Dân kêu ô nhiễm
Theo phản ánh của người dân, những lò gạch của Công ty CP thương mại dịch vụ Chiến Thắng đã hoạt động trong suốt 10 năm qua. Phần đất này trước đây thuộc sở hữu của Nông trường quốc doanh Phù Đổng, nay được quản lý bởi Công ty TNHH Nhà nước MTV giống gia súc Hà Nội (Sở NN&PTNT Hà Nội) cho công ty trên thuê lại để xây dựng lò gạch tuy nen.
Các hộ dân sống trên địa bàn thôn Đổng Viên cho biết, môi trường sống của người dân trong thôn đang bị đe dọa nghiêm trọng do hơn 10 lò gạch đóng trên địa bàn ngày đêm nhả khói ra môi trường. Một phần diện tích cây trồng của người dân đã bị chết khô do ảnh hưởng từ khói bụi, khí thải và sức nóng từ lò gạch. Không ít hộ dân phải bỏ đất canh tác vì trồng bất cứ loại hoa màu nào, sản lượng sau thu hoạch rất thấp.
Dù các các thông số môi trường quan trắc không vượt ngưỡng nhưng hoạt động của các lò gạch vẫn ít nhiều ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân thôn Đổng Viên. Ảnh: Lâm Nguyễn
Nguy hiểm hơn, các cháu thuộc trường Mầm non Phù Đổng trên địa bàn thôn hàng ngày phải hứng chịu khói bụi từ lò gạch. Chị Đỗ Thị Thanh Hải, một phụ huynh có con theo học tại trường Mầm non Phù Đổng cho biết, mỗi khi có gió Đông Nam, các lò gạch hoạt động mạnh, phụ huynh buộc phải cho các bé nghỉ học ở nhà.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, 10 lò gạch trên địa bàn thôn Đổng Viên sản xuất khoảng 10 vạn gạch/ngày, đêm. Trước những ảnh hưởng của lò gạch, người dân địa phương đã nhiều lần họp, kiến nghị cấp chính quyền sớm có biện pháp xử lý, ngăn chặn tình trạng gây ô nhiễm môi trường, nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời thỏa đáng.
Cần khách quan trong đánh giá tác động
Trao đổi với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị, ông Nguyễn Đức Thanh - Chủ tịch UBND xã Phù Đổng cho biết, qua xem xét đánh giá, UBND xã nhận thấy kiến nghị của người dân là có cơ sở và đã cử Thanh tra xây dựng đến kiểm tra lập biên bản xử lý vi phạm. "Các cụm lò của Công ty Chiến Thắng nằm trên địa phận đất thuộc sở hữu của Công ty TNHH Nhà nước MTV giống gia súc Hà Nội (Sở NN&PTNT Hà Nội) nên vượt quá thẩm quyền xử lý của địa phương. UBND xã đã gửi công văn lên UBND huyện đề nghị can thiệp, nhằm sớm tìm ra biện pháp khắc phục" - ông Thanh nói.
Theo ông Trần Quyết Chiến, Giám đốc Công ty CP Thương mại và dịch vụ Chiến Thắng, kể từ cuối năm 2009, công ty đã phá bỏ toàn bộ lò gạch thủ công để chuyển sang thử nghiệm công nghệ lò nung mới của Sở Xây dựng. Từ khi áp dụng lò mới, một năm hai lần, công ty đã mời đơn vị bên ngoài (có giám sát của lãnh đạo huyện) tới quan trắc, lấy mẫu đánh giá tình trạng ô nhiễm theo đúng cam kết ban đầu. Ông Chiến cho biết thêm, hiện nay công ty chỉ hoạt động 2 - 3 cụm lò gạch một ngày và luân phiên các lò chứ không chạy toàn bộ 10 lò. Những phản ánh của người dân gần đây nếu đúng cũng chỉ có thể xảy ra từ trước những năm 2009, khi công ty còn vận hành các lò gạch thủ công.
Để biết chính xác mức độ ô nhiễm của khói bụi thoát ra từ hoạt động của các lò gạch, chúng tôi đã có cuộc làm việc trực tiếp với lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Gia Lâm. Bà Lê Thị Tuyết Mai - chuyên viên Phòng TN&MT đã đưa ra các bản phân tích chất lượng mẫu khí lấy từ lò gạch vào thời điểm gần nhất là trung tuần tháng 5/2013. Kết quả quan trắc được thực hiện bởi Trung tâm nghiên cứu Vi khí hậu kiến trúc và môi trường (ĐH Kiến trúc Hà Nội) cho thấy, 8 trong tổng số 9 thông số thu được nằm dưới ngưỡng cho phép (đạt tiêu chuẩn QCVN 26-2010, QCVN 19, 20-2009 và QCVN 05-2009). Duy nhất thông số về nồng độ Amôniắc (NH3) là cao hơn quy chuẩn cho phép tại 2 trong số 5 điểm quan trắc. Bà Mai cho biết thêm, 10 lò gạch mà Công ty Chiến Thắng đang quản lý nằm trong Đề án chuyển đổi công nghệ sản xuất gạch đất sét nung theo công nghệ mới của Sở Xây dựng Hà Nội. Với công nghệ lò đốt mới này, khói bụi thải ra ngoài môi trường đều phải qua công đoạn xử lý trước. Những ảnh hưởng tới môi trường phát sinh có thể là do Công ty Chiến Thắng đã không thực hiện đúng quy trình vận hành.
Về vấn đề này, Ông Nguyễn Đức Hồng - Trưởng phòng TN&MT huyện Gia Lâm cho biết, trong thời gian tới, cán bộ huyện sẽ tăng cường thanh kiểm tra hoạt động của các lò gạch thuộc Công ty Chiến Thắng trên địa bàn xã Phù Đổng, đặc biệt là khâu xử lý khói bụi trước khi thải ra ngoài môi trường; nếu phát hiện vi phạm sẽ xử lý nghiêm.
