Lặng lẽ thị trường mai Tết

KTĐT - Kinh tế khó khăn, số người chơi mai ngày càng ít đi và mai không đẹp là những nguyên nhân khiến nhiều chủ vườn không dám tăng giá cao hơn, sợ khó bán.

Dấu hiệu lặng lẽ của thị trường mai Tết khá rõ ràng khi Tết đã gần mà người mua, kể cả mối mua sỉ, vẫn vắng bóng.

Bứt lá mai cho hoa kịp nở để chuyển đi Hà Nội theo đơn đặt hàng của khách. Ảnh: N.P

Anh Nguyễn Văn Chính – chủ vườn mai ở khu phố 7 P. Linh Đông, (Q. Thủ Đức – TP.HCM) cho biết vào thời điềm này năm ngoái, vườn của anh đã có 7, 8 mối mua sỉ vào xem hàng và đặt cọc.

“Năm nay, cho đến giờ chỉ có vài ba mối vào xem mà họ trả giá rẻ quá, không bán được”, anh Chính buồn bã nói.

Nhọc nhằn

Thủ Đức có 3 phường trồng mai chủ lực là Hiệp Bình Chánh, Hiệp Bình Phước, Linh Đông. Lượng mai ở đây cung cấp khá nhiều hàng cho thị trường mai Tết tại TP.HCM.

Năm nay, hết bị ngập nước vì vỡ bờ bao do triều cường lại đến thời tiết diễn biến quá bất thường nên nhiều vườn mai ở Thủ Đức chết hoặc nở hoa sớm.

“Chưa có năm nào trời đất kỳ cục như năm nay. Từ đầu năm đến giờ mai vùng này nở tổng cộng 3 lần rồi. Lần gần nhất là hồi tháng 11 âm lịch vừa qua…”, chị Nguyễn Thị Thu Hương, chủ vườn mai ở KP 6 phường Hiệp Bình Chánh cho biết.

Để cố cứu vãn công sức đã bỏ ra suốt cả năm qua, sau lần nở thứ 3, các nhà vườn ở Thủ Đức phải cắt bỏ những cành nhánh mạnh đã bung nụ, cố hãm những cành còn lại để dưỡng cho mai nở lần nữa vào đúng dịp Tết Nguyên đán sắp đến. 

Vậy nhưng cơn áp thấp nhiệt đới gây mưa suốt 2 ngày qua cùng với thời tiết lạnh đã khiến những cành mai cuối cùng trong nhiều vườn mai Thủ Đức bắt đầu bung nút, chuẩn bị nở... lần thứ 4.

Theo ông Trần Ngọc Thao, Chủ tịch Hội Nông dân P. Hiệp Bình Chánh, Q. Thủ Đức, “số vườn mai bị chết do nước ngập và nở sớm chiếm 30% trong tổng số 20 hécta mai của phường và phần lớn là những vườn mai trồng trực tiếp dưới đất”.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV, nhiều vườn chuyên trồng mai ghép, mai bonsai trong chậu cũng gặp tình trạng hoa nở sớm, nở nhiều lần.

Hoa không đẹp, giá tăng nhẹ

“Số lượng mai của TP tham gia vào thị trường mai Tết năm nay chắc chắn sẽ giảm, tuy có thể không giảm nhiều nhưng quan trọng hơn là những chậu hoa đẹp, sung mãn sẽ hiếm”, anh Chính dự báo. 

Lần thứ 4 những chậu mai này lại nở hoa trong năm nay, dù còn 3 tuần nữa mới đến Tết.               Ảnh: N.P

Đánh giá chung của các chủ vườn mai là năm nay, giá mai sẽ tăng hơn năm ngoái 10 đến 20%.

Kinh tế khó khăn, số người chơi mai ngày càng ít đi và mai không đẹp là những nguyên nhân khiến nhiều chủ vườn không dám tăng giá cao hơn, sợ khó bán.

Theo anh Hai Dũng, một nghệ nhân chuyên trồng mai ghép, mai bonsai ở phường Hiệp Bình Chánh, năm nay, nhiều nhà vườn ưu tiên đầu tư cho các chậu mai bonsai nhỏ có giá trung bình từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng/chậu, phục vụ cho nhóm khách có thu nhập từ trung bình khá trở lên.

“Có thể đến gần sát Tết, những chậu mai dáng đẹp, hoa nhiều loại này sẽ “nhích” thêm chút đỉnh, khoảng 50.000 đến 100.000 đồng mỗi chậu, nhưng những chậu được như vậy chắc không có nhiều”, anh Dũng nói.    

Ngoài ra, theo các nhà vườn, trên thị trường mai năm nay sẽ xuất hiện khá nhiều loại mai cành (không uốn tỉa như bon sai mà để mọc tự nhiên) trồng trong chậu với giá từ 50 đến 150.000 đồng/chậu, chủ yếu cho những khách hàng có thu nhập thấp, trung bình.

Cũng là mai cành trồng trong chậu nhưng có chiều cao khoảng 1,5m, tán nhỏ, có thế cây, dáng cây đẹp tư nhiên, tương đối phù hợp với không gian chật hẹp của nhà phố, theo ước đoán của các chủ vườn mai Thủ Đức, sẽ có giá 1-2 triệu đồng/chậu.

Những gốc mai to, tạo dáng, thế đẹp, hoa nhiều, lộc sung mãn năm nay hầu hết rơi vào những chậu được các nhà vườn chăm chút hết sức kỹ lưỡng nhằm cung ứng cho nhóm khách hàng ổn định là các đại gia, cơ quan nhà nước, công ty… với mức giá thấp nhất trên 10 triệu lên đến vài chục triệu đồng/chậu.

“Loại này sẽ rất hiếm có trên thị trường vì hầu hết đều là “hàng đặt”, anh Dũng cho biết.

Riêng thị trường “mai thuê”, do năm nay ít mai đẹp nên giá tăng mạnh.

Những chậu mai có đường kính gốc to khoảng 10cm, cao trên 1,5m và nhiều hoa, dáng đẹp được nhà vườn tính toán cho thuê trọn mùa Tết (từ 25 đến hết mùng 10 âm lịch) từ 8-10 triệu đồng/chậu (kể cả công vận chuyển, bảo quản hoa).   

Chờ khách vãng lai

Chuyện trái khoáy với tự nhiên nhưng đúng với đa số người trồng mai ở TP.HCM. Bởi với mức giá tăng không đáng kể như trên (với những loại mai bình thuờng tham gia thị trường), người có mai để bán cũng sẽ lỗ nặng.   

Nỗi ưu tư về một mùa mai không như ý hiện rõ trên mặt chị Thu Hương, một chủ vườn mai ở phường Hiệp Bình Chánh quận Thủ Đức.         Ảnh: NP

Theo tìm hiểu của PV, giá một bao phân bón chuyên dụng 5kg cho mai hiện nay là 55.000 đồng, tăng 22.000 đồng so với năm 2008; công chăm sóc mai từ 80.000 đến 120.000 đồng/ngày (tùy theo loại mai), tăng từ 30.000 đến 50.000 đồng so với năm trước.    

Chưa kể “trồng mai thế, mai ghép trong chậu tuy có thể tránh được nạn ngập nước, mưa trái mùa hoặc thời tiết thay đổi làm ảnh hưởng đến chu kỳ nở hoa nhưng trái lại, chi phí đầu tư khá cao”, anh Chính cho biết.

“Ngoài ra, còn phải tính đến đặc thù của loại cây này là những năm được mùa nhất thì cũng chỉ có 60 đến 70% mai trong vườn đủ điều kiện tham gia thị trường”, anh Chính  nói thêm.

Ngoài nguồn mai tại chỗ trồng ở các quận 2, 9, 12, Thủ Đức, thị trường mai TP.HCM còn có nguồn cung từ Bến Tre, Đồng Nai, Bình Dương và đặc biệt là mai rừng đưa về từ Nha Trang, Phú Yên…

Chất lượng mai từ các nguồn này không thua mai của TP, giá cả cũng tương đương, thậm chí có phần rẻ hơn.

Yếu tố cạnh tranh này càng khiến người trồng mai ở TP gặp nhiều khó khăn hơn.

Cho đến thời điểm này, rất nhiều nhà vườn trồng mai tại TP.HCM hy vọng những khách hàng mua mai lẻ ngay tại vườn.

Theo anh Ngọc Bảo, chủ vườn mai ở phường Long Thanh Mỹ quận 9, khách hàng tìm đến tận vườn mai mua lẻ thường là những người có thu nhập khá, có thể là cán bộ công chức, các chủ nhà hàng, khách sạn nhỏ, chủ quán ăn… có nhu cầu tìm mua mai về chưng để đón khách và sau Tết, sẽ trở lại gửi mai cho chủ vườn chăm sóc hộ, chờ Tết năm sau lên mang về.

Số khách này thường chuộng những chậu mai có giá từ dưới 1 triệu đến 3 triệu đồng, nhà vườn có thể ra giá tùy mặt khách và mức độ thích thú của khách với những chậu mai ưng ý.