải đi bằng vận thăng đang dùng để chở công nhân lên thi công tòa nhà chứ chưa có thang máy riêng. Sau một hồi giới thiệu về dự án và các tiện ích, khi nghe tôi nói muốn mua căn hộ dưới 90m2, cô nhân viên dẫn tôi vào thăm căn hộ mẫu. Đó là căn hộ có diện tích 88,8m2 và theo giới thiệu thì chỉ còn ở tầng 20 và tầng 23. Giá ở tầng 20 là 25,1 triệu đồng/m2, còn căn ở tầng 23 là 25,9 triệu đồng/m2. Tức là để làm chủ một căn hộ, tôi sẽ phải bỏ ra khoảng 2,3 tỉ đồng, tiến độ thanh toán chia làm 4 đợt. Nghĩ tới số tiền mình đang có, tôi đành để lại lời hẹn "sẽ quay lại sau khi bàn bạc". Loay hoay gần 2 tháng vẫn chưa tìm nổi ngôi nhà trong mơ, một buổi sáng thứ bảy, anh bạn tôi gọi điện rủ đi xem khai trương căn hộ mẫu một dự án ở Cầu Giấy. Hóa ra đó là hôm chủ đầu tư dự án chung cư cao cấp 50 tầng khai trương căn hộ mẫu. Giá được chủ đầu tư đưa ra là 27 triệu đồng/m2 đã gồm cả nội thất cơ bản. Căn hộ nhỏ nhất là 87m2, lớn nhất tới 185m2. Theo lời giới thiệu của ông Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư thương mại - Dịch vụ Cầu Giấy thì chủ đầu tư sẽ thu tiền thành 8 đợt theo tiến độ xây dựng, nếu khách hàng mua nhà tại dự án này có nhu cầu vay vốn mua nhà thì Ngân hàng BIDV cho vay tới 85% giá trị căn hộ... Vậy là để làm chủ căn hộ nhỏ nhất ở đây, cũng phải có ngót 2,4 tỉ đồng. Quả thực nhìn thì cũng thấy ham, vì 2 năm trước, giá căn hộ ở các dự án trên tuyến đường Cầu Giấy này dù mua theo kiểu góp vốn cũng đều ở mức hơn 40 triệu đồng/m2. Ngay cả thời điểm này, những dự án chung cư cao cấp giao nhà luôn ở khu vực này vẫn có giá 40 triệu đồng/m2. Nhưng, nỗi ám ảnh "đầu tiên" khiến tôi "đành cầm lòng vậy" và… đi về. Hơn hai tháng săn lùng mua nhà, tôi mới nhận ra chẳng phải riêng tôi mà còn rất nhiều người như mình cũng đang mong ước có một căn nhà để "an cư" nhưng giấc mơ ấy vẫn chưa thành hiện thực vì túi tiền eo hẹp. Cách đây vài hôm, ngồi với anh bạn làm giám đốc một doanh nghiệp xây dựng, nghe tôi kể chuyện đi mua nhà, anh tư vấn: "Theo tôi thời điểm này ông chưa nên mua, chịu khó chờ thêm nửa năm". Có lẽ, với số tiền đang có, chúng tôi sẽ phải thay đổi một vài tiêu chí thì mới có thể mua được nhà; còn không thì lại đành phải… chờ vậy. Giờ đây, hằng ngày đi làm, nhìn những tòa chung cư cao ngất ngưởng trên nhiều con phố, tôi chỉ biết nhìn lên rồi lại nhớ tới con số thống kê của Bộ Xây dựng là tại Hà Nội này hiện đang còn tồn kho 2.392 căn hộ và hy vọng rồi đây mình sẽ có nhà. Còn vợ tôi, thỉnh thoảng vào một buổi sáng lại bảo rằng "đêm qua em vừa mơ mình dọn về nhà mới anh ạ". Nghe vậy, tôi cũng chỉ biết động viên rằng sẽ có ngày giấc mơ ấy thành hiện thực, còn bây giờ đó vẫn chỉ là... "mơ về nơi xa lắm".
