Iran và P5+1 nhất trí kéo dài thời gian đàm phán

Kinhtedothi - Mặc dù Iran và Nhóm P5+1 chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng về chương trình hạt nhân của Tehran theo đúng thời hạn chót đặt ra ngày 24/11, song tại vòng đàm phán vừa kết thúc ở Vienna (Áo), các bên đã nhất trí kéo dài thời gian đàm phán thêm bảy tháng (đến 1/7/2015) nhằm tháo ngòi nổ cho bế tắc kéo dài suốt 12 năm qua.

Thỏa hiệp muộn

Theo các hãng tin nước ngoài, sau năm ngày thảo luận liên tục, Iran và Nhóm P5+1 (gồm năm nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc Nga, Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Đức) vẫn không giải quyết được hết những mâu thuẫn xung quanh chương trình hạt nhân của Iran, đặc biệt về quy mô làm giàu urani và tiến độ nới lỏng lệnh trừng phạt của phương Tây đối với quốc gia Hồi giáo này.

Đại diện các bên đàm phán tại Vienna, Áo ngày 24/11. (Ảnh: THX/TTXVN)

Trong khi Mỹ và một số nước muốn Iran giảm một nửa số lượng máy ly tâm hiện có để đổi lấy việc được dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt vốn đang gây tác động nặng nề lên nền kinh tế của nước này, Iran kiên quyết bảo vệ quyền được phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình và yêu cầu phương Tây phải ngừng lệnh phong tỏa các tài khoản của Iran ở các ngân hàng nước ngoài. Mặc dù vậy, các bên nhất trí sẽ nỗ lực để đạt được một thỏa thuận sơ bộ vào tháng 3/2015 và thỏa thuận kỹ thuật đầy đủ cuối cùng vào ngày 1/7/2015.

Cùng ngày, phát biểu trên kênh truyền hình nhà nước Iran, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cũng lạc quan về triển vọng đạt được thỏa thuận cuối cùng. Ông khẳng định: "Hầu hết những cách biệt đều đã được loại bỏ... Quan điểm của chúng tôi với bên còn lại đã thu hẹp hơn."

Mặc dù bỏ lỡ hạn chót, các bên tham gia cuộc đàm phán vẫn đang làm việc trên cơ sở thỏa thuận đạt được một năm trước, theo đó hạn chế một số hoạt động hạt nhân của Tehran để đổi lấy việc nới lỏng trừng phạt.

Dù không cho rằng các cuộc đàm phán sắp tới sẽ hoàn toàn thuận lợi, song sau khi cuộc đàm phán kết thúc ngày 24/11, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết Iran và Nhóm P5+1 đã đạt được tiến triển đáng kể hướng tới đạt một thỏa thuận cuối cùng về chương trình hạt nhân của Tehran.

Trả lời báo giới, ông Kerry nói: "Nếu chúng tôi có thể làm điều đó (đạt thỏa thuận) sớm hơn, chúng tôi đã làm sớm hơn." Theo ông Kerry, các cường quốc không thể tiếp tục duy trì đàm phán với Iran nếu không có tiến triển thật sự, nhưng hiện không phải là thời điểm để từ bỏ.

Trong một diễn biến liên quan, một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong ngày 24/11, Ngoại trưởng Kerry và người đồng cấp Iran Mohammed Javad Zarif đã có cuộc thảo luận lần cuối cùng kéo dài một giờ đồng hồ tại Vienna bất chấp việc Tehran và P5+1 không đạt được thỏa thuận hạt nhân.

Cùng ngày, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã có cuộc điện đàm thảo luận về chương trình hạt nhân của Tehran. Theo Điện Kremlin, tầm quan trọng của "sự hợp tác mang tính xây dựng" hơn nữa với mục đích đạt được thỏa thuận cuối cùng về chương trình hạt nhân của Iran đã được nhấn mạnh trong cuộc điện đàm.