Có 2 trung tâm phục vụ đấu thầu
Theo ông Nguyễn Quang Huy, Vụ trưởng Vụ Ngoại hối (NHNN), sẽ có 2 trung tâm giao dịch được lập tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh phục vụ cho hoạt động đấu thầu. NHNN sẽ đưa ra một lượng vàng nhất định, và không đưa ra giá sàn tại phiên đấu thầu. Trước mắt, người tham gia đấu thầu phải có mặt trực tiếp tại buổi đấu thầu. Đơn vị thắng thầu (đơn vị đưa ra giá hợp lý, sát với giá vàng thế giới) sẽ nhận được vàng trong vòng 2 tiếng đồng hồ. Sau đó, đơn vị này sẽ dùng số vàng đấu thầu được bán ra thị trường. Và khi nguồn cung tăng, sẽ kéo giá vàng trong nước về sát với giá thế giới. Tùy vào tình hình thị trường, nhất là diễn biến cung cầu, NHNN sẽ quyết định, thời gian và tần suất các phiên đấu thầu. Một ngày có thể có một hoặc nhiều phiên.
Sau khi việc đấu thầu đi vào guồng (NHNN tổ chức được thị trường liên ngân hàng và doanh nghiệp đầu mối cho giao dịch vàng) việc đấu thầu sẽ được nâng cấp, có thể thực hiện đấu thầu điện tử. Điều này bắt buộc các đối tượng tham gia đấu thầu phải có tài khoản kết nối. Từ đây tạo tiền đề hình thành thị trường đấu thầu hai, giữa doanh nghiệp và người dân. NHNN cũng sẽ thuận tiện hơn trong giám sát từng đầu mối, các giao dịch được thống kê, xuất hóa đơn, tổ chức báo cáo định kỳ để thuận lợi cho khả năng nhận biết.
Khách hàng giao dịch tại Sàn VTG. Ảnh: Việt Dũng
Sáng 1/3, trong nội bộ các vụ, cục NHNN đã tổ chức thử nghiệm đấu thầu bán vàng miếng. Kết quả của việc thử nghiệm diễn ra thành công. "Lúc đầu, NHNN dự định sẽ đấu thầu luôn với doanh nghiệp, nhưng do tính chất phức tạp của công việc, nên phải làm thử nghiệm trong nội bộ trước. Để thực hiện đấu thầu, NHNN sẽ phải tính đến nhiều phần, từ khối lượng đến giá cả, trong đó có đơn giá, đa giá… Phiên thử nghiệm sẽ giúp cho buổi đấu thầu thành công hơn"- ông Huy cho biết.
Sẽ sát với giá thế giới
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trọng Tài đánh giá, vai trò can thiệp thị trường của NHNN thông qua việc đấu thầu ngày càng được định hình rõ. Nếu phân tích cụ thể, đây cũng là một sàn vàng nhưng do chính NHNN tổ chức thông qua các định chế tài chính, để giới hạn đối tượng tham gia.
Ngay sau thông tin NHNN tham gia đấu thầu và ký kết về việc gia công vàng miếng với SJC, giá vàng đã giảm hơn 1 triệu đồng/lượng, kéo khoảng cách với vàng thế giới có thời điểm lên gần 5 triệu đồng/lượng xuống còn hơn 2,5 triệu đồng/lượng. Xu hướng giảm kéo dài sau đó.
"Giá vàng thời gian qua có nhiều yếu tố ảo, chủ yếu do tâm lý và đầu cơ" - Tổng Thư ký Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam Đinh Nho Bảng nhận xét. Do vậy, khi NHNN công bố việc hợp tác với SJC sản xuất vàng miếng, dù chưa bắt tay thực hiện, giá vàng cũng đã giảm mạnh. "Rõ ràng, thị trường vàng là thị trường tâm lý, lòng tin. Việc định hướng chính sách của NHNN đã bước đầu đưa giá trong nước thu hẹp khoảng cách với giá thế giới. NHNN phải tiếp tục củng cố lòng tin để đảm bảo thị trường này ổn định về lâu dài"- ông Bảng nói.
Theo một số chuyên gia, chiều hướng thị trường vàng nội vẫn đang lửng lơ, hiện chênh với giá vàng ngoại 2,5 triệu. Do vậy, điều quan trọng là NHNN can thiệp thị trường sau đấu thầu như thế nào. cụ thể là NHNN phải dần xây dựng quy chế, quy định rõ quyền, trách nhiệm của đối tượng tham gia thị trường; minh bạch, xử phạt các đối tượng có hành vi thao túng giá, thông thầu và tối giản hóa việc thao túng giá từ bên trong.
