Đầu tháng 10/2009, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mê Linh, Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Trần Văn Phú, nguyên Chủ tịch UBND xã Tiến Thịnh; Nguyễn Trung Thực, nguyên Chủ tịch UBND xã Tráng Việt; Ngô Văn Siêm, nguyên Chủ tịch UBND xã Tráng Việt; Nguyễn Văn Chiều, nguyên cán bộ địa chính xã; Đỗ Xuân Tuấn, nguyên Trưởng thôn và Nguyễn Đức Xuyên, nguyên Trưởng thôn về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Cơ quan điều tra bước đầu xác định, các cá nhân trên đã ký các hợp đồng cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái quy định pháp luật với diện tích hơn 200.000m2, thu và chi trái quy định số tiền hơn 4,6 tỷ đồng. Hậu quả làm hủy hoại đất với diện tích lớn, gây thất thu ngân sách, gây nghi ngờ, bức xúc trong nhân dân.
Trước đó, Chi bộ thôn Trung Hà đề xuất Đảng ủy, UBND xã Tiến Thịnh chuyển đổi đất bãi để cho thuê khai thác sản xuất gạch. Sau đó, Đảng ủy xã ra nghị quyết đề nghị cải tạo đất bãi thôn Trung Hà, giao UBND xã làm các thủ tục cần thiết trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Hội đồng nhân dân xã tổ chức họp thông qua nghị quyết và xã đã thống nhất giá cho thuê đất là 7,2 triệu đồng/sào.
Trên cơ sở đơn xin thuê đất của Hợp tác xã Trung Hà, ông Trần Văn Phú đã ký tờ trình gửi cấp có thẩm quyền.
Tuy nhiên, khi chưa được cấp trên phê duyệt thì ông Phú cùng các cán bộ xã và thôn đã ký 29 hợp đồng cho thuê đất bãi để sản xuất gạch tại chỗ trong thời gian 5 năm, số tiền thu được hơn 3,4 tỷ đồng.
Tiếp đó, cán bộ xã Tiến Thịnh và thôn Trung Hà đã tự ý ký 28 hợp đồng cho các cá nhân thuê hạ cốt đất bãi với tổng diện tích hơn 42.000m2. Cán bộ Hợp tác xã Trung Hà trong thời gian này cũng tự ý thu, chi từ việc xử lý vi phạm.
Trước khi những tiêu cực ở xã Tiến Thịnh bị phanh phui, cũng trên hệ thống các xã có đất bãi nằm dọc tuyến đê sông Hồng, Công an huyện Mê Linh đã làm rõ hàng loạt sai phạm của cán bộ thôn, xã Tráng Việt qua hai thời Chủ tịch UBND xã (nhiệm kỳ 1999-2004 và nhiệm kỳ 2004-2009).
Các đối tượng trên đã có hành vi sai phạm nghiêm trọng trong việc bán đất trái quy định, cho thuê đất không được cấp có thẩm quyền cho phép và cho thuê đất trái quy định của cấp có thẩm quyền.