Người kể câu chuyện kháng chiến chống Mỹ bằng những bức họa

Bài và ảnh Bích Hời
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Ở tuổi ngoài 80, họa sỹ Nguyễn Đức Dụ vẫn say sưa với cây bút và bảng màu. Ông chia sẻ, lúc mệt thì thôi, còn khỏe và có cơ hội ông lại lên đường đi đến nhiều miền quê để vẽ. Đề tài chính của ông trước kia là chiến tranh, còn bây giờ là phong cảnh quê hương, đất nước, con người Việt Nam.

 
Sinh ra và lớn lên ở Hải Dương, hoạ sỹ Nguyễn Đức Dụ sống tại làng Ngọc Hà (nay là phường Ngọc Hà), quận Ba Đình, Hà Nội. Dẫn phóng viên vào phòng vẽ, hoạ sỹ Đức Dụ chia sẻ: "Tôi đã tặng khá nhiều bức vẽ về chiến tranh của mình cho các bảo tàng. Tôi là một hoạ sỹ không tổ chức nhiều đợt triển lãm tranh. Suốt từ năm 1976 đến nay, kể từ sau khi hoà bình thống nhất đất nước, tôi mới tổ chức 14 lần triền lãm, nhưng mỗi lần triển lãm tranh về đề tài chiến tranh hay phong cảnh đều nhận được rất nhiều sự quan tâm của người dân, chính khách. Đặc biệt, tranh về đề tài chiến tranh được rất nhiều người nước ngoài quan tâm. Đã có một người nước ngoài tìm đến nhà tôi để mua toàn bộ kho tranh với giá hàng chục triệu đôla, nhưng đổi lại tôi không được triển lãm tranh về đề tài chiến tranh. Đây là số tiền quá lớn đối với cá nhân gia đình tôi. Nhưng tôi không vì tiền mà bán rẻ lương tâm, bán rẻ đồng đội và Tổ quốc mình được”.
 Cảnh người lính vận tải quân nhu, yếu phẩm trong chiến trường.
Câu chuyện được nối dài theo các bức tranh ông giới thiệu. Ông kể, những năm tháng tuổi trẻ ông đã đi suốt Trường Sơn theo chân người lính cụ Hồ trong cuộc hành trình chiến đấu dũng cảm và cả sự hy sinh của quân và dân ta giành lấy từng mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc.

Đất nước đã được thống nhất 43 năm nhưng trong ông ký ức về những cuộc chiến của bộ đội ta đánh cho Mỹ cút, nguỵ nhào vẫn còn vẹn nguyên. Ông nói: "Khi ấy, tôi đã được học qua lớp vẽ nào đâu, chủ yếu là do năng khiếu, vì thấy tôi vẽ đẹp và  lột tả chân thực những gì đang diễn ra. Chính vì thế, mỗi khi bước vào một cuộc chiếu đấu, tôi xông lên thì đồng đội tôi lại nói “Ông vẽ đi, lúc này ông không vẽ còn lúc nào nữa”.

Một lần theo xe chở đạn cho bộ đội pháo binh ở mặt trận Đường 9 Nam Lào. Xe đến điểm cao 416, lửa đạn của chiến tranh thôi thúc ông bỏ đồ nghề xuống cùng các chiến sỹ lao vào vác đạn cho khẩu đội pháo. Nhưng đồng đội của ông thét lên: “Thôi, chúng tôi không cần anh chiến đấu. Lúc này anh không vẽ bọn tôi thì còn lúc nào nữa”.
 Tranh vẽ về bộ đội và nhân công hoả tuyến sửa đường cho xe bộ đội qua đường Trường Sơn.
Chỉ 10 năm (1965-1975) tham gia cùng đơn vị mở đường 20 Quyết Thắng, tại các trọng điểm nổi tiếng của Trường Sơn như: Đường 9 – Nam Lào, Đồng Lộc, Tha Mé, Ta Lê, Vang Mu, Phu La Nhích…, họa sĩ Nguyễn Đức Dụ đã phác hoạ đến 400 bức tranh về Trường Sơn. Có những bức tranh ông vẽ về bộ đội ta chiếu đấu dũng cảm với máy bay ném bom của giặc Mỹ hòng cắt đứt tuyến đường bộ huyết mạch vận tải lương thực, vũ khí, quân nhu của tiền tuyến lớn miền Bắc cho chiến trường lớn miền Nam. Hay những cô dân quân hoả tuyến sau mỗi trận bom lại lao lên làm đường cho xe qua. Cũng không ít những bức tranh ông vẽ về cảnh yên bình trong sinh hoạt của anh chị em trong quân ngũ khi kết thúc những trận chiến đấu ác liệt. Nhiều bức vẽ chân dung kể về những dung dị đời thường trong cuộc sống, lao động của người lính bên cây súng và phong cảnh bình yên, hùng vĩ của núi rừng Trường Sơn nơi ông đến.
 Cảnh người lính sinh hoạt sau những trận đánh trong rừng Trường Sơn.
Bằng đam mê và tâm huyết, hoạ sỹ Đức Dụ đã kể về cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc, và sự thầm lặng hy sinh của bao người trong rừng sâu, núi thẳm. Những bức hoạ của ông như những thước phim tả thực về cuộc sống, chiến đấu đầy cam go, dũng cảm của bao thế hệ đi trước trong dành độc lập thống nhất nước nhà, thể hiện ý chí sục sôi cách mạnh của người lính bộ đội cụ Hồ đã làm nên trang sử chói lọi của dân tộc Việt Nam.
 Cảnh bến tàu mỗi sáng bình minh.
 Làng quê thanh bình
Theo nhà văn, họa sỹ Trần Nhương: Tranh của hoạ sỹ Đức Du tả thực, đầy tính thời sự, nhưng lại mang tính nghệ thuật cao, do đó mỗi bức hoạ của hoạ sỹ Đức Dụ là một câu chuyện kể rất thật, đầy cảm xúc, sinh động, cuốn hút người người xem. Dù vẽ đề tài chiến tranh, hay sau này ông về với cuộc sống đời thường, thì họa sỹ Đức Dụ vẫn dành tình yêu, niềm đam mê với nghệ thuật. Dù về đề tài chiến tranh hay phong cảnh về những làng mạc, phố xá, dòng sông, con đò, nếp nhà mái ngói xô nghiêng, bờ tre xanh rì, … thì người xem thấy những nét riêng biệt trong tranh của ông, lồng vào vừa là cảm xúc của ông hòa chung với tình người nơi đó.

Tin đọc nhiều

Kinh tế đô thị cuối tuần