Phân cấp ngân sách đi theo nhiệm vụ kinh tế

Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Doãn Toản cho rằng: Hà Nội là địa phương bài bản trong phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, nhưng vẫn còn những tồn tại cần khắc phục. Do phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giai đoạn 2011 – 2015 cơ bản dựa trên phân cấp của TP Hà Nội trước khi hợp nhất, sau điều chỉnh giai đoạn 2009 – 2010 vẫn còn một số nội dung mang tính đặc thù, chưa được xử lý triệt để. Ví như trong phân cấp về nguồn thu, việc quy định cụ thể nhiều tỷ lệ điều tiết về tiền sử dụng đất căn cứ vào quy mô diện tích và địa bàn, cũng gây những khó khăn nhất định trong xây dựng kế hoạch và thực hiện.

Trong phân cấp về nhiệm vụ chi, việc phân cấp chi đầu tư xây dựng cơ bản hiện tại đang được áp dụng theo quyết định phân cấp quản lý Nhà nước về kinh tế - xã hội, tuy nhiên phân cấp cũng còn những tồn tại về trách nhiệm đầu tư giữa các cấp ngân sách… Trong giai đoạn ổn định tài chính 2011 -2015, có những địa phương nguồn thu tăng nhanh, hơn nhiệm vụ chi, dẫn đến kết dư ngân sách; ngược lại có nơi tăng thu chậm hơn tăng nhiệm vụ chi, dẫn đến khó khăn về nguồn lực trong phân cấp. Đó cũng là bài toán cần giải quyết trong giai đoạn tới và là vấn đề đoàn giám sát đặt ra.

Đồng tình với nguyên tắc cấp nào quản lý tốt hơn thì giao cấp đó quản lý trên cơ sở phù hợp với năng lực, sát cơ sở và khuyến khích chủ động được nguồn lực, lãnh đạo Sở Tài chính khẳng định: Phân cấp ngân sách sẽ đi theo phân cấp kinh tế - xã hội. Hiện, TP đã thành lập Tổ công tác xây dựng Đề án phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách và định mức phân bổ chi ngân sách giai đoạn 2016 – 2020, qua đó sẽ xem xét, đánh giá kỹ tình hình thực hiện phân cấp và định mức để xây dựng Đề án.

Qua cuộc giám sát, Sở Tài chính cũng đưa ra những đề xuất như xác định lại tỷ lệ phân chia đối với các khoản thu theo tỷ lệ riêng của từng quận, huyện trên cơ sở đảm bảo cân đối nguồn lực cho quận, huyện thực hiện nhiệm vụ chi theo chính sách chế độ đã được phân cấp. Đối với khoản thu tại các quận, huyện còn lại, thực hiện điều tiết 58% cho ngân sách TP, 42% cho ngân sách cấp quận, huyện. Về phân cấp nhiệm vụ chi, đối với một số quận, huyện tự đảm bảo cân đối, nguồn thu được hưởng sau điều tiết trong quá trình triển khai có tăng thu khá vượt quá nhu cầu chi theo phân cấp; ngoài việc điều chỉnh lại tỷ lệ điều tiết các khoản thu, cần giao thêm nhiệm vụ chi đầu tư để các quận, huyện sử dụng hết và hiệu quả nguồn lực của mình; điều chỉnh lại nhiệm vụ chi về sự nghiệp y tế và nhiệm vụ chi hoạt động của các cơ quan Nhà nước để phù hợp với sự thay đổi chính sách từ T.Ư...

Phó Chủ tịch HĐND TP Lê Văn Hoạt cũng lưu ý: Trong việc rà soát, phân cấp ngân sách giai đoạn tới, cần lưu ý một số điểm như: Phải đánh giá được việc phân cấp ngân sách và phân bổ nguồn thu, nhiệm vụ chi đã bao quát hết chưa, có rõ ràng, đồng bộ, thống nhất với phân cấp kinh tế - xã hội không. Đặc biệt, trong tổ chức thực hiện phân cấp có kịp thời điều chỉnh những việc phát sinh sau điều chỉnh phân cấp kinh tế - xã hội không và trách nhiệm của Sở chủ quản, chuyên ngành… Trên cơ đó, Phó Chủ tịch HĐND TP đề nghị: Đẩy mạnh việc phân cấp tốt hơn trên nguyên tắc “việc ở đâu thì tiền ở đấy”; phù hợp với quy định pháp luật nhưng chú ý đến tính đặc thù của công việc, địa phương; rõ ràng minh bạch, không trùng, không sót; tiện cho quản lý, dễ hiểu, dễ thực hiện; gắn phân cấp, phân quyền với giao trách nhiệm; tăng trật tự kỷ cương trong quản lý phân cấp ngân sách.