Bài 3: Chính quyền địa phương không thể đứng ngoài cuộc
>> Bài 1: Nhiều tiềm năng
>> Bài 2: Loại bỏ tình trạng đèn nhà ai nấy rạng
Việc liên kết giữa các tỉnh Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) trong việc xây dựng tour, tuyến du lịch đặc trưng cho toàn vùng hiện còn lỏng lẻo. Vậy giải pháp nào có thể khắc phục tình trạng này? Phóng viên báo Kinh tế & Đô thị đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch về vấn đề này.
Mặc dù ĐBSH có nhiều tiềm năng để phát triển, thu hút khách du lịch nhưng lượng khách chọn ĐBSH làm điểm đến lại không nhiều như mong đợi. Theo ông, đâu là những nguyên nhân chủ yếu?
- Theo tôi, nguyên nhân của tình trạng này là do các địa phương chưa có thói quen liên kết cùng xây dựng một sản phẩm chung, nguồn lực đầu tư về cơ sở vật chất, xúc tiến quảng bá còn thấp so với yêu cầu. Thực tế cho thấy, không phải ngành du lịch các tỉnh ĐBSH không muốn phối hợp phát triển du lịch, thế nhưng lại chưa tìm ra phương thức phù hợp trong việc cùng nhau xây dựng tour du lịch đặc trưng. Do có tâm lý "cát cứ" nên việc chỉ đạo hợp tác còn chung chung, nặng tính hình thức. Tất cả những yếu tố đó gây cản trở không nhỏ trong việc liên kết của các tỉnh vùng ĐBSH để đưa tiềm năng, thế mạnh vùng miền thành những sản phẩm chất lượng cao để thu hút du khách trong và ngoài nước.
Khách du lịch tham đảo Cát Bà, Hải Phòng. Ảnh Hải Linh
|
Lãnh đạo các Sở VHTT&DL và nhiều doanh nghiệp cho rằng, để có sự thống nhất về chỉ đạo trong hoạt động liên kết thì Tổng cục Du lịch nên là "nhạc trưởng", ông có quan điểm như thế nào về đề xuất này ?
- Hiện nay, có rất nhiều vùng miền tổ chức liên kết phát triển du lịch nhưng không mang nặng thủ tục hành chính và đã đạt những thành công nhất định. Chẳng hạn các tỉnh khu vực miền Trung đã cùng nhau xây dựng nhiều sản phẩm liên vùng và đã gây tiếng vang như "Ba quốc gia một điểm đến của 3 nước Đông Dương", carnaval trên tuyến hành lang kinh tế Đông Tây, "Con đường Trường Sơn huyền thoại" qua 14 tỉnh, thành miền Trung hay "Con đường xanh Tây Nguyên" là những minh chứng cho thành quả liên kết xây dựng sản phẩm, xúc tiến quảng bá trong nhiều năm qua của ngành du lịch miền Trung.
Còn ở các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là khu vực ĐBSH mặc dù Tổng cục Du lịch cũng đã xúc tiến cho ngành du lịch một số tỉnh, thành tổ chức liên kết phát triển du lịch. Thế nhưng, đến nay hoạt động này cũng mới chỉ dừng lại ở mức ký kết các văn bản hợp tác, chưa xây dựng được chương trình cụ thể.
Điều đó cho thấy, muốn hình thành việc liên kết phải do chính các đơn vị tham gia một cách tự nguyện, có cam kết và quy ước với nhau. Chính những người thực hiện phải làm công việc theo dõi, giám sát, chứ không phải cơ quan cấp trên, đứng ra làm công việc kiểm tra. Đây là kiểu tư duy hành chính, quen tư tưởng bao cấp, làm như thế là quá ỷ lại vào cấp trên dẫn đến thui chột sự sáng tạo của từng đơn vị.
Vậy theo ông, muốn xây dựng được tour du lịch đặc trưng cho vùng ĐBSH các địa phương cần giải quyết vấn đề gì?
- Đẩy mạnh liên kết từ đó xây dựng tour du lịch đặc trưng cho từng vùng miền, qua đó thu hút khách là việc "bắt buộc" và cùng là bài học đầu tiên của những người làm du lịch. Tuy nhiên, để làm được việc này trước tiên phải giải quyết "bài toán" làm thế nào, làm đến đâu, ai làm. Chẳng hạn, du lịch Hải Phòng và Quảng Ninh đã có những cam kết trong liên kết phát triển du lịch, nhưng mang nặng hình thức, chưa triển khai trong thực tiễn. Gần đây, một số điểm du lịch trên đảo Cát Bà (Hải Phòng), vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) do không được sự quan tâm chỉ đạo của ngành du lịch 2 tỉnh dẫn đến khai thác tự phát đã làm nảy sinh mâu thuẫn giữa các công ty du lịch 2 địa phương. Hơn thế nữa, tính trùng lặp về sản phẩm du lịch giữa 2 địa phương còn khá phổ biến, ảnh hưởng đến sức hấp dẫn chung về du lịch của địa bàn.
Tình trạng này không chỉ diễn ra tại Hải Phòng, Quảng Ninh mà nhiều địa phương khác đòi hỏi các địa phương phải có kế hoạch cụ thể trong quá trình liên kết xây dựng tour du lịch.
Vậy trong thời gian tới, Tổng cục Du lịch sẽ có giải pháp tháo gỡ khó khăn này như thế nào? Chính quyền địa phương cần có vai trò thế nào trong hoạt động liên kết du lịch vùng, thưa ông ?
- Nhằm giải quyết những điều bất cập này, trong thời gian tới, Tổng cục Du lịch với chức năng là đơn vị quản lý kết hợp với các địa phương sẽ đẩy mạnh hoạt động xây dựng chủ trương, chính sách hỗ trợ các địa phương, doanh nghiệp trong việc liên kết xây dựng tour, tuyến du lịch mới. Tuy nhiên, để làm được việc này đòi hỏi mỗi ngành, mỗi địa phương và các tổ chức phải để cao trách nhiệm cá nhân trong việc đề xuất xây dựng cơ chế chứ không nên ỷ lại, hoặc khoán trắng cho Tổng cục Du lịch.
Tôi cho rằng, để có thể xây dựng được tour du lịch đặc trưng cho từng vùng miền thì một mình ngành du lịch là không đủ mà còn phụ thuộc vào các chính quyền địa phương. Nếu chính quyền địa phương nhận thấy du lịch là ngành kinh tế quan trọng, mang lại lợi ích cho địa phương mình thì hoạt động liên kết sẽ được thực hiện, triển khai trong thực tế. Nếu địa phương không coi trọng việc liên kết thì hoạt động này vẫn mang nặng tính hình thức, không đưa ra được kết quả cụ thể.
Xin cảm ơn ông!