Mỹ - ASEAN hợp tác giải quyết căng thẳng tại Biển Đông

Sau hai ngày nhóm họp (3 - 4/4), Diễn đàn Quốc phòng đầu tiên giữa Mỹ và 10 quốc gia thành viên ASEAN đã kết thúc tại Hawaii sáng 4/4 (theo giờ Việt Nam). Được tổ chức theo đề xuất của Lầu Năm Góc, Diễn đàn Quốc phòng Mỹ - ASEAN đầu tiên này đã trở thành cơ hội để quan chức quốc phòng hai bên tìm biện pháp đối phó với các thách thức an ninh và xử lý hậu quả thảm hoạ, thiên tai trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Kinhtedothi - Các đại biểu dự Diễn đàn Quốc phòng Mỹ - ASEAN. Ảnh: TTXVN

Diễn đàn lần này là một dấu mốc quan trọng cho thấy, mối quan hệ hợp tác ngày càng tăng giữa Mỹ với các nước ASEAN. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel, Diễn đàn đã khẳng định mối quan hệ hữu nghị ngày càng sâu sắc giữa các nước và cơ hội ngày càng tăng để Mỹ và các quốc gia ASEAN tiếp tục cộng tác nhằm giải quyết những thách thức an ninh mới và lâu dài trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Trong phiên họp cuối cùng vào sáng 4/4, các Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và ASEAN đã bàn thảo một loạt vấn đề an ninh khu vực, bao gồm tăng cường hợp tác về an ninh hàng hải và giải quyết căng thẳng tại Biển Đông. Theo Bộ trưởng Chuck Hagel, Mỹ ngày càng lo ngại về sự bất ổn gia tăng xuất phát từ những tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải trên Biển Đông. Quyền lợi của tất cả các nước cần phải được tôn trọng nhưng tất cả các bên đòi hỏi chủ quyền cần tránh đe dọa sử dụng vũ lực hoặc hăm dọa, ép buộc. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhấn mạnh, Washington sẽ làm hết sức để hối thúc tất cả các bên đòi hỏi chủ quyền tại các khu vực tranh chấp làm sáng tỏ những tuyên bố của mình dựa trên luật pháp quốc tế và có cách hành xử được quốc tế chấp nhận.

Trước đó, các bên đã thảo luận về hoạt động hỗ trợ nhân đạo và giảm nhẹ hậu quả thảm họa, cũng như bài học rút ra từ các chiến dịch cứu trợ gần đây nhằm nâng cao khả năng sẵn sàng ứng phó và hợp tác trong tương lai. Bộ trưởng Quốc phòng các nước đã đánh giá cao sáng kiến của Singapore khi đề xuất sử dụng căn cứ hải quân Janggi làm trung tâm phối hợp giải quyết khủng hoảng, cứu trợ thảm họa và nhân đạo của khu vực.

Phát biểu tại Diễn đàn, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh cho biết: "Diễn đàn đã tạo ra cơ hội rất cần thiết để Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN gặp nhau và trao đổi về vấn đề hợp tác trong lĩnh vực an ninh phi truyền thống và quốc phòng giữa các nước ASEAN cũng như giữa ASEAN với Mỹ. Một điểm quan trọng nữa là các bên đã bàn về những biện pháp hợp tác trong tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ thiên tai". Theo Đại tướng Phùng Quang Thanh, đây là một việc làm rất cần thiết vì hiện nay thảm họa thiên tai và các vụ việc hàng không thường xảy ra mà không một quốc gia nào có thể tự mình giải quyết được mà rất cần sự phối hợp, hợp tác với các nước trong ASEAN cũng như các nước bên ngoài ASEAN. Bộ trưởng Phùng Quang Thanh cũng cho biết, trong quá trình tìm kiếm chiếc máy bay mất tích của Malaysia, Việt Nam đã huy động tới 11 máy bay, 10 tàu các loại, cùng hàng ngàn tàu cá của ngư dân hoạt động trong 8 ngày đêm trên diện tích hàng ngàn cây số vuông, đồng thời cấp phép cho 5 quốc gia đưa máy bay và tàu chiến vào vùng lãnh hải cũng như không phận của Việt Nam để tham gia tìm kiếm.