Giải Pulitzer 2011 đề cao các bài chống tiêu cực

KTĐT - Giải thưởng báo chí danh giá Pulitzer lần thứ 95 đã được công bố sáng nay với chiến thắng lớn của The New York Times và Los Angeles Times với hai giải cho mỗi tờ.
 
Lần đầu tiên, giải thưởng danh giá này đã được trao cho một bài phóng sự không xuất hiện trên báo in - loạt bài “The Wall Street Money Machine” trên Internet của ProPublica giành giải phóng sự quốc gia.
 
Trong các giải thưởng năm nay cũng còn nhiều cái "đầu tiên" khác. Wall Street Journal giành giải Pulitzer đầu tiên kể từ khi ông trùm Rupert Murdoch mua tờ báo này vào năm 2007, với loạt bài xã luận của Joseph Rago về luật cải cách y tế của Tổng thống Mỹ Barack Obama. 

Nữ phóng viên ảnh Carol Guzy của tờ The Washington Post đã trở thành nhà báo đầu tiên bốn lần đoạt giải Pulitzer khi được vinh danh ở thể loại ảnh thời sự cùng với hai đồng nghiệp khác là Nikki Kahn và Ricky Carioti , với chùm ảnh về hậu quả của trận động đất tại Haiti.

Năm nay, ban giám khảo giải Pulitzer đã quyết định không trao giải cho thể loại tường thuật , cho dù năm ngoái có rất nhiều sự kiện lớn để cánh báo chí phản ánh như vụ tràn dầu ở Vịnh Mexico hay vụ động đất ở Haiti. Tuy nhiên, cũng đã có bốn tờ báo lọt vào vòng chung khảo của thể loại này The Chicago Tribune, The Tennessean of Nashville, The Miami Herald và El Nuevo Herald cho chùm tin bài về vụ động đất ở Haiti.

Như đã nói, The New York Times đã thắng lớn với hai giải quan trọng. Cây bút David Leonhardt giành giải bình luận, với tác phẩm được hội đồng giám khảo khen ngợi là “thể hiện sự sắc sảo khi phân tích những vấn đề hóc búa của nền kinh tế Mỹ.” J. Levy and Ellen Barry giành giải ở thể loại tường thuật quốc tế khi đề cập tới các vấn đề nóng bỏng trong nội bộ nước Nga.

Một điểm dễ nhận thấy ở giải năm nay là hầu hết các giải thưởng đều được trao cho tuyến bài viết đề cập tới những vụ tiêu cực. Jesse Eisinger and Jake Bernstein của ProPublica giành giải phóng sự quốc gia khi phản ánh việc một số chủ ngân hàng ở phố Wall làm lợi bất chính trên lưng khách hàng, gây ảnh hưởng xấu cho nền kinh tế.

Cần nhắc lại, đây là tác phẩm đầu tiên chỉ đăng trên báo mạng giành giải thưởng danh giá Pulitzer. Năm ngoái, tờ báo mạng này cũng đã giành giải Pulitzer, nhưng bài viết của họ khi đó cũng đồng thời được đăng trên The New York Times Magazine. ProPublica bắt đầu chính thức lên mạng tại địa chỉ ProPublica.org từ tháng 6/2008.

Ở thể loại phục vụ cộng đồng, The Los Angeles Times đoạt giải nhờ chùm bài về vụ tham nhũng của các quan chức thành phố Bell (bang California). Tổng biên tập của tờ này đã ca ngợi chùm bài trên là “thể hiện tính trách nhiệm của báo chí ở mức cao nhất.”

Giải điều tra được trao cho Paige St. John của tờ The Sarasota Herald-Tribune cho loạt bài về các nhà đầu tư bất động sản ở Florida đã khiến các công ty bảo hiểm gặp khó khăn ra sao khi thị trường tài chính liêu xiêu.

Ở thể loại chuyên đề, Amy Ellis Nutt của tờ The Star-Ledger in Newark giành giải nhờ đào sâu vào vụ chìm tàu Lady Mary đầy bí ẩn khiến 6 người thiệt mạng.

Tuy vậy, không phải tất cả các hạng mục giải thưởng đều được trao cho các bài viết đề cập tới mặt tiêu cực. Nhóm tác giả của The Milwaukee Journal Sentinel giành giải phóng sự giải thích với chùm bài ca ngợi các bác sĩ đã phải “chiến đấu” để giành lại sự sống cho một cậu bé mắc chứng bệnh bí hiểm ở đường ruột.

Trong khi đó, giải phê bình được trao cho Sebastian Smee với những bài phê bình nghệ thuật trên tờ The Boston Globe. Các nhà báo Frank Main, Mark Konkol and John J. Kim của Chicago Sun-Times giành giải ở thể loại tường thuật địa phương cho chùm hồ sơ về những vụ bạo lực tại Chicago và vùng lân cận. Mike Keefe của The Denver Post đoạt giải biếm họa với những tác phẩm được hội đồng giám khảo mô tả là “vô cùng đắt giá, với những thông điệp mạnh mẽ mà không cần nói ra bằng lời.”

Ngoài 13 giải dành cho báo chí, giải Pulitzer còn trao cho bảy hạng mục nghệ thuật khác.

Giải tiểu thuyết được trao cho Jennifer Egan với tác phẩm “A Visit From the Goon Squad.” Bruce Norris đoạt giải chính kịch với “Clybourne Park.” Giải lịch sử được trao cho Eric Foner với “The Fiery Trial: Abraham Lincoln and American Slavery.” Ron Chernow đoạt giải tiểu sử với “Washington: A Life,” còn Zhou Long thì đoạt giải âm nhạc với “Madame White Snake.” Giải thơ được trao cho Kay Ryan với The Best of It: New and Selected Poems.” Giải thưởng ở thể loại biên khảo tổng quát được trao cho Siddhartha Mukherjee với cuốn biên khảo về bệnh ung thư, “The Emperor of All Maladies: A Biography of Cancer.”

Là giải thưởng trao cho nhiều lĩnh vực, Pulitzer được xem như một trong những giải danh giá nhất của báo chí. Joseph Pulitzer, chủ bút tờ ''World'', là người sáng lập ra giải thưởng này. Trong di chúc năm 1904, ông đã đề ra 13 giải Pulitzer: 4 cho báo chí, 4 cho văn học, 4 cho sân khấu và 1 cho giáo dục, đồng thời lập một hội đồng tư vấn có quyền thay đổi nội dung giải thưởng.    Từ năm 1917, giải Pulitzer được trao vào tháng 4 hàng năm và do Hiệu trưởng Đại học Columbia, New York trao tặng theo kết quả bình chọn của ban giám khảo gồm 18 thành viên.    Chủ nhân mỗi giải thưởng được 10.000 USD, riêng giải cho báo chí phục vụ cộng đồng được trao một huy chương vàng. Hiện giải Pulitzer có tới 21 hạng mục, thuộc các thể loại báo chí như phóng sự, biếm họa, nhiếp ảnh, tiểu sử và các lĩnh vực khác như sân khấu, thơ và âm nhạc./.