CPI đột ngột tăng cao
Như vậy, CPI tháng 9 đã tăng cao nhất trong các tháng tính từ đầu năm đến nay, cao hơn cả tháng 1, tháng 2 là những tháng có ảnh hưởng của Tết, cao gấp 7 lần tốc độ tăng CPI bình quân một tháng trong 7 tháng (tăng 0,31%). Đặc biệt, CPI tháng 9/2012 cũng ở mức tăng cao nhất so với tốc độ tăng của tháng 9 cùng kỳ trong 20 năm trước.
Lạm phát tăng, giá hàng hóa tăng theo nhưng sức mua của người dân không cao. Ảnh: Thế Anh
Theo đó, việc tăng giá nhóm hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng cũng có những điểm khác với 7 - 8 tháng trước. Nhóm lương thực, sau 8 tháng giảm liên tục với mức giảm lên tới 6,51%, sang tháng 9 giá đã bất ngờ tăng trở lại (0,35%). Giá thực phẩm tăng trong 2 tháng có Tết Dương lịch và Tết Âm lịch đã giảm 6 tháng liền do thiếu vốn, người chăn nuôi phải đẩy mạnh bán ra, tiêu dùng cũng bị sụt giảm, tính chung 9 tháng chỉ tăng 0,60%. Tuy nhiên, do nguồn cung giảm dần và phải chuẩn bị cho nhu cầu tiêu dùng cao vào cuối năm, nên dự báo giá thực phẩm sẽ tăng trong những tháng còn lại của năm 2012. Các nhóm hàng hoá, dịch vụ khác tiếp tục tăng, trong đó tăng rất cao là giá thuốc và dịch vụ y tế, tăng 17,02% (riêng dịch vụ y tế tăng tới 23,87%), giáo dục tăng 10,54%, giao thông tăng 3,83%,...
CPI tính theo năm (tức là so với cùng kỳ năm trước) theo thông lệ quốc tế, nếu trước đây đã giảm khá nhanh từ 23,02% vào tháng 8/2011 xuống còn 5,04% vào tháng 8/2012, thì tháng 9 này đã tăng 6,48%, cao hơn của tháng 8 và tháng 7. Điều đó chứng tỏ, lạm phát đã chuyển từ mức tăng thấp sang mức tăng cao trở lại.
CPI QUA CÁC THÁNG TRONG 9 THÁNG (%)
"Vòng luẩn quẩn" lặp lại?
Từ diễn biến 9 tháng qua, có thể dự đoán CPI tiếp tục xu hướng cao lên cả về tốc độ tăng tính theo tháng, cả về tốc độ tăng tính theo năm trong các tháng còn lại. Mặc dù vậy, cả năm 2012, CPI có thể vẫn thực hiện được mục tiêu ban đầu (dưới 10%). Tuy nhiên, lạm phát có xu hướng cao lên từ cuối năm nay và có thể kéo sang năm 2013, với sự cộng hưởng của các yếu tố như đã nêu trên, vòng luẩn quẩn "Tăng trưởng - lạm phát - thắt chặt - suy giảm - nới lỏng - lạm phát..." sẽ lặp lại, chu kỳ của CPI "1 năm tăng thấp, 2 năm tăng cao" như 8 năm trước sẽ lặp lại.
Để ngăn chặn nguy cơ lạm phát cao trở lại, theo chúng tôi, cần có nhiều giải pháp, trong đó tập trung vào một số giải pháp quan trọng:
Về mặt tư duy, không chạy theo tốc độ tăng trưởng bằng mọi giá, mà cần chấp nhận tốc độ tăng trưởng thấp hơn năm trước và thấp hơn mục tiêu đề ra, thậm chí có thể thấp hơn cả tốc độ tăng 5,31% của năm 2009 là tốc độ tăng hợp lý trong điều kiện hiện nay. Tiếp tục kiềm chế nhập siêu, vừa để cải thiện cán cân thanh toán, hạn chế việc tăng nợ nước ngoài, vừa để hạn chế nhập khẩu lạm phát, trong điều kiện các nước lớn bơm tiền để kích thích kinh tế, giảm tỷ lệ thất nghiệp, bảo hộ mậu dịch, phá giá đồng tiền...
Cẩn trọng trong việc điều hành tỷ giá vừa để tránh làm cho lạm phát ở trong nước bị khuếch đại, vừa để giảm áp lực đối với tâm lý kỳ vọng lạm phát. Phải đặc biệt chú ý trong việc nới lỏng chính sách tài khoá, chính sách tiền tệ, đặc biệt là đầu tư công.
Đồng thời với việc gia tăng thu hút nguồn vốn đầu tư của các thành phần kinh tế, cần đặc biệt quan tâm đến việc nêng cao hiệu quả đầu tư, bởi hiệu quả đầu tư thấp lâ yếu tố tiềm ẩn, nguyên nhân sâu xa của lạm phát.
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội](https://static.kinhtedothi.vn/200x113/images/upload//2024/11/275eb58461-f5ad-422b-a912-1db683083952.jpg "[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội")
