Đặc biệt, việc thực hiện Hiệp định Đối tác tự nguyện (VPA) giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) cũng đang hứa hẹn nhiều cơ hội cho các DN chế biến và XK gỗ của Việt Nam.
Từ đầu năm đến nay, XK gỗ và sản phẩm gỗ đạt 884 triệu USD, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Tháng 1/2014, kim ngạch XK đồ gỗ cũng giữ được đà tăng trưởng gần 4% so với cùng kỳ. Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Vifores) đặt mục tiêu XK của ngành chế biến gỗ năm 2014 đạt từ 6 - 6,2 tỷ USD. Đồng thời, năm 2014 cũng được giới chuyên gia nhận định, sẽ chứng kiến bước tăng trưởng khả quan của ngành hàng này.
Nhận định trên hoàn toàn có cơ sở bởi từ cuối năm 2013 và đầu 2014, nhiều DN chế biến, XK đồ gỗ đã ký được hợp đồng với nhiều đối tác, trong đó có những đơn hàng “dài hơi” với những tập đoàn lớn như Carfor (Mỹ), IKEA (Thụy Điển)... để XK sang các thị trường Mỹ, EU. Theo đánh giá của Vifores, nền kinh tế Mỹ, Nhật Bản năm nay có dấu hiệu phục hồi, nên XK đồ gỗ vào hai thị trường này có khả năng tăng trưởng khả quan. XK gỗ sang thị trường Trung Quốc cũng đang tăng rất mạnh nhưng về lâu dài cần nâng cao giá trị gia tăng, bởi hiện XK sang thị trường này chủ yếu là sản phẩm thô như gỗ dăm, gỗ mảnh… với công nghệ thấp, giá rẻ. Ngoài ra, DN Việt cũng đang đẩy mạnh xúc tiến XK đồ gỗ sang các thị trường tiềm năng như Nga, Ấn Độ, Trung Đông và đặc biệt là thâm nhập mạnh vào Myanmar. Riêng với EU, dư địa và dung lượng của thị trường này rất lớn, nhất là khi Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU được ký kết. Đáng chú ý, đến nay, Việt Nam đã qua 3 vòng đàm phán Luật Lâm nghiệp - Quản trị rừng và Buôn bán gỗ (FLEGT) của EU nhằm đảm bảo các sản phẩm XK phải được sản xuất từ nguyên liệu gỗ hợp pháp. Theo đó, chỉ những sản phẩm có chứng chỉ FLEGT mới rộng đường vào EU. Trọng tâm của kế hoạch hành động này là VPA đối với các nước sản xuất, XK đồ gỗ có mong muốn loại gỗ bất hợp pháp trong thương mại với EU. Các phiên thảo luận kỹ thuật, tham vấn và hỗ trợ kỹ thuật đang được tiến hành nhằm kết thúc đàm phán VPA vào cuối năm 2014. Đại sứ, Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam Franz Jessen cho rằng, thực hiện VPA sẽ mang lại nhiều cơ hội cho DN XK đồ gỗ. Sản phẩm không chỉ tăng XK vào EU mà còn có giá bán cao hơn và có nhiều cơ hội XK sang các thị trường khác, giảm thiểu tình trạng chế biến gỗ bất hợp pháp trong nước.
Tuy mang lại nhiều lợi thế, song nhận thức của nhiều DN về tác động và những thuận lợi mà VPA mang lại chưa cao. Theo ông Nguyễn Tôn Quyền - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Vifores, đến nay, chỉ DN chế biến gỗ vừa và lớn hiểu về VPA, còn các DN nhỏ thậm chí chưa có "khái niệm" gì về VPA. Bên cạnh đó là khó khăn về hệ thống luật pháp, bởi "luật của Việt Nam và EU còn chênh lệch lớn, rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật phải sửa đổi để hài hòa với luật pháp nước ngoài nhưng không thể hoàn thành trong ngày một ngày hai" - ông Quyền chia sẻ.
Đồ gỗ gia dụng của Việt Nam đã có mặt tại nhiều nước trên thế giới. Ảnh: Quỳnh Anh
|
| Để khắc phục tình trạng, Việt Nam còn thiếu các DN XK gỗ quy mô lớn, Vifores đã thí điểm liên kết vùng. Đây là một cách làm hay, cần nhân rộng, song các chuyên gia khuyến cáo cần xây dựng quy chế lâu dài, trong đó có vai trò của Nhà nước, từng bước liên kết các DN chế biến và XK gỗ nhằm nâng cao sức cạnh tranh. |
